De Brexit en de HvA: wat kunnen we verwachten?
Ethan Wilkinson (via Pexels)
Na een lange tijd van debat en uitstel is het zo ver. Vanaf middernacht hoort het Verenigd Koninkrijk niet langer bij de Europese Unie. Wat betekent dat voor medewerkers en studenten van de HvA?
Voor de oorspronkelijk Britse HvA-docent Michael Adams (Creative Business) is 31 januari 2020 een historische, en vooral emotionele datum. Wat hem betreft mag de Britse vlag halfstok. ‘Ik denk dat deze datum het begin van het eind is van het Verenigd Koninkrijk. Na de Brexit vrees ik dat Schotland en zelfs Wales onafhankelijk worden, en wellicht dat Ierland en Noord-Ierland zich gaan verenigen. Ik ben voorstander van Europa, en niet van de Brexit. Dat het nu gaat gebeuren, stemt me triest.’
Lang was het onzeker welke gevolgen de Brexit voor Adams zou hebben. Zo leek het er in eerste instantie op dat hij een verblijfsvergunning zou moeten aanvragen, terwijl hij al het grootste gedeelte van zijn leven in Nederland woont. Bovendien zou hij met een Brits paspoort na de Brexit zijn rechten als burger van de Europese Unie verliezen. Zijn voorkeur ging daarom uit naar een dubbele nationaliteit: Brits en Nederlands. Maar ook die mogelijkheid lag ingewikkeld.
Na een hoop uitzoekwerk blijkt dat Adams wel recht heeft op die dubbele nationaliteit, en beschikt hij dit voorjaar over een Brits en een Nederlands paspoort. Daarmee behoudt hij zijn rechten in het Verenigd Koninkijk, en kan hij voor het eerst in 38 jaar stemmen voor de landelijke politieke verkiezingen in Nederland. Toch een lichtpunt, in een voor Adams verder tenenkrommend hoofdstuk uit de geschiedenis: ‘Zodra ik mijn Nederlandse paspoort kan ophalen, sta ik om zeven uur ’s ochtends voor het loket.’
Trekpleister
Adams is niet de enige HvA’er die persoonlijk wordt geraakt door het vertrek van de Britten uit de Europese Unie. Een stad als Amsterdam, en een hogeschool met diverse internationale opleidingen, is een trekpleister voor studenten uit het Verenigd Koninkrijk.
Andersom is het Verenigd Koninkrijk een gewilde locatie voor buitenlandervaringen, zoals een stage, minor of Erasmusprogramma, voor Nederlandse studenten. Die uitwisseling tussen de twee EU-landen ging soepel, maar wat gebeurt er na vandaag, als het Verenigd Koninkrijk daar geen onderdeel meer van is?
Internationale studenten
In ieder geval lijkt het erop dat komend jaar niets zal veranderen: 2020 geldt namelijk als overgangsperiode. Voor studenten die voor hun opleiding naar het Verenigd Koninkrijk gaan en voor Britse studenten die op de HvA komen studeren, blijven dezelfde voorwaarden gelden.
Tekst loopt door onder infographic. De cijfers zijn op basis van het Erasmusprogramma, het tijdelijke verblijf in het buitenland. De cijfers zijn dus exclusief Britse studenten die hier hun hele bacheloropleiding op de HvA volgen.
Maar of dat na 31 december 2020 nog geldt, is maar de vraag, vertelt Claudia Peeters van het International Office bij de Faculteit Onderwijs & Opvoeding. ‘Dat is afhankelijk van de onderhandelingen tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. De Erasmusbeurs biedt financiële ondersteuning aan Europese studenten die in een Europees land willen studeren. Daar hoort het Verenigd Koninkrijk straks niet meer bij.’
De onderhandelingen beginnen na de Brexit-datum. Als er geen specifieke afspraken worden gemaakt over de uitwisseling van studenten, dan gelden de voorwaarden voor uitwisseling met landen buiten de EU. Die procedure is ingewikkelder, en waarschijnlijk ook duurder. Dat heeft bijvoorbeeld effect op Britse studenten die hier willen studeren. Zij moeten dan het zogenoemde instellingscollegegeld betalen, en dat kan drie keer hoger uitvallen dan het collegegeld voor EU-studenten.
Uitzondering
En dat zou zonde zijn, vindt de Britse Keir Newman, derdejaarsstudent International Sports, Management & Business op de HvA. ‘Naar Amsterdam verhuizen en hier studeren is de beste keuze van mijn leven geweest’, vertelt hij. ‘Ik heb zoveel geleerd van deze buitenlandervaring. Hopelijk komt er een soort uitzondering voor Groot-Brittanië, anders ontneemt het veel Britse jongeren de kans op een buitenlandervaring.’
Omdat Keir nu in zijn derde jaar zit, lijkt het erop dat hij zich geen zorgen hoeft te maken. ‘Het continu uitstellen van de Brexit is voor mij voordelig geweest. Ik zit nu in het derde jaar van mijn studie, en verwacht volgend jaar af te studeren. Daardoor zal ik de veranderingen als student waarschijnlijk niet meemaken.’
Brexit-loket
De HvA heeft vanwege de Brexit een online ‘loket’ geopend. Studenten en medewerkers kunnen daar terecht voor informatie. Het loket durft nog nog geen uitspraken te doen over de effecten van de Brexit op het hoger onderwijs. Wel raadt het Britse studenten aan om zich nog voor de Brexit-datum van 31 januari in te schrijven bij de gemeente. Inschrijving voor die datum kan mogelijker voordeliger uitpakken, dan wanneer ze dit na die datum doen.
Britse medewerkers op de HvA hebben geen aparte werkvergunning nodig. Wel krijgen zij waarschijnlijk een brief van de INDImmigratie- en Naturalisatiedienst om zich in te schrijven voor een verblijfsvergunning. Zodra medewerkers die status binnen hebben, is enkel een bewijs daarvan genoeg voor de hogeschool.
En hoe zit met Breunion Boys? De ludieke boyband van onder meer ALO-student Gilles Meester stond eind 2018 en begin 2019 in de spotlights, omdat ze met hun muziek Groot-Brittanië wilden overtuigen om in de Europese Unie te blijven. De band toerde met de hit ‘Britain Come Back’ door het Verenigd Koninkrijk en verscheen in Britse tv-programma’s.
Toen de Brexit onvermijdelijk bleek, bleef het een tijdje stil rondom de band. Maar iniaitiefnemer Julia Veldman laat inmiddels weten dat Bruenion Boys binnenkort een album gaan uitbrengen, getiteld ‘Make Europe Great Again’. Veldman: ‘Het is niet gelukt om Groot-Brittanië te laten blijven. We kunnen ons nu gaan gedragen als een jaloerse ex, of we kunnen ons richten op het herstel van onszelf. We blijven geloven in Europa, en daar zal het album over gaan.’
