Mag het online, moet het fysiek? Opleidingen over de nieuwe balans na corona

Wat mogen studenten nog online doen, nu ze weer gewoon naar de campus kunnen? Afgelopen halfjaar bleven ze namelijk opvallend vaak thuis; bovendien zoeken opleidingen al langer naar wat online kan en fysiek moet. Een rondgang langs opleidingen en hun nieuwe balans. 

Een vreemde gewaarwording was het wel voor veel opleidingen, afgelopen halfjaar. Kónden hun studenten weer naar de campus, bleven ze ineens opvallend vaak thuis. Studenten die steeds meer vanuit huis vanachter hun laptop doen, was dat dan een van de erfenissen van twee jaar corona? 

Voor één college op een dag maken ze de reis liever niet, zo lieten sommige studenten voor de zomer weten. Weer anderen waren gewend geraakt aan afstandsonderwijs en vonden dat überhaupt veel beter werken. Hoe gaan opleidingen daar na corona mee om en wat organiseren ze nog online, nu de campus weer standaard geopend is? Zeventien opleidingsmanagers lieten weten hoe het zit.

Niet meer alles op de campus

Weleens van blended learning gehoord? Dat houdt grofweg in dat de HvA niet per se alles meer op de campus wil organiseren, maar ‘de beste mix’ zoekt met wat je studenten ook digitaal kunt laten doen. Na corona zie je pas goed hoe die mix vorm krijgt op de HvA.

Neem het hoorcollege: daarvoor hoef je steeds minder vaak naar de campus te komen, zo blijkt uit onze rondgang. Kijk je het liever online (terug)? Vijftien van de zeventien opleidingen stellen dat die mogelijkheid er ook na corona nog is.

De reden? Als het om pure kennisoverdracht gaat, kan die net zo goed online plaatsvinden, denken ze bijvoorbeeld bij Aviation. ‘Wij en ook studenten hebben dat de afgelopen jaren geconstateerd’, reageert opleidingsmanager Arjan Stander. ‘Het klassieke college geven hebben we daarom vaak vervangen door kennisclips en online materiaal.’ 

Dat doen ze om dezelfde reden als de opleidingen Creative Business en Communicatie, waar vanaf dit studiejaar sprake is van een nieuw curriculum. Eerstejaarsstudenten krijgen daar voorlopig überhaupt geen fysieke hoorcolleges. ‘We wilden meer tijd en ruimte maken voor kleinere werkgroepen en persoonlijke begeleiding’, legt opleidingsmanager Jord Schaap uit. 'Juist in dat contact wilden we, zeker na corona, weer investeren.’

Je hoeft de HvA’er daarom niet meer voor alles naar de campus te laten komen, denkt ook Iris Bijker, opleidingsmanager van Forensisch Onderzoek en Biomedische Technologie. ‘De student van nu is echt anders dan de student van drie jaar geleden. Die wil niet meer voor één hoorcollege op een dag naar de campus komen. Op de campus ga je als student juist aan de slag met wat je digitaal al aan stof aangereikt hebt gekregen.’

Werkgroepen wel verplicht fysiek?

Betekent dit dan dat steeds meer online is georganiseerd? Nee, want fysiek is weer echt de basis, benadrukken alle opleidingen: zij willen hun studenten maar wat graag weer verwelkomen. Maar stel dat een student zo’n werkgroep alsnog digitaal wil bijwonen, zoals in coronatijd gewoon was, mag dat dan? 

De meeste opleidingen zeggen dit niet langer te willen faciliteren. ‘Omdat dit in de praktijk leidt tot te veel afwezigheid’, vertelt Patricia Seitzinger, opleidingsmanager van Voeding en Diëtetiek. Zo ook bij Sportkunde, waar ze zagen dat ‘als studenten online iets kunnen volgen, ze die keuze vaak maken en de betrokkenheid heel beperkt is bij onze studenten’, meldt opleidingsmanager Matthijs Mennes. 

Toch is niet iedere opleiding even streng op dit punt. Fysiek is dan wel de norm, vier van de zeventien opleidingen stellen dat het wel mogelijk blijft om soms vanaf het scherm mee te doen. Nog eens vijf faciliteren deze hybride optie bij hoogste uitzondering, alleen als een student echt niet anders kan. De techniek is er namelijk wel.  

Hoe ‘verplicht’ is het om naar de campus te komen?

Dat blijft de vraag. Als studenten via Brightspace al veel van de stof aangereikt krijgen, zit de kans er dan niet in dat ze net als afgelopen halfjaar vaak zullen thuisblijven, ook voor hun werkgroepen? Verplichten opleidingen hen eigenlijk om naar de werkgroepen te komen? 

Iedere opleiding zoekt hierin haar eigen weg, zo blijkt uit de rondgang. Negen opleidingen hanteren bij een aantal werkvakken een aanwezigheidsplicht, drie opleidingen doen dit bij een enkel vak, vijf andere opleidingen doen dit nooit. ‘Omdat dit in de praktijk erg lastig is te realiseren’, meent Pao Lin Oei, opleidingsmanager bij HRM. 

Bij Creative Business en Communicatie hopen ze studenten naar de campus te krijgen door elk studieblok om één vak te laten draaien. ‘Als je daar een les van mist, is het dus eigenlijk alsof je een aflevering van een serie mist. Zo hopen we studenten zo betrokken en aanwezig mogelijk te krijgen’, zegt opleidingsmanager Jord Schaap.

Andere opleidingen doen het weer anders. ‘Het beeld van wegblijvende studenten herkennen we’, vertelt Patricia Seitzinger van Voeding en Diëtetiek. ‘Ook wij maken ons daar nog steeds zorgen over. We hebben in onze teamdagen afgelopen week uitgebreid gesproken over hoe we studenten meer betrokken kunnen krijgen. Wij mikken op een mix van het verplicht stellen van sommige lessen en het inzetten op binding, contact en groepsvorming. Zo proberen we hen zoveel mogelijk naar college te laten komen.’