Suzanne helpt afstudeerders aan een baan: ‘Werkgevers willen zien wie jij bent’
Voor een deel van de pas afgestudeerde studenten valt het vinden van een baan niet mee. Waarom leerden ze op de HvA weinig vaardigheden die ze tijdens het solliciteren zo hard nodig hebben? Oud-student Suzanne Eikmans weet raad en brengt afstudeerders in contact met werkgevers.
Vanuit haar opleiding International Business werd ze gestimuleerd om te onderhandelen over salaris. Maar toen Ria Colic (23) eind vorig jaar afstudeerde aan de HvA en vol goede moed de arbeidsmarkt betrad, vroeg ze zich af: hoe moet dat dan? Tijdens haar studie had ze wel eens geoefend met het schrijven van een motivatiebrief, maar de realiteit van het zoeken naar een baan viel rauw op haar dak.
‘Ik had geen idee wat een goed aanbod was, hoe een contract eruitzag en welke arbeidsvoorwaarden er allemaal zijn’, vertelt Ria. Een half jaar na haar afstuderen heeft ze nog altijd geen baan kunnen vinden.
Ria, die graag verder wil in de marketing, werkt momenteel als leidinggevende in een supermarkt. ‘Na het uitsturen van tientallen brieven heb ik het solliciteren naar een “echte” baan op een lager pitje gezet. Telkens een afwijzing te horen krijgen werkt niet motiverend’, aldus de oud-student.
Iemand die in eenzelfde soort situatie zit is Andrei Motian (30). Andrei studeerde in januari af aan de opleiding Communication & Multimedia Design en wil graag fulltime werken als UX-designer. Op dit moment werkt hij maar acht uur in de week, omdat zijn werkgever niet meer klussen voor hem heeft.
Andrei, die inmiddels weer bij zijn moeder in Limburg woont, zoekt veel bedrijven op via LinkedIn. ‘Op een gegeven moment verstuurde ik wel tien sollicitatiebrieven per week’, vertelt hij. Dat leidde tot een paar sollicitatiegesprekken, maar hij blijft het moeilijk vinden om zichzelf te ‘verkopen’. Andrei: ‘Op de HvA heb ik nooit geleerd hoe ik beslagen ten ijs kom bij een werkgever, daar had ik graag hulp bij gehad.’
De verhalen van Ria en Andrei staan niet op zichzelf. Uit de HBO-monitor 2022 blijkt dat minder dan de helft van de oud-studenten tevreden is met hoe ze door de HvA zijn voorbereid op het werkveld (47 procent). Nog minder oud-studenten zijn tevreden met de beroepsvoorlichting (37 procent). Deze percentages zijn hetzelfde als het voorgaande jaar (HBO-monitor 2021).
Holy Focus
Ondanks het feit dat HvA-alumni over het algemeen vrij snel een baan vinden (92 procent heeft na drie maanden werk), vindt een aanzienlijk deel van hen de hulp die de HvA al dan niet biedt onvoldoende. Ook Ria en Andrei hadden dus graag beter voorbereid willen worden op de realiteit van de arbeidsmarkt. ‘Wat moet ik doen als ik steeds te horen krijg dat bedrijven mensen zoeken met vier tot vijf jaar werkervaring?’, vraagt Andrei zich af.
Het is een vraag die Suzanne Eikmans (27) bekend voorkomt. Eikmans is oprichter van het bedrijf Holy Focus, van waaruit ze pas afgestudeerde jongvolwassenen aan een baan helpt. Ze brengt hen in contact met werkgevers, maar leert afstudeerders allereerst te ontdekken wat hun kwaliteiten zijn. Daarna geeft ze tips: hoe onderhandel je, hoe presenteer je jezelf en wat heb jij te bieden?
Eikmans is zelf HvA-alumnus en constateert een kloof tussen het afstuderen en de arbeidsmarkt. Een markt die nu toch met veel tekorten kampt. Het is een kloof die volgens haar niet alleen uit openstaande vacatures en werkloze jongeren bestaat, maar ook uit veel starters met een baan die niet op de juiste plek zitten.
‘De Hogeschool van Amsterdam juicht om het hoge percentage afstudeerders dat snel werk vindt, maar gaat voorbij aan het feit dat starters ook best snel weer stoppen met hun eerste baan’, stelt Eikmans. Daar is een werkgever niet bij gebaat en het kan demotiverend werken voor de werknemer, ziet zij.
