Passie: Adriaen is gek op trams

Waarvoor gaan HvA’ers écht door het vuur? Wat hebben ze over voor hun passie en wat moeten ze ervoor laten? Vandaag Adriaen Louman (62, docent hbo-rechten) die gek is op trams.

‘Het begon al toen ik een jongetje van zes was. We woonden in Amsterdam, maar hadden geen auto, dus deden alles met de tram. En als we dan naar familie in Den Haag gingen, zag ik daar weer andere trams. De bellen, de lampen, de nostalgie die er vanaf straalt: het sprak me allemaal enorm aan. Later op de middelbare school vond ik vrienden met wie ik mijn passie voor trams kon delen. Met hen ga ik nog steeds om. We bespraken lijnwijzigingen, welke soorten wagens er waren en we gingen veel op tienertoer natuurlijk.’

‘Eigenlijk pak ik altijd de tram. Vaak kies ik mijn bestemming ook uit op of ik er met de tram kan komen. Kiezen tussen de fiets of de tram is voor mij niet eens een keuze. Ik ga regelmatig eerder weg van huis of ik kom later thuis om nog een extra stukje ermee te kunnen rijden. Elk ritje, elke wagen is weer anders. Vaak herken ik het wagennummer en weet ik precies of een tram bijvoorbeeld een ongeluk heeft gehad of een keer verbouwd is.’

Liefhebberij
‘Natuurlijk heb ik ook nog mijn werk ernaast. Dat is altijd wel een dingetje: de combinatie tussen een baan en de liefhebberij. Soms denk ik: oh ja, dat werken moet er ook nog bij. Maar goed ik moet natuurlijk wel geld verdienen om deze passie te kunnen uitoefenen. Toen ik dertig jaar was had ik een baan bij de Sociale Verzekeringsbank. Maar daar zat ik niet echt op mijn plek. Ik wilde het liefst een juridische baan en een baan als trambestuurder combineren. Dus meldde ik me aan bij het GVB. Helaas dachten ze er daar anders over: het was fulltime of niet.’

‘Gelukkig kon ik later via een omweg alsnog trams besturen. Ik ging werken op de museumtram. Er was ook een lijn naar Amstelveen, maar ik wilde per se in de stad rijden. Dat mocht. Uiteindelijk kon ik zo alsnog lijndiensten rijden, want het GVB vroeg ons museummedewerkers soms als ze zelf te weinig personeel hadden.’

‘Het was mijn ultieme werkervaring toen ik voor het eerst “voor mijzelf” – zo heet dat – op lijn 17 reed. Het was fantastisch! Onbeschrijfelijk! Het gaf een gevoel van vrijheid, verantwoordelijkheid voor de mensen erin, maar ook van macht om zo’n groot ding te besturen. Ik heb ook op lijn 10 gereden. Dat was helemaal het summum, want dat was de oudste tramlijn van Amsterdam.’

Tienduizenden euro’s

‘Ik heb ontzettend veel over voor mijn tramliefhebberij. Het is amper in uren uit te drukken hoeveel tijd ik eraan besteed. En ik denk dat ik er wel tienduizenden euro’s in heb gestoken. Vooral in de vakprints van foto’s, waarvan ik er jarenlang twee per week heb laten afdrukken – à 18 euro per stuk. En ik heb dure camera’s die het altijd moeten doen, ook als het regent of sneeuwt.’

(De tekst loopt door onder de afbeelding.)

‘Ook mijn vrouw moet veel geduld met me hebben. Zo kan ik gerust een half uurtje weg zijn als we op een terras zitten en ik het niet kan laten nog wat trams te fotograferen. Gelukkig vindt ze dat vaak wel oké en neemt ze dan bijvoorbeeld een boek mee om zichzelf te vermaken.’

‘Soms zegt ze wel: “Is het dan nooit klaar?” En dan zeg ik: “Nee, schat, het is nooit klaar.” Dat begrijpt ze wel. We waren laatst in Basel – echt een prachtbestemming voor trams, met veel lijnen en types – en toen pakte ze zowaar zelf haar camera om er eentje te fotograferen! “Ik heb je goed afgericht,” grapte ik toen. Ik zou echt niet met een vrouw kunnen zijn die trams oninteressant vindt. Die zou mij niet kunnen begrijpen.’