Iets meer niet-westerse medewerkers aan de HvA, vooral in lagere loonschalen
Daniël Rommens
Zo’n veertien procent van de medewerkers van de HvA had afgelopen jaar een ‘niet-westerse’ achtergrond. Dat blijkt uit de nieuwste Barometer Culturele Diversiteit van het CBS, waarmee de HvA inzicht krijgt in hoe het gaat met de diversiteitsdoelstellingen.
De HvA laat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dit om de twee jaar onderzoeken, omdat ze wil weten hoe het met de diversiteit van haar personeelsbestand staat. Eind 2022 zijn de gegevens van ongeveer 4.700 medewerkers (anoniem) met het CBS gedeeld. Dat staat in een rapport dat de HvA over het onderzoek heeft gedeeld op het intranet voor HvA’ers.
Er moeten namelijk meer docenten voor de klas staan die zelf, of waarvan de ouders, in het buitenland geboren zijn, vindt de HvA. Daarom begon de hogeschool bijvoorbeeld een traineeprogramma voor docenten met een biculturele achtergrond. De Barometer Culturele Diversiteit toont aan in hoeverre dit soort pogingen hun vruchten tot dusver afwerpen.
Medewerkers met niet-westerse achtergrond werken vaak in laagste loonschalen
Dat lijkt nu voorzichtig aan tot een ‘diverser’ personeelsbestand te leiden, in de zin dat de wortels van medewerkers vaker in landen buiten Europa liggen. In 2018 stond de teller nog op elf procent, in 2020 steeg het naar twaalf procent, twee jaar later blijkt het weer twee procent te zijn gestegen. Het gaat hier dus om cijfers uit eind 2022.
Voornemens
De studentenpopulatie van de HvA is al jaren hartstikke gevarieerd. Toch zagen studenten dat niet zo weerspiegeld in het personeelsbestand van de HvA. Negen op de tien docenten had in 2018 een Nederlandse of westerse achtergrond.
Dat jaar sprak toenmalig bestuursvoorzitter Huib de Jong uit dat het percentage medewerkers met een niet-westerse achtergrond binnen vier jaar naar liefst twintig procent moest. Dat lukte niet, bleek enkele jaren later - bij lange na niet. Het proces vraagt om meer tijd, constateerde huidig CvB-voorzitter Jopie Nooren eind 2021.
Lagere lonen
Wat voor werk doen de ‘niet-westerse’ medewerkers van de HvA met name? Ze hebben vaker ondersteunende functies: het gaat om negentien procent van het zogeheten ondersteunend en beheerspersoneel (OBP). Onder docenten ligt het percentage een stuk lager: twaalf procent van de onderwijzers op de HvA heeft een niet-westerse achtergrond.
Ook werken HvA-medewerkers met een niet-westerse migratieachtergrond vooral in de lagere loonschalen. Tot en met schaal 10 (de lagere lonen) heeft bijna een kwart van de medewerkers een niet-westerse achtergrond. In schaal 11 (elf procent) en zeker vanaf schaal 12 (zeven procent) blijft hun aandeel veel meer achter.
Gevoelige gegevens
Hoe het zit op andere hogescholen? Dat is lastig vergelijken, want de HvA en Hogeschool InHolland zijn de enige onderwijsinstellingen die deze keer aan de barometer meededen. Van die twee blijkt de HvA op dit punt iets diverser.
Andere hogescholen zoals de Hogeschool Utrecht hebben besloten niet langer mee te doen, veelal vanwege controversie over het delen van (privacy-gevoelige) gegevens van medewerkers. Ook het onderscheid dat tussen medewerkers gemaakt wordt leverde gedoe op. Zo was er afgelopen jaren kritiek op het feit dat medewerkers met zo’n onderzoek als dat van het CBS te veel in Nederlandse, westerse en niet-westerse hokjes worden gestopt.
Trainingen voor ‘inclusief werven’ moeten worden verplicht op de HvA
Het CBS gaat bij de volgende meting daarom niet meer werken met dat specifieke onderscheid, maar zal een onderscheid maken ‘op basis van werelddelen en veelvoorkomende immigratielanden’. Ook in deze barometer werden al gegevens gestaafd op basis van categorieën als ‘Europa’ en ‘Buiten-Europa’. Die categorieën gaan bij de komende editie definitief gelden.
Aanbevelingen
Hoe nu verder met deze gegevens? Aanbevelingen vanuit HR zijn om vooral te kijken naar de diversiteit onder managers en bestuursstaf: daar liggen de percentages het laagst. Ook blijven de Faculteit Onderwijs & Opvoeding, Faculteit Gezondheid en Faculteit Bewegen, Sport & Voeding wat betreft dit streven te ver achter bij andere faculteiten.
Ook moet er aandacht komen voor de doorstroom van medewerkers met een niet-westerse achtergrond. Nu hebben ze te vaak binnen een jaar of drie elders werk gevonden. Ten slotte moeten trainingen voor ‘inclusief werven’, zelf ontwikkeld binnen de HvA, voor alle geledingen worden verplicht.
