Wordt studeren shoppen? Met microcredentials bepaal je zelf welke vakken je volgt

3 november 2021
Beeld:

Pexels

Geplaatst door
Benne van de Woestijne
Op
3 november 2021

Studeren, winkelen: het zou haast op elkaar beginnen te lijken. Volgend jaar start de HvA namelijk met de microcredential, een soort minidiploma voor ieder zelfgekozen vak dat je afrondt. HvA-programmaleider Radboud Dam weet er meer over: ‘In de toekomst betaal je niet per opleiding, maar per studiepunt.’

Jezelf bijscholen of extra vakken erbij leren? Met ‘microcredentials’ zou het een stuk makkelijker en aantrekkelijker worden. Snel een vak of module aan de HvA volgen, en daar met een officieel erkend certificaat voor beloond worden ook. Vanaf januari begint een landelijke pilot voor niet-ingeschreven studenten, later moeten microcredentials beschikbaar worden voor alle HvA’ers. Dertig hogescholen en universiteiten doen mee. 

 

‘Met microcredentials laat je studenten resultaatgericht sprinten’, aldus Radboud Dam, programmaleider ‘Leven lang ontwikkelen’ bij de HvA. Eigenlijk is zo’n microcredential niets anders dan een minidiploma. Zodra de HvA ze gaat aanbieden, hoef je voor een officieel certificaat niet meer een hele opleiding te volgen. ‘Het onderwijs wordt daarmee steeds meer in ‘brokjes’ opgedeeld’, zo verwoordt Dam die ontwikkeling. 

 

Bestaan ‘opleidingen’ straks nog wel? Of kan iedere student een pakket minidiploma’s bij elkaar shoppen? 

‘Vaste opleidingen en diploma’s blijven bestaan, ook als de pilot een succes is. Microcredentials zijn in eerste instantie een aanvulling op het diploma, zodat je als werkende of student in opleiding een extra vaardigheid erbij kunt leren. Wel denk ik dat het over een jaar of tien normaal is geworden om als student microcredentials te stapelen, en dat je daarmee je diploma samenstelt. Dan krijgen studenten namelijk meer keuzevrijheid en regie over hun eigen leerpad.’ 

Beeld: Daniël Rommens | Radboud Dam

Maar ook: veel verantwoordelijkheid. Als je studenten steeds meer laat kiezen wat ze willen leren, garandeer je dan nog wel dat ze leren wat ze moeten leren? 

‘Vrijheid bestaat natuurlijk alleen bij grenzen. We gaan studenten dus niet 10.000 keuzes zelf laten maken. We moeten hier en daar eisen blijven stellen, zoals bij de toelating. Wat wij willen is dat studenten de mogelijkheid krijgen om te leren wat ze willen leren. Dat moedigen we aan met microcredentials, maar ik zie bijvoorbeeld ook wel voor me dat de HvA over een tijdje een catalogus aan vaardigheden aanbiedt, waaruit studenten dan vrij mogen kiezen wat ze leren willen.’ 

 

Betekent dit niet vooral dat je straks makkelijker diploma’s uit kunt delen? Als extraatje voor op de LinkedIn-pagina?

‘Haha, ja, in zekere zin is dat zo. Maar dat past ook bij deze tijd: het gaat om vaardigheden, skills. In de wereld waarin ik me begeef is ‘vak’ al een achterhaalde term. Zo gaat het bij de HvA inmiddels over ‘skillspaspoorten’, waarop al je behaalde vaardigheden staan. Leg je de focus bij studenten op wat je kan, dan motiveert dat hen ook om zich extra te ontwikkelen, denk ik.

Motiveren, of juist concurreren? Wordt het straks niet een race om wie de meeste microcredentials erbij leert?

‘Ik denk dat het wel meevalt. Bovendien weten we uit onderzoek dat zeker een kwart van de studenten zich juist goed voelt onder prestatiedrang. Maar, inderdaad, er zijn ook veel studenten die het lastig vinden om de juiste keuzes te maken. De HvA zal dus in begeleiding moeten investeren, zodat studenten genoeg hulp krijgen bij het maken van de juiste keuzes.’

 

En, even praktisch: hoeveel kost zo’n microcredential eigenlijk? 

‘Dat weten we nu nog niet. Als student betaal je nu nog altijd ruim 2000 euro voor een hele opleiding. Zo’n microcredential staat voor een aantal studiepunten van die opleiding, dus je zou dan betalen voor het deel van de opleiding dat je volgt.’ 

‘Dat alle vakken straks op zichzelf waarde hebben, vind ik een hele mooie gedachte’

Dus hoe meer punten je wil halen, hoe meer je moet betalen? Werkt dat geen kansenongelijkheid in de hand? 

‘Nee, ik denk het niet. Nogmaals: het gaat erom dat we studenten de microcredential als extra mogelijkheid bieden. In feite betaal je dus niet meer, maar voor het aantal punten dat je zelf wil halen. Het gaat ook hier om de flexibiliteit: dat wat jij betaalt een reëel bedrag is voor wat je wilt leren. We maken dus niet alleen het onderwijs vrijer, maar ook wat je daarvoor betaalt. 

 

Je kunt voorlopig een microcredential krijgen ter waarde van 3 tot 30 studiepunten. Drie punten, dat zijn vier weken les. Zijn werkgevers geïnteresseerd in iemand die er in vier weken een minidiploma bij heeft geleerd? 

‘De tijd die iemand aan een vak kwijt is, maakt in principe niet uit. Ik denk namelijk dat een werkgever kijkt: “hoeveel waarde heeft de vaardigheid voor mijn bedrijf?” Nu wordt gerekend met studiebelastinguren: het zou voor de gemiddelde student 28 uur moeten kosten om één studiepunt te behalen. Maar dat ligt voor iedere student anders! Het gaat om de vaardigheid, en het feit dat iemand die haalt.’ 

 

Heeft een microcredential van 30 studiepunten niet meer waarde dan een van 3? 

‘Het diploma beschrijft uiteindelijk wat iemand kan. We zetten daar niet bij hoeveel tijd iemand daaraan gespendeerd heeft, dat zou je uit de beschrijving van de skill moeten kunnen afleiden, hoe diepgaand of moeilijk die behaalde vaardigheid is geweest.’

 

Wat is het belangrijkste pluspunt aan de microcredential, als die er straks is? 

‘Dat je zelf meer de keuze krijgt over wat je leert en in welk tempo je dat doet. Als na de pilot de microcredential wettelijk erkend wordt, is dat een mooie eerste stap richting die vrijheid. Ik had vroeger ook wel wat meer controle over mijn opleiding willen krijgen. Dat alle vakken straks op zichzelf waarde hebben, vind ik een hele mooie gedachte.’