Met ‘flexstuderen’ betaal je vanaf 2023 per studiepunt

Wil je graag zelf kiezen voor welke vakken je betaalt, dan heeft demissionair minister Van Engelshoven goed nieuws voor je. Zij wil namelijk dat je vanaf 2023 je opleiding kunt betalen per studiepunt. Het hoger onderwijs zou daar toegankelijker van worden.

Liever niet meteen betalen voor een heel collegejaar, maar per studiepunt? Dat heet ‘flexstuderen’, en moet met ingang van schooljaar 2023/24 op elke hogeronderwijsinstelling mogelijk worden. Demissionair minister Van Engelshoven wil dat het komende kabinet er een wet voor gaat indienen. 

Volle mep

Als die wet wordt ingestemd, ben je over twee jaar als HvA’er niet langer verplicht de volle mep te betalen voor een heel collegejaar. Je kunt dan zelf bepalen in welk tempo, of welk deel je van een studie betaalt. Sinds 2017 liep hiervoor al een pilot in het hoger onderwijs, waarover een meerderheid in de Tweede Kamer positief was. Vorig jaar werd daarom alvast een motie aangenomen om betalen per studiepunt overal in te gaan voeren. 

Voordeel van flexstuderen is dat het hoger onderwijs toegankelijker wordt, is de uitleg. Zo zouden flink wat studenten maar één of enkele vakken willen volgen, in plaats van een heel collegejaar. Denk aan werkenden die bij willen leren, topsporters met weinig tijd, studenten met een bestuursjaar of mensen die het simpelweg wat rustiger aan willen doen. Uit de pilot bleek bovendien dat studenten minder snel geneigd zijn zich uit te schrijven, als je ze zelf laat bepalen waarvoor ze betalen. 

Nadelen zijn er ook. Betalen per studiepunt levert onderwijsinstellingen een nieuwe berg administratie op, aangezien ze voor elke student moeten gaan bijhouden welke vakken en hoeveel studiepunten die volgt. Het werk dat die administratie kost, maakt flexstuderen duurder: voor elke studiepunt betaal je vijftien procent meer (administratiekosten) dan per punt wanneer je een heel opleidingsjaar volgt.  Verder zou flexstuderen mogelijk zorgen voor minder binding en motivatie bij studenten, omdat ze niet langer (samen) een heel opleidingsjaar doorlopen. 

Dit plan is onderdeel van de bredere ‘flexibilisering’ waar het hoger onderwijs momenteel veel over praat. Zo moet het voor studenten bijvoorbeeld ook gemakkelijker worden om vakken aan verschillende onderwijsinstellingen te volgen. Ook is het de bedoeling dat studenten sneller waardering krijgen, door ze voor ieder behaald vak te belonen met een officieel minidiploma. Een proef voor dat systeem loopt nu al op de HvA en andere hogeronderwijsinstellingen. Over hoe de HvA het betalen per studiepunt precies gaat invoeren, volgen nog gesprekken.