‘Ga alle 238 minoren op de HvA eens met een zeefje langs’

Jacob Eikelboom, al ruim zestien jaar docent op de HvA, schrijft elke twee weken een column over het verwarrende leven op en rond de hogeschool. Deze keer struint hij voor studenten door het (grote) aanbod van minoren op de HvA en kiest hij zijn persoonlijke favorieten uit.

Het is voor derde- en vierdejaarsstudenten weer tijd om zich in te schrijven voor een minor. Ik nam een kijkje in het aanbod en er viel mij van alles op. 

Het eerste wat opvalt is de hoeveelheid minoren die je kan volgen. Het aanbod is enorm. In totaal kan je kiezen uit 238 minoren op de HvA. Koploper is de Faculteit Business en Economie (FBE) met 63 minoren, bij de Faculteit Bewegen, Sport en Voeding (FBSV) kun je er ‘slechts’ zestien volgen. Na een uurtje doorklikken begon ik een aardig beeld te krijgen.

Veel minoren doen wat ze moeten doen: ze verbreden of verdiepen wat je in de voorgaande twee jaar hebt gehad in je opleiding. Goede voorbeelden daarvan zijn minoren die zich verdiepen in een onderwerp of een specifieke doelgroep, zoals de minor Natuur en Recht (FMR), waarin je op zoek gaat naar de rechtspositie van de natuur. In het vaste deel van de opleiding HBO-Rechten komt dit niet aan bod, dus is de minor een prachtige aanvulling. Zo simpel is het.

Minoren als Anesthesie medewerker of Operatie Assistent (FG) zijn ook zo heerlijk helder; je hoeft amper de inhoud te lezen om te begrijpen waar deze minoren over gaan. Al zijn er ook die niet heel duidelijk maken waar de verdieping of verbreding hem precies in zit. Minoren met namen als Adviseren, Veranderen en Strategie zouden niet misstaan in het vaste deel van een opleiding, zo lijkt het als je de inhoud leest.

Wist je dat er minoren worden aangeboden die hele opleidingen in een half jaar persen? Neem de minoren Bedrijfskunde en Human Resource Management. Een leuke aanvulling voor studenten van buiten deze opleidingen, maar tegelijk ook een vreemd signaal naar de eigen studenten van deze opleidingen. Wat is de waarde van een bachelor als je ook een crash course kan volgen? En omgekeerd: wat is de waarde van een crash course als er een hele bachelor over te volgen is? 

Er is één minor die mij bijzonder blij maakt als docent. Waardecreatie in de sport van morgen. De titel is misschien niet echt spannend, maar hoe het onderwijsprogramma vorm is gegeven des te meer. Niks leerdoelen, leeruitkomsten en dichtgetimmerde rubrics.

Deze minor is opgebouwd als een renbaan met telkens korte sprints. Bij het eerste sprintje moet je schriftelijk verwoorden welke Cruijffiaanse waarden op jou van toepassing zijn. Je sluit de minor af met een eindsprint. Wanneer heb je die gehaald? Als je begrijpt wat er bedoeld wordt met de Cruyffiaanse uitspraak: ‘Als ik zou willen dat je het begreep, had ik het wel beter uitgelegd.’ Dat is, denk ik, de beste toetsvraag die ik ooit heb gezien.

Er zijn meer van dit soort minoren die ik iedereen zou gunnen om die te volgen, omdat je er volgens mij een reflectiever en dus leuker mens van kan worden. De minor Sterke verhalen (FDMCI) is er wat mij betreft zo een, waarin studenten dieper ingaan op de actualiteit, weg bij de waan van de dag. Of wat te denken van de minor Zingeving en samenleving (FMR), waarin je op zoek gaat naar de antwoorden op vragen als: wat is de zin van mijn bestaan? Wie ben ik? Waar haal ik mijn inspiratie vandaan? En dat in onderwijstijd. Dat gun je toch iedereen?

Inmiddels zie je ook redelijk veel minoren die inspelen op de thema’s klimaat en diversiteit. In totaal wel een stuk of zeventig. Als je een beetje doorklikt, zie je vooral veel variatie op hetzelfde: duurzaamheid en culturele sensitiviteit in alle denkbare vormen, werkvelden, leefgebieden. Deze minoren dragen overduidelijk de HvA-ambitie ten aanzien van diversiteit, duurzaamheid en digitalisering uit. Of ze de plaats hebben ingenomen van verdwenen, meer vakspecifieke minoren, zoals Video en TV, Radio of Festivals, is mij niet duidelijk.

Bij minoren die expliciet over generieke thema’s als duurzaamheid en diversiteit gaan, is de literatuur vaak nog beperkt, merk ik. Het is vooral veel samen praten, kijken en luisteren. Een concrete verdieping of verbreding mis ik nogal eens in omschrijvingen. Wel zie ik regelmatig een herhaling van wat eerder aan bod is gekomen. Zijn het daarmee misschien wat meer lummelmimoren? Wel als je ze vergelijkt met de soms stevige minoren die erg specifiek en inhoudelijk zijn, zoals eerder genoemd.

Voor de student die echt alleen maar wil lummelen heb ik slecht nieuws. Echte pretminoren, die voelen als een half jaar feest, kom ik namelijk niet tegen. Al klinken minoren als The Trend Academy, Drugs en Amsterdam en Story Hackers wel als minoren waarbij je niet het gevoel hebt dat je aan het studeren bent. Maar als je doorklikt, zie je dat je gewoon aan de bak moet.

Ik raad iedereen aan eens te doen wat we van studenten vragen, als ze voor deze keuze staan. Ga alle 238 minoren eens met een nieuwsgierige blik en een zeefje langs. Een zeefje dat niet alleen kwaliteit, maar ook creativiteit, uitdaging en helderheid als selectiecriteria heeft. De keuze daarna is vast een stuk beperkter dan het huidige aanbod. Derde- en vierdejaarsstudenten hebben tot 7 april de tijd om zich in te schrijven voor een minor. Succes met kiezen...