‘Is er überhaupt wel een oplossing tegen het roken op de campus?’
Rosa Tromp | Jessica Singh
Van student in de collegebanken tot medewerker en docent aan de HvA: Jessica Singh schrijft columns over de hogeschool die ze van twee kanten heeft leren kennen. Deze keer over de anti-rookborden op de campus, volgens Jessica een halfbakken oplossing tegen het roken.
‘No smoking here, unless you’re on fire?’ Megagrote verbodsborden met vage kreten vormden tot vorige week het nieuwe actieplan van de HvA tegen het roken op de campus.
Ik had al gelijk weinig vertrouwen in het effect van de borden. Al in de eerste week zag ik een stel studenten selfies maken, vrolijk rokend, met hun middelvingers opstekend naar de borden. Toen ik de borden van dichtbij bekeek, bleek dat ze ook al waren beklad. ‘Stop smoking here’ had plaatsgemaakt voor ‘stop genocide’.
Het was een kwestie van tijd voordat de borden ook weer verdwenen. De HvA blijft verschillende kostbare alternatieven bedenken voor het rookverbod, maar tot nu toe lijkt het weinig effect te hebben. Is er überhaupt wel een oplossing voor de spagaat waarin de HvA zich bevindt?
Deze teksten over hoe dodelijk roken wel niet is, kunnen ook aansporen tot meer roken
Niets doen is geen optie. Als de HvA niet goed handhaaft op het rookverbod, deelt de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit boetes uit, en dus blijft de hogeschool proberen om de sigaret van de campus te krijgen. Eerst kwamen de rookcoaches, maar de kosten daarvan liepen hoog op, naar verluidt zelfs tot in de tonnen. Vandaar het nieuwe plan: de borden...
Op de borden stonden verschillende afbeeldingen en kreten, zoals ‘cancer loading’, een doodshoofd, en ‘no smoking, unless you’re on fire.’ Sorry, maar wie heeft deze borden bedacht? Heeft de HvA daadwerkelijk onderzocht of zo’n campagne werkt, of gaat het hier alleen maar om een ludieke actie?
Dat laatste, zo lijkt. Want volgens onderzoekers van de Universiteit Maastricht blijken angstaanjagende teksten op sigarettenpakjes niet eens te werken. Ze kunnen juist een tegenovergesteld effect hebben en aansporen tot meer roken. ‘Als je mensen wil motiveren om hun gedrag te veranderen, is het zaak om dat niet te emotioneel te brengen’, stellen de onderzoekers. Wat mij betreft had de HvA het dan ook wat slimmer kunnen brengen dan ‘cancer loading.’
Rookcoaches en vage bordacties, is dat waar de HvA haar geld in moet steken?
Met de huidige bezuinigingen is het bovendien zonde om steeds maar geld uit te geven aan iets wat in enkele dagen al een soort van nutteloos blijkt. Ergens vraag je je ook af waarom de HvA niet gewoon alle boetes op zich neemt. Boetes van tussen de 600 en 4500 euro lijken goedkoper dan alle investeringen die we nu uitgeven aan handhaving of anti-rookborden. Maar ja, lastig voor de HvA om zo’n standpunt in te nemen, want ergens wil je als onderwijsinstelling wel het goede voorbeeld blijven geven: roken is niet gezond.
In de samenleving zien we vaak dat het opleggen van boetes als oplossing wordt beschouwd om mensen te laten stoppen met bepaald gedrag. Maar de HvA mag die boetes zelf niet uitdelen. Eigenlijk wordt van het onderwijs verwacht dat ze investeren in rookcoaches en vage bordacties, maar is dat waar de HvA haar geld in zou moeten steken? Is dit eigenlijk wel haar taak? De overheid legt onderwijsinstellingen beleid op dat in de praktijk niet lijkt te werken. Zou de overheid niet degene moeten zijn die rookcoaches levert?
Ik heb niet de ultieme oplossing. Maar ik denk wel dat er alternatieven zijn voor het neerzetten van borden voor de gebouwen. Laten we in ieder geval ons creatieve, oplossingsgerichte vermogen blijven gebruiken en soms een beetje omdenken. Misschien moet de HvA wel meer nadruk leggen op de eerlijke boodschap?
‘Luister, beste roker, wil je ons alsjeblieft helpen? Wij willen liever geen boetes van de overheid ontvangen. Maar we hebben ook geen zin om tonnen uit te geven aan anti-rookcoaches, bakken aan geld die we liever in je onderwijs steken. Help ons dus een handje en verplaats jezelf alsjeblieft een paar stappen buiten de campus?’
