Staking: leggen de leraren van de toekomst ook het werk neer?
Docenten van het basisonderwijs tot de universiteit zijn het personeelstekort en de hoge werkdruk zat en leggen op vrijdag 15 maart het werk neer om te demonstreren. Trekt het docentschap de leraren in opleiding nog aan? En wat vinden zij van de stakingen?
Het is uniek: nooit eerder staakten docenten van het basisonderwijs tot de universiteit tegelijkertijd. Op 15 maart – strategisch vlak voor de landelijke Eerste Kamerverkiezingen – leggen leraren het werk neer. Op 19 december protesteerden al tweeduizend mensen tegen de bezuinigingen in het hoger onderwijs. Maar de minister van Onderwijs weigert nog extra te investeren.
Het HvA-bestuur heeft begrip voor de oproep van de vakbonden om te staken en voor HvA-docenten die mee willen doen.De HvA heeft op 8 maart wel laten weten dat docenten die willen staken geen loon krijgen voor die dag. Het bestuur erkent dat de werkdruk structureel te hoog is. ‘We hopen alleen dat de studenten er zo min mogelijk last van hebben en lessen bijvoorbeeld verplaatst kunnen worden,’ zegt woordvoerder Wouter Rutten. Wat vinden de leraren van de toekomst van de geplande stakingen en demonstraties?
‘Je verdient als leraar weinig voor het aantal uren dat je werkt’
Roos Mankor (19), derdejaars Pabo-student
‘Nu ik in het derde jaar van mijn opleiding zit, merk je dat de werkdruk in het onderwijs hoog is. Vooral de administratie en het bijhouden van de voortgang van elk kind kost veel tijd. Dat doe je grotendeels als de kinderen weg zijn. Mijn stagebegeleider op een van de basisscholen waar ik werkte, zat iedere dag zeker van acht tot zes op school.’
‘Zodra je stage hebt gelopen vragen de meeste basisscholen of je in wil vallen als een docent uitvalt. Dat doe ik naast mijn studie. Het is fijn dat je daar wat extra mee kunt verdienen, maar het laat wel duidelijk zien dat er te weinig docenten zijn.’
‘Staken en demonstreren vind ik belangrijk. Toevallig hadden we het er in de les nog over hoe weinig je als leraar eigenlijk verdient voor de hoeveelheid uren die je werkt. Het startsalaris is ongeveer 2300 euro bruto per maand, en doorgroeimogelijkheden zijn er weinig. Ik weet zeker dat ik leraar wil worden, maar ik snap dat het salaris medestudenten die twijfelen afschrikt. Ik was zelf niet van plan te gaan demonstreren, maar als mijn collega’s op basisscholen zouden vragen of ik meega, zou ik dat wel doen.’
‘Je geeft een beter voorbeeld door niet te staken’
Guus Lieshout (20), eerstejaars student Lerarenopleiding Engels
‘Ik weet dat de werkdruk in het onderwijs hoog is, maar ik maak me nog geen zorgen. Misschien omdat het meer speelt op het basisonderwijs dan op het voortgezet onderwijs. Het salaris is niet zo hoog als dat ik met mijn vorige studie – International Business and Languages – zou verdienen, maar dat is ook niet het belangrijkst. Als ik het werk maar leuk vind.’
‘Omdat ik gestopt ben met mijn vorige studie, ben ik heel goed gaan nadenken over wat ik nou echt wil. Een kantoorbaan leek me helemaal niets. Misschien blijkt de werkdruk in het onderwijs uiteindelijk inderdaad heel hoog, maar ik wil het in ieder geval geprobeerd hebben.’
‘Zelf zal ik niet zo snel gaan staken, denk ik. Het is een middel waar leerlingen de dupe van worden. Ik vind dat je een beter voorbeeld geeft door niet te staken. Tenzij je echt alle mogelijke gesprekken hebt gehad en de staking een laatste redmiddel is.’
‘Met deze werkdruk betwijfel ik of ik altijd zal blijven lesgeven’
Saskia Kerstjens (20), derdejaars Pabo-student
‘Toen ik ging studeren twijfelde ik tussen de Pabo, de fotovakschool en de theateropleiding. De open dag van de Pabo en de grote banenkans in dit vakgebied hebben me uiteindelijk over de streep getrokken. Ik weet dat het salaris van een leerkracht niet echt hoog is, maar ik vind het belangrijker om het naar mijn zin te hebben dan dat ik veel geld verdien.’
‘De eerdere stakingen en de hoogte van het salaris hebben me er niet van weerhouden om deze studie te doen, maar nu ik stage loop merk ik hoe hoog de werkdruk echt is. Het is niet alleen lesgeven, er komt ook veel administratie bij kijken, net als teamvergaderingen en activiteiten buiten de lessen om. Als ik na mijn afstuderen fulltime in het onderwijs ga werken, weet ik dat ik ook in het weekend niet volledig vrij zal zijn. Dat brengt me wel aan het twijfelen.’
‘Ik ga hoe dan ook mijn studie afmaken, maar met deze werkdruk betwijfel ik of ik tot mijn pensioen zal blijven lesgeven. Daarom vind ik het terecht dat er wordt gestaakt. Ik denk dat sommige mensen onderschatten hoeveel er bij dit beroep komt kijken. ’
‘Op het mbo wordt veel van je verwacht’
Jamie Schaareman (29), eerstejaars deeltijdstudent Lerarenopleiding Mens en Technologie
‘Het is jammer dat een staking ten koste gaat van leerlingen, maar ik denk in dit geval dat er geen andere oplossing is. De werkdruk is hoog in het onderwijs.’
‘Dat merk ik als docent op een mbo-school. Als eerstejaars deeltijdstudent sta ik gelijk voor een klas van dertig leerlingen. Er is gewoon te weinig personeel, dus je moet direct aan de bak.’
‘Maar de nood is nog veel hoger in het basisonderwijs, waar mijn vriendin werkt. Er is ook een groot verschil tussen het salaris van een leerkracht in het basisonderwijs of in het voortgezet onderwijs. Daarom vind ik het terecht dat er gestaakt wordt.’