Politiek debat op de HvA: ‘Hebben jullie zelf wel eens in Nieuw-West gewoond?’
HvA-studenten hebben niet zoveel met de politieke ruzietjes in Den Haag. Dat werd gisteren weer duidelijk bij het Floor-debat ‘De vierde dinsdag van september’. Maar als het gaat over ongelijkheid en discriminatie of de woningnood, slaat de vlam in de pan.
Dividendbelasting, nullijn, koopkrachtplaatjes: de politieke termen vlogen vooral in het begin van het debat door het Kohnstammhuis, zo ongeveer óver de hoofden van de studenten op de tribune heen. ‘Kunnen jullie eerst even uitleggen wat de dividendbelasting en de miljoenennota eigenlijk is?’, vroeg een van hen.
Het idee van debatcentrum Floor was om precies een week na Prinsjesdag (‘De vierde dinsdag in september’) studenten en Amsterdamse politici in discussie te laten gaan over de miljoenennota en de Algemene Beschouwingen.
Dus draaiden de gemeenteraadsleden van GroenLinks, D66, PvdA en VVD in het begin hun bekende standpunten af, bijvoorbeeld over het afschaffen van de dividendbelasting door het kabinet. Femke Roosma (GroenLinks): ‘Schandalig verhaal’. Daan Wijnants (VVD): ‘Het rijk geeft 300 miljard uit, we moeten het wel een beetje in perspectief zien.’
Maatschappijleer
De studenten mengden zich wel flink in de discussie toen er onderwerpen aan bod kwamen die veel dichter bij hun belevingswereld liggen: discriminatie op de arbeidsmarkt, de woning- en kamernood in de stad en de salarissen in het onderwijs (de meeste aanwezige HvA’ers volgen de opleiding tot docent maatschappijleer of de opleiding bestuurskunde).
‘Het voorstel van Klaas Dijkhoff over achterstandswijken is racistisch en xenofoob’
Toen het ging over een uitspraak van Klaas Dijkhoff, de fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer, sloeg de vlam even in de pan. Dijkhoff zorgde vorige week voor beroering door voor te stellen om hogere straffen uit te delen in bepaalde ‘achterstandswijken’, om zo de criminaliteit harder aan te pakken.
Achterstandswijk
Met name studenten met een Marokkaanse achtergrond, deels uit Nieuw-West, lieten blijken dat ze het zat zijn dat er in de politiek zo over hen wordt gepraat. ‘De VVD zegt dat ik in een achterstandswijk woon. Dat is niet zo.’ Of: ‘Hebben jullie er wel eens zelf gewoond, gewerkt, geleefd? Het gaat niet om het aanpakken van criminaliteit of meer agenten, maar om de echte problemen: geen werk, slechte voorzieningen en verloedering van de straat. Als er in de Marnixstraat in het centrum een kuil in de weg zit, wordt het meteen gefixt. Bij ons duurt dat weken of maanden.’
PvdA-fractievoorzitter Sofyan Mbarki herkende zich in hun verhalen. ‘Ik voelde me vorige week aangesproken, en heb Klaas Dijkhoff meteen een brief gestuurd. Ik ga met hem door Nieuw-West lopen om hem te laten zien hoe de situatie daar daadwerkelijk is.’
Mbarki speelde toch al een thuiswedstrijd op de hogeschool. Hij heeft zelf de lerarenopleiding aan de HvA gevolgd, woont in Osdorp en heeft les gegeven op het Calvijn College in Slotervaart. ‘Mensen worden er moe van steeds uit te leggen waarom ze in Nieuw-West, Zuidoost of Noord wonen, terwijl ze niets kunnen doen aan de tweedeling in de stad.’ Roosma (GroenLinks): ‘Het voorstel van Dijkhoff is racistisch en xenofoob. Het is een bewuste strategie om groepen tegen elkaar uit te spelen.’
‘Mijn broer heet Mohammed. Hij solliciteert zich rot, maar door zijn naam komt hij er niet tussen’
Ook het feit dat veel studenten of afgestudeerden niet aan een stage of baan komen vanwege hun achtergrond, steekt. Een studente: ‘Mijn broer heet Mohammed. Hij solliciteert zich rot, maar door zijn naam komt hij er gewoon niet tussen. Vind je het gek dat hij er op een gegeven moment geen zin meer in heeft?’
De gemeenteraadsleden waren het eens: discriminatie bij stages, op de arbeidsmarkt en in de horeca: het maakt Amsterdam kapot en zorgt voor een tweedeling in de stad. Van Dantzig (D66) ziet wel iets in het inschakelen van zogeheten ‘mystery guests’ door de gemeente, om te controleren of bedrijven jongeren weigeren vanwege hun achtergrond. Dit middel heeft de gemeente eerder ingezet in bijvoorbeeld de horeca.
Groenlinks-fractievoorzitter Roosma wil nog een stapje verder gaan: ‘Naming and shaming; zet die bedrijven op een openbare lijst, met naam en toenaam.’ PvdA’er Mbarki: ‘Het is tijd voor paardenmiddelen, anders verandert er niets. De gemeente besteedt heel veel werk uit aan bedrijven. Als zij discrimineren bij het aanbieden van stages of banen, moeten we ze eruit gooien en ze geen opdrachten meer geven. Heel veel talent met een hogeschooldiploma gaat op deze manier verloren.’
Kamernood
Op de vraag wie van de studenten nog noodgedwongen bij hun ouders woont, gingen veel handen omhoog. De gemeenteraadsleden moesten toegeven dat ze geen makkelijke oplossing konden bieden voor de kamernood en de onbetaalbare huizen in de stad.
‘De woningnood is onder alle groepen heel erg hoog’, zei D66-fractievoorzitter Reinier van Dantzig. ‘Het eerlijke verhaal is, dat we per jaar 30 procent te weinig woningen bouwen. Het blijft nog een tijdje zo dat we de schaarste zo eerlijk mogelijk moeten verdelen.’
Van Dantzig voelde de sfeer onder de HvA’ers toch al goed aan, en begreep wel waarom de meeste hbo-studenten weinig hebben met de politiek. ‘Ondanks alle goede bedoelingen staan politici, ook raadsleden, tegenwoordig voor onbetrouwbaarheid en gekonkel. Zeker in de Tweede Kamer vechten we elkaar zo vaak de tent uit; het is onze eigen schuld.’