‘Toen ik Holy Focus oprichtte dacht ik vooral een dienst te kunnen verlenen aan verlegen, introverte jongeren. Maar ik zie nu dat ook zij die spontaan en extravert zijn mij vinden’, vertelt Eikmans. ‘Deze afstudeerders zijn bijvoorbeeld in een dal geraakt omdat zij voor veel vacatures worden afgewezen. Of omdat zij bij hun eerste baan taken kregen die niet overeenkwamen met dat waar ze goed in zijn en voor hebben doorgeleerd.’
Dat laatste is cruciaal, stelt Eikmans. ‘Het is belangrijk voor je werkgeluk dat je gezien en behandeld wordt als serieuze werknemer en niet als veredelde stagiair.’ Iets wat Eikmans toch vaak hoort bij starters.
Corona
De ondernemer die in 2017 afstudeerde in de richting Media, Informatie en Communicatie, begon haar bedrijf Holy Focus toen ze tijdens de coronapandemie dromen in duigen zag vallen. Bovendien verdwenen connecties met anderen in die periode. Eikmans: ‘Juist de sociale contacten die aan het begin van je carrière zo belangrijk zijn gingen verloren. En de afstudeerlichtingen van nu hebben nooit de mogelijkheid gehad om die connecties op een natuurlijke manier te leggen. Alles ging online.’
Omdat het zo belangrijk is om aan het begin van je werkende leven jezelf goed te presenteren en iemand in de ogen aan te kijken, spreekt Eikmans fysiek af met de jongeren die ze helpt. ‘Dat is een pre’, zegt ze. ‘Ik wil kunnen zien of ze lekker in hun vel zitten, of ze enthousiast worden van bepaalde onderwerpen en waar hun onzekerheid zit.’
Oud-student Ria erkent dat de coronacrisis haar studieperiode geen goed heeft gedaan en dat dat nu effect heeft op het vinden van een baan. ‘Mijn hele tweede en derde jaar heb ik van achter mijn computer gestudeerd, waardoor ik veel studiegenoten uit het oog ben verloren’, vertelt ze. ‘Ik had nu graag contact met hen willen hebben om van hun te leren.’
Festival Wallet
De welbespraakte Suzanne Eikmans weet als geen ander hoe ze zichzelf moet presenteren. Aan het eind van haar studie zette ze de onderneming Festival Wallet op, waarmee ze verschillende prijzen won. Net student-af reisde ze door Europa om haar idee – een systeem voor cashloos betalen op evenementen – te pitchen op beurzen. Met die ervaringen hoopt ze jongeren te inspireren en te motiveren.
‘Het is belangrijk voor je werkgeluk dat je gezien en behandeld wordt als serieuze werknemer’
Op dit moment helpt ze nog geen oud-studenten van de HvA. Wel heeft ze contact gezocht met de hogeschool. ‘Ik heb mijn trainingen aangeboden en gevraagd of ik afstudeerders kan helpen’, vertelt ze. ‘Helaas was daar geen tijd en ruimte voor.’
Wat zijn concrete tips die ze afstudeerders nu mee kan geven? Eikmans: ‘Ik zeg altijd: ben je negen van de tien keer afgewezen, en word je pas de tiende keer aangenomen? Dan heeft het zo moeten zijn. Probeer niet bij de pakken neer te zitten, maar relativeer.’
‘Wees enthousiast in wat je doet en in wie je wil zijn’, gaat ze verder. ‘Zit tijdens een sollicitatiegesprek rechtop en maak contact. Laat zien wie je echt bent en val niet terug in clichés. Jongeren hebben nog wel eens de neiging om te zeggen dat ze perfectionistisch zijn wanneer ze een zwakke eigenschap moeten benoemen. Dat is standaard en vaak niet helemaal waar.’
Ze merkt op dat de generatie die nu afstudeert veel meningen heeft. Tegen hen zou ze willen zeggen: ‘Je hoeft niet overal iets van te vinden. En stop met jezelf te vergelijken met anderen.’ Word je afgewezen of krijg je kritiek te verduren? Incasseer die dan, zegt Eikmans. ‘Vraag feedback, maar vat ook niet alles persoonlijk op.’
‘Zit tijdens een sollicitatiegesprek rechtop en maak contact. Laat zien we je echt bent’
Ria en Andrei hadden meer van deze tips willen hebben tijdens hun tijd op de HvA. Het zou de periode van solliciteren waarschijnlijk dragelijker maken, stellen ze.
Nadat Eikmans een starter in contact heeft gebracht met een werkgever, houdt ze altijd contact. ‘Ik kom na twee weken langs op kantoor en blijf bereikbaar voor vragen van beide partijen. Het geeft een ontzettend goed gevoel wanneer ik zie dat de jonge werknemer op z’n plek zit en de werkgever blij is met zijn aanwinst.’