‘Om de werkdruk in balans te houden moet je af en toe nee zeggen’

Van student in de collegebanken tot medewerker en docent aan de HvA: Jessica Singh schrijft columns over de hogeschool die ze van twee kanten heeft leren kennen. Een belangrijke les die ze de afgelopen tijd leerde als medewerker van de HvA? Dat je niet eindeloos veel hooi op je vork moet nemen.

Wanneer je net begint met werken, wil je alles wel aannemen en iedereen tevredenstellen. Nee leren zeggen is een kunst die je nog niet onder de knie hebt. In het begin wil je jezelf bewijzen, dus doe je braaf wat er van je gevraagd wordt. Elke mail met vragen neem je op je. Alumni aandragen voor het alumninetwerk? Tuurlijk. Een communicatietekst aanpassen aan de tone of voice van de HvA? Ja hoor, doe ik ook wel even.

Na verloop van tijd begin je je echter af te vragen: waarom komt zo veel werk van collega’s bij mij terecht? En doe ik zelf eigenlijk nog wel waarvoor ik ben aangenomen? Delegeren kun je leren, zeggen ze, en bij de HvA weten ze dat soms maar al te goed. In principe heeft iedereen zijn eigen expertise en verantwoordelijkheden, maar in de praktijk merk ik dat ik vaak allerlei taken uitvoer die buiten mijn eigen pakket liggen.

Het lijkt op de HvA soms wel alsof ik naast mijn docentschap heel andere rollen moet aannemen, zoals communicatie-expert of alumni-coördinator. Als ik bijvoorbeeld een leuk nieuwtje heb over onze ondernemende studenten voor de sociale media van de HvA, dan ben ik daar al gauw een halve dag aan kwijt. De laatste keer moest ik namelijk zelf de tekst voor het idee aandragen en deze vervolgens ook nog aanpassen aan de HvA-richtlijnen. Toen de dag al voorbij was, ben ik ’s avonds nog eens aan de slag gegaan met het voorbereiden van mijn les. Ik neigde er bijna naar te vragen of de afdeling communicatie dan mijn les wilde overnemen. Klinkt absurd, toch?

Misschien ken je ook wel collega’s die in dezelfde situatie zitten. Het kan onzekerheid en druk creëren en ertoe leiden dat je eigenlijk veel minder tijd hebt voor je kerntaken. Loyaliteit en bereidheid om je collega’s te helpen zijn natuurlijk belangrijke eigenschappen, die kunnen zorgen voor een gevoel van verbondenheid, teamgevoel en saamhorigheid. Maar als deze loyaliteit ten koste gaat van je eigen werkbalans en taken, dan lijkt die bereidbaarheid mij niet altijd de juiste keuze.

Persoonlijk ben ik de laatste tijd meer nee aan het zeggen dan ik eerst deed. Het helpt mij om gefocust te blijven op mijn eigen taken. En het zorgt voor meer rust. Ik ben erachter gekomen dat het belangrijk is om een balans te vinden in de taken die je wel en niet oppakt. Zeventig procent van de docenten en managers in het hoger onderwijs ervaart een hoge werkdruk, las ik een tijdje terug. Een van de redenen daarvoor is het feit dat er steeds maar taken bijkomen. Vooral als die taken niet passen bij de kwalificaties die je hebt, kunnen die enorm drukken op je werklast.

Zeg dus af en toe nee. Zo kan je jouw eigen werk beter blijven doen en blijft de organisatie als geheel beter functioneren. Het is niet alleen goed om je eigen grenzen te bewaken, soms is het ook de enige manier om te zorgen dat iedereen zijn eigen werk blijft doen. In een grote organisatie als de HvA is het essentieel dat iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt, anders komt er zand in de raderen. 

Heb je weleens het gevoel dat je heel veel ballen in de lucht aan het houden bent? Bedenk de volgende keer dan eens goed: is deze extra taak echt mijn verantwoordelijkheid? Wil je je eigen werkdruk beheersbaar maken, denk dan goed na over je eigen verantwoordelijkheden en grenzen. Het is essentieel om af en toe nee te zeggen, niet alleen voor je eigen welzijn, maar ook voor het welzijn van de hele organisatie.