Genoeg mensen om je heen, toch alleen: studenten missen hechte vriendschap
Kyrie Stuij
Jongeren praten er niet graag over, maar voelen zich steeds vaker eenzaam. Het is de Week tegen Eenzaamheid en dus tijd om het er wel over te hebben. Want wat is eenzaamheid precies en wat kun je ertegen doen? ‘Bij de studievereniging is altijd wel iemand.’
‘Ik voel me soms juist alleen als ik met anderen ben.’ Amfi-student Marith Hoekstra (19) zit in de kantine van het Wibauthuis en vertelt tijdens haar lunchpauze wat alleen-zijn voor haar betekent. ‘Het is niet een eenzaamheid die ik constant ervaar. Meer een emotioneel gevoel dat me soms overvalt.’ Marith legt uit dat ze zich op zo’n moment juist graag terugtrekt van de mensen om haar heen. ‘Het helpt om er gewoon even doorheen te gaan.’
Het gevoel van Marith is een voorbeeld van emotionele eenzaamheid, zegt Nesrien Abu Ghazaleh, die als onderzoeker aan de HvA gespecialiseerd is in het helpen van kwetsbare jongeren. Abu Ghazaleh legt uit wat eenzaamheid precies is. ‘We denken vaak dat eenzaamheid enkel sociaal is, dat we alleen zijn wanneer we te weinig mensen om ons heen hebben. Maar er bestaat ook een meer ingewikkelde vorm van alleen-zijn: emotionele eenzaamheid.’
Bij emotionele eenzaamheid heb je misschien wel mensen om je heen, maar mis je een hechte, intieme band met een persoon. ‘We komen erachter dat steeds meer jongeren deze vorm van eenzaamheid ervaren’, aldus de onderzoekster.
Het AD heeft vanwege de Week tegen Eenzaamheid duizend respondenten laten ondervragen door Panel Inzicht. Uit hun representatieve onderzoek blijkt dat zes op de tien jongvolwassenen leegte ervaart in hun leven. Ze missen een goede vriend of vriendin, hebben meer behoefte aan gezelligheid en voelen zich soms in de steek gelaten.
Uit onderzoek van het CBS blijkt dat jongeren zich in 2021 het vaakst emotioneel eenzaam voelden. In 2019 waren het vooral 75-plussers. Veertien procent van de jongeren (18 tot 25 jaar) mist een hechte vriendschap, meldt het statistiekbureau.
Studievereniging
Is er iets tegen die eenzaamheid te doen? Jeroen Bakker (23), student Toegepaste Psychologie, kan zich voorstellen waarom veel jongeren zich alleen voelen. ‘Het is niet niks om op kamers te gaan, opeens voor jezelf te moeten zorgen en nieuwe vrienden te maken’, zegt hij terwijl hij zijn studieboeken opzijschuift.
Zelf woont Jeroen in zijn eentje in een klein appartement in Utrecht. Hij komt dan ook dagelijks naar de HvA om onder de mensen te zijn. ‘Ik studeer graag hier, in de kantine van het Wibauthuis, of op de derde verdieping, in de buurt van de bestuurskamer van studievereniging Cortex.’ Hij kan het iedere student aanraden om lid te worden van een studievereniging. ‘Het is fijn om een club te hebben waar je altijd even een praatje kan maken.’
De komende dagen maken deel uit van de Week tegen Eenzaamheid. En die is nodig, vindt Nesrien Abu Ghazaleh. ‘Je alleen voelen is een groot taboe onder jongeren’, zegt de onderzoekster stellig. Dat komt volgens haar omdat jongeren vaak kijken naar de hoeveelheid mensen die ze om zich heen hebben. ‘Maar’, zegt ze. ‘Juist die hechte vriendschap is belangrijk om je niet leeg en emotioneel eenzaam te voelen.’
Het aantal zelfdodingen onder jongeren is de afgelopen maanden opnieuw toegenomen. Dat meldt 113 Zelfmoordpreventie op basis van eigen onderzoek. In de maanden juni en augustus van dit jaar ziet de organisatie een verhoogd aantal suïcides. Het aantal jongeren dat zelfmoord pleegde lag de afgelopen tijd rond de dertig personen per maand. Een van de oorzaken die de onderzoekers noemen is eenzaamheid. Ook het RIVM komt met recent onderzoek tot nieuwe, shockerende cijfers. Zij berekenden dat een op de zes jongeren serieuze gedachten heeft over zelfmoord. Ook zij zien dat mentale klachten onder jongeren niet afnemen, ondanks het feit dat de coronamaatregelen zijn afgeschaft.
Posters
Daar is Ayla Geurtsen (23), ook Amfi-student, zich van bewust. Ze vertelt hoe ze zich tijdens de coronapandemie weleens eenzaam voelde, terwijl ze wel met huisgenoten woonde. ‘Ik had mensen om me heen, maar voelde me toch leeg.’ Dat veranderde volgens haar wel toen de wereld weer langzaam openging. ‘Maar misschien niet voor iedereen.’ Ayla denkt dat best wat jongeren zich, in de nasleep van de coronapandemie, nog steeds alleen voelen.
De studenten weten waar ze terecht kunnen op de HvA, als ze hulp zoeken voor hun eenzame gevoelens. ‘Ik zou aankloppen bij de studentpsycholoog’, zegt Jeroen. Maar Jeroen begrijpt niet waarom er eigenlijk geen posters hangen in de HvA vanwege de Week tegen Eenzaamheid. ‘Juist nu zou de HvA in kunnen spelen op dit grote en belangrijke thema.’
Denk je aan zelfmoord? Je kunt altijd contact opnemen met Stichting 113 Zelfmoordpreventie via 113, 0800-0113 en 0900 0113, en 113.nl.
