Marjolijn Kaak strijdt voor studenten zonder verblijfsvergunning
Eigen beeld
De HvA’ers van het Jaar 2021 zijn Lisette Klok en HvA Fossielvrij. Maar ook de andere genomineerden hebben een bijzonder verhaal. Zoals Marjolijn Kaak, die zich als directeur Studentenzaken al jaren hard maakt voor studenten zonder verblijfsvergunning.
Stel, je hebt je hele leven in Nederland gewoond en hebt hier op de basisschool en middelbare school gezeten. Dan word je achttien jaar en mag je opeens geen vervolgopleiding doen. Voor jongeren zonder verblijfsvergunning is dat de realiteit.
Marjolijn Kaak, afdelingshoofd Studentenzaken aan de HvA, krijgt jaarlijks een handvol aanvragen binnen van jongeren in deze situatie die toch willen studeren. Dan kun je als medewerker denken: het is niet anders, dit zijn de regels. Maar dat is geen optie voor Marjolijn, die elk jaar een ingewikkelde juridische puzzel legt om te kijken of er ergens een opening is waardoor ze hen alsnog kan inschrijven aan de HvA.
Uitzoeken
Dat is ingewikkeld en tijdrovend. Soms betekent het voor een jongere zelfs een reis terug naar het land van herkomst, om daar een document op te halen en vervolgens weer terug te keren naar Nederland. Marjolijn helpt met het uitzoeken van de mogelijkheden, houdt contact met een stichting die geld voor ze inzamelt en begeleidt hen met de inschrijving aan de HvA.
Elk jaar kiest de redactie van HvanA de HvA’er van het Jaar. Dat is een student of medewerker die iets bijzonders heeft bereikt, zich heeft uitgesproken wanneer anderen dat niet deden, een voorbeeld is geworden of simpelweg uitblinkt in wat-ie doet. In 2020 wonnen álle HvA’ers de prijs, vanwege het uitzonderlijke jaar waarin iedereen zich aan de de coronacrisis heeft moeten aanpassen. Daarvoor was dat oud-student Bowi de Jong, een voorvechter van homo-acceptatie in de voetbalwereld. In 2018 kreeg docent Youssef el Bouhassani de titel, vanwege zijn app waarmee docenten meer tijd overhouden voor persoonlijke aandacht voor studenten.
Marjolijn vindt dat deze jongeren, die hun hele leven Nederlands onderwijs hebben gevolgd, een kans verdienen. Vaak gaat het om mensen die in Nederland zijn geboren of op jonge leeftijd met (een van hun) ouders hiernaartoe zijn gekomen, maar er niet mochten blijven. Toch gebeurde dat en konden ze hier onderwijs volgen. Het Nederlandse systeem zit namelijk zo in elkaar dat alle kinderen, met of zonder verlijfsvergunning, tot hun achttiende recht hebben op onderwijs.
Uitbuiting
Eerder dit jaar deed de ombudsman van Amsterdam onderzoek naar ongedocumenteerden in de hoofdstad. Daaruit bleek onder meer dat zij als onzichtbare groep een gemakkelijke prooi zijn voor criminele uitbuiting, zoals drugs- en mensenhandel. De ombudsman pleit in zijn onderzoek voor een ‘uitbuitingsvrije stad’, waarin jongeren zonder verblijfsvergunning die willen studeren dezelfde rechten krijgen als reguliere studenten.
De tijd en moeite die Marjolijn in deze studenten steekt is bewonderingswaardig. Zeker aangezien ze nu met hogeschoolbestuurder Jopie Nooren het voortouw neemt in een oplossing voor de lange termijn. Samen met de gemeente en alle Amsterdamse hogeronderwijsinstellingen onderzoeken ze de mogelijkheden voor deze studenten en delen ze kennis over hoe ze hen alsnog kunnen laten deelnemen aan een studie. En daarmee ontstaat een goed voornemen voor 2022: recht op onderwijs voor iedereen, ook nadat ze achttien zijn geworden.
