Studenten helpen bij aanpak van eenzaamheid onder jongeren
Je bent jong, woont in de stad en hebt veel vrienden en volgers op sociale media. Hoe kun je dan toch eenzaam zijn? Deze studenten gingen met ze in gesprek met eenzame jongeren in Amsterdam.
Studenten van de minor Jeugdhulp Hanane Achahbar (25), Michelle Bakker (21), Kimberley Mac Nack(29), Ingena Glas(21) en Cleo Bektasoglu(21) hebben de afgelopen weken gepraat met eenzame jongeren. Want over deze groep is weinig bekend, zeggen de studenten.
Ze spraken met eenzame jongeren in opdracht van de gemeente Amsterdam. Stadsdeel Zuid heeft de studenten gevraagd om de informatie uit de interviews te verwerken in zogenoemde persona’s, ook wel ijkpersonen genoemd. Met deze persona’s kan het programma Aanpak eenzaamheid betere hulp bieden aan eenzame jongeren.
‘Bij eenzame mensen denk je al snel aan ouderen. Mensen die weinig of geen familie en vrienden meer hebben. Ik dacht dat het wel mee zou vallen, eenzaamheid onder jongeren. Maar ik kwam erachter dat er gewoon weinig over bekend is’, zegt Ingena. Ook voor Cleo was dit nieuw: ‘Ik heb ook weleens onderzoek gedaan naar eenzaamheid onder ouderen. Maar van deze groep had ik het niet verwacht.’
De gesprekken voeren de studenten een op een. De studenten letten erop dat ze respect hebben voor de geïnterviewde en ze vragen bijvoorbeeld niet door als hun gesprekspartner dat niet wil. ‘Het is geen vragenvuur, maar meer het bespreekbaar maken van een probleem. Daarnaast is het fijn dat we in dezelfde leeftijdscategorie vallen,’ zegt Cleo.
Veel vrienden, toch eenzaam
In het onderzoek wordt verschil gemaakt tussen twee soorten eenzaamheid: sociale eenzaamheid en emotionele eenzaamheid. ‘Sociale eenzaamheid is eigenlijk dat je geen netwerk van mensen om je heen hebt. Bij emotionele eenzaamheid heb je wel een netwerk, maar ben je evengoed eenzaam,’ vertelt Michelle.
Het eerste zie je voornamelijk bij ouderen, het tweede is bij jongeren vaak het geval. Cleo: ‘Ze hebben vaak wel mensen om zich heen, maar kunnen hun ei niet kwijt. Of dat ze bijvoorbeeld uitgaan en zich afvragen wat ze daar eigenlijk doen.’
Depressie
Bij veel van de jongeren die de studenten hebben gesproken is eenzaamheid niet een op zichzelf staand probleem. ‘Er kwamen altijd meer dingen bij kijken. Bijvoorbeeld gescheiden ouders, armoede of een relatie die net uit was gegaan. Sommige gaven ook aan depressieve gevoelens te krijgen, dus dat gaat soms gepaard,’ vertelt Ingena.
Het begrip eenzaamheid is volgens de studenten daarom soms lastig te duiden. ‘Wij kunnen niet bepalen wanneer iemand alleen eenzaam is, of bijvoorbeeld ook een depressie heeft. Daar hebben wij niet genoeg kennis over,’ zegt Ingena.
‘Veel jongeren willen laten zien dat ze een geweldig leven hebben’
Sociale media spelen ook een grote rol bij eenzaamheid. ‘Veel jongeren willen laten zien dat ze een geweldig leven hebben, ook al is dit misschien niet zo. Dan plaatsen ze bijvoorbeeld een filmpje op Instagram en voelen zich even goed, maar daarna vallen ze weer in een diep dal,’ zegt Ingena. ‘Ik heb ook weleens dat ik een filmpje op Instagram zie van vriendinnen die dingen aan het doen zijn. Je voelt je dan toch in de steek gelaten.’
Daarom is het ook fijn dat de jongeren worden geïnterviewd door mensen van hun eigen leeftijd. ‘Wij kunnen ons goed inleven in wat deze jongeren ervaren op sociale media,’ vertelt Ingena verder. ‘Oudere mensen zitten misschien ook wel op sociale media, maar gebruiken dit op een heel andere manier dan wij dat doen,’ vult Cleo aan.
Schaamte
Het vinden van respondenten bleek lastig. Dat ligt er enerzijds aan dat jongeren zich schamen. Sommigen hadden het gevoel dat ze er zelf meer aan hadden moeten doen en hulp hadden moeten zoeken. Tegelijkertijd merkten de studenten dat de jongeren juist heel open waren. ‘Ze konden anoniem blijven en durfden juist veel te vertellen, omdat ze ons niet kenden,’ vertellen ze.
Meer weten over dit project? Check de website van Academie van de Stad, die het stadsdeel en de studenten aan elkaar koppelde.