HvanA Kiest – Wat zeggen partijen over het onderwijs?
HUSKY (CC, VIA WIKIMEDIA COMMONS), BEWERKING: HVANA
HvanA duikt in de verkiezingsprogramma’s en zoekt specifiek naar informatie die jij als student wil weten. Deze week schotelen we je elke dag een nieuw thema voor. Vandaag: onderwijs.
Moet er meer of juist minder geld naar het onderwijs? Kun je makkelijk doorstuderen? En welke taal zou er in de klaslokalen gesproken moeten worden, Nederlands of Engels?
Bijna alle politieke partijen hebben een duidelijke mening over hoe het hoger onderwijs eruit zou moeten zien. Maar wat is voor jou als student echt belangrijk? Of het bindend studieadvies blijft, bijvoorbeeld. En of je na je hbo-opleiding eventueel nog naar de universiteit kunt. Wij zoeken in de partijprogramma’s naar de belangrijkste standpunten over studeren.
(De tekst loopt verder onder de infographic.)
Bindend studieadvies
De partijen die het over het bindend studieadvies (BSA) hebben in hun verkiezingsprogramma, vinden allemaal dat het minimale aantal punten dat je nodig hebt om je opleiding te vervolgen, moet blijven. Maar, zo vinden de VVD en D66, dan wordt dat wel beperkt tot veertig studiepunten. En volgens GroenLinks moet het BSA echt een advies blijven; je mag er niet voor van je studie worden gestuurd.
Volgens SGP is het BSA nuttig, maar moet voorkomen worden dat studenten daardoor vastlopen in hun studie. De criteria voor het BSA moeten ‘redelijk en helder’ zijn. Hoe? Dat vermeldt de partij niet. Andere partijen hebben het helemaal niet over het BSA.
Van het mbo naar een hbo-opleiding
Als je het mbo hebt afgerond, moet je makkelijker de stap kunnen zetten om door te studeren op het hbo, vinden de PVV, het CDA, de Partij voor de Dieren, SGP en D66.
JA21 ziet een andere manier van doorstuderen voor zich. Volgens de partij zijn hbo-opleidingen vaak te theoretisch voor mbo-studenten en zouden er dus op het mbo meer specialisaties moeten komen. Studenten die een meer theoretische lesmethode wel fijn vinden, zouden de kans moeten krijgen om bepaalde vakken op hbo-niveau te volgen.
Meer geld naar het onderwijs? Ja, zeggen bijna alle partijen
Van het hbo naar de universiteit
Als je je propedeuse op de HvA haalt, kun je als je dat wil doorstuderen op de universiteit. Na een hbo-bachelor kun je ook een universitaire master volgen. Die schakeltrajecten moeten makkelijker worden, vinden D66 en SGP.
Nu betaal je bij het doen van een tweede studie het instellingscollegeld, dat een stuk hoger ligt dan de 2.000 euro die je jaarlijks voor je eerste studie betaalt. Volgens D66 en VVD moet dit goedkoper kunnen: om doorstuderen te stimuleren, zou er een maximum bedrag moeten gelden voor tweede studies.
JA21 wil opleidingen flexibeler inrichten, waardoor het ook voor oudere studenten of mensen die een extra studie willen doen, makkelijker wordt om te studeren. De partij wil bijvoorbeeld kijken of het toelaten en toetsen anders kan. 50PLUS wil extra geld voor volwassenenonderwijs.
Internationale studenten
In normale tijden – zonder corona – studeren er jaarlijks duizenden internationale studenten in Nederland. Maar er zou een maximum aan het aantal studenten uit het buitenland moeten komen, vinden de VVD, D66, ChristenUnie, SGP, Forum voor Democratie en JA21.
Volgens de VVD moet het mogelijk zijn om een maximum aantal internationale studenten per opleiding in te stellen. D66 ziet het liefst dat onderwijsinstellingen dit ‘streefgetal’ samen met de gemeente afspreken. En de SGP wil dat studenten uit bepaalde ontwikkelingslanden uitzondering op deze regel zijn.
Het CDA wil geen maximale studentenaantallen, maar zegt wel dat Engels onderwijs het Nederlands niet mag verdrukken. Het grootste deel van de bachelors wordt dus in het Nederlands gegeven, als het aan het CDA ligt. Volgens jongerenpartij Volt moet de internationalisering juist nog groter worden aangepakt: de partij wil dat het Erasmusprogramma, waarmee studenten in het buitenland kunnen studeren, wordt uitgebreid voor het hbo en mbo. Universitaire studenten hebben nu namelijk keuze uit meer landen om in te studeren, en dat kan gelijker, vindt Volt.
Forum voor Democratie en 50PLUS willen dat colleges in het Nederlands worden gegeven, terwijl onderwijsinstellingen volgens DENK juist lessen moeten aanbieden in de talen waar Nederland een migratiegeschiedenis mee deelt.
Meer geld?
Dat er meer geld moet gaan naar onderwijs, dat vinden bijna alle partijen. Maar hoe dat geld gebruikt moet worden, daarover verschillen ze van mening. Zo wil de PvdA dat het geld gelijkmatig verdeeld wordt over technische studies, talenstudies en bijvoorbeeld sociale wetenschappen. ChristenUnie wil juist de kleine talen beschermen, zeker als er in Nederland bijvoorbeeld nog maar een studie Kroatisch te vinden is. Volgens DENK zouden scholen een minimumbedrag moeten krijgen dat ze moeten besteden aan bijvoorbeeld hun personeel, waardoor zij eerlijk betaald worden. Ook Volt ziet wel iets in zo’n ‘macrobudget’: volgens de partij gaat de kwaliteit van het onderwijs zo omhoog en wordt de werkdruk voor docenten lager.
Voor deze serie kijken we naar de partijen die in de peilingen twee of meer zetels hebben. Daarom zijn de standpunten van sommige (kleine) partijen niet meegerekend.
