Surinaamse studenten op de HvA: ‘Ik heb meer toekomst in Nederland’
Geen gratis OV, weinig ondersteuning en een groot cultuurverschil. Surinaamse studenten vinden in Nederland moeilijk hun draai. Zo ook Gail, James en Finn, die hun school in Suriname verruilden met de HvA. ‘We hebben nu meer kansen, maar moeten alles zelf regelen.’
Gail
Gail Wong-Swie-Sang (29) is een van de studenten die haar leven in Suriname heeft verruild voor een beter bestaan in Nederland. Nu studeert ze Communication and Multimedia Design (CMD) aan de HvA. De economische situatie in Suriname was tijdens de coronapandemie sterk verslechterd. ‘Mensen werken er keihard, maar kunnen niet sparen voor hun langetermijndoelen’, vertelt Gail. In Suriname had ze haar eigen schoonheidssalon, maar zag ze geen kans voor een verdere toekomst. ‘Mijn plafond was daar bereikt.’
Corruptie
Volgens Gail is corruptie in Suriname een groot probleem en hebben bestuurders afgelopen jaren een slechte bijdrage geleverd aan de economie, zoals goede stroomvoorziening. ‘De stroom viel continu uit, terwijl ik voor mijn bedrijf investeerde in talloze stroomapparaten’, licht ze toe. Ze was het zat en zag niks anders dan het land samen met haar vierjarige zoontje achter zich te laten.
In Amsterdam vond ze niet alleen een nieuw thuis, maar ook steun bij haar zus, die al vijftien jaar in de stad woont en haar helpt met de zorg voor haar zoon. In Amsterdam hoopte ze een masterstudie te volgen, maar door te hoge kosten was dit niet haalbaar. Omdat ze toch moest studeren om een visum te krijgen, kwam ze bij de HvA terecht.
‘In Suriname hoorde je vaak dat Nederland het paradijs is en dat alles goed geregeld is’
Toch verliep de overgang naar Nederland minder soepel dan verwacht. ‘In Suriname hoorde je vaak dat Nederland het paradijs is en dat alles goed geregeld is’, vertelt ze. Maar de realiteit bleek anders. De bureaucratie in Nederland en alle papieren die je moet regelen om in het land te komen, waren een lastig obstakel.
In de afgelopen jaren is het aantal Surinaamse jongeren dat naar Nederland is verhuisd om te studeren flink toegenomen. Elfhonderd studenten uit Suriname hebben zich in 2022 als student in Nederland ingeschreven. In 2006 waren dat er nog ongeveer tweehonderd. Deze stijging komt door de verslechterde economie in het land en de beperkte studiemogelijkheden.
Daarnaast mag Gail niet meer dan zestien uur per week werken, heeft ze geen recht op een studentenreisproduct en krijgt ze geen ondersteuning in het regelen van de verplichte zorgverzekering.
Hoog tempo
Het rappe tempo van haar Nederlandse medestudenten op digitaal vlak was soms overweldigend. ‘In Suriname is de technologie minder ver ontwikkeld’, legt ze uit. ‘Het internet is traag, er is geen AI en contactloos betalen bestaat daar nog niet.’ Voor Gail voerde dit de druk nog meer op. ‘Studenten die hier zijn opgegroeid hebben geen consequenties zoals ik. Vanwege mijn visum zet ik alles op het spel. Als ik niet mijn best doe, moet ik terugkeren.’
Buitenstaander
Naast de praktische uitdagingen voelde Gail zich ook op sociaal gebied een buitenstaander. Ondanks dat er veel Surinamers in Nederland wonen, blijft het moeilijk om aansluiting te vinden. ‘Hier denken mensen sneller in stereotypen. Tegelijkertijd zijn Surinamers bang voor deze aannames, waardoor zij erg op zichzelf blijven.’
Toch heeft Gail haar plek gevonden op de HvA. Ze is blij met de ondersteuning die ze krijgt van coaches, financieel adviseurs en bij het juridisch loket. ‘Dat is heel waardevol, maar ze mogen het wel wat meer promoten’, zegt ze lachend.
‘Ik wil mijn kennis en ervaring terugbrengen naar Suriname’
Ondanks alles blijft Gail positief over de toekomst. Ze raadt Surinaamse studenten nog altijd aan om hier te komen studeren, maar zegt dat het een nog grotere uitdaging is als je ook een kind hebt. Dat weerhoudt haar echter niet van haar toekomstplannen. ‘Voor nu ligt mijn focus op een stabiel leven voor mijn kind, maar op de lange termijn wil ik mijn kennis en ervaring terugbrengen naar Suriname en daar een positieve impact maken.’
James en Finn
Terwijl Gail tijdens haar komst moeite had met de bureaucratie in Nederland, ging dit voor studiegenoten James Healy (18) en Finn Tiao (19) iets eenvoudiger. In september 2024 maakten zij de sprong naar een nieuw leven in Nederland, waar zij nu samen International Business studeren.
Hun verhuizing en visumaanvraag verliep zonder complicaties, vooral omdat ze beiden een Europees paspoort hebben. Zo is Finn naast Surinamer ook Nederlander en heeft James ook de Portugese nationaliteit.
‘Hier heb je veel meer mogelijkheden voor je toekomst’
‘Er is een groep mensen in Suriname die dagelijks op dure boten vaart, terwijl er ook mensen zijn die weinig geld hebben om te kunnen eten. Het verschil tussen arm en rijk groeit enorm’, vertelt James. ‘Het land is voor een groot deel corrupt en het is moeilijk om te leven zonder daarin mee te gaan.’ Deze ongelijkheid dreef hem naar Nederland, waar de kansen eerlijker zijn verdeeld. Hij legt uit dat Suriname slechts één universiteit heeft, wat het studieaanbod beperkt. ‘Hier heb je veel meer mogelijkheden voor je toekomst.’
‘Het leven daar is zo duur dat werken als student nauwelijks loont’
Ook voor Finn was de economische situatie in Suriname de doorslaggevende factor voor de verhuizing. ‘Het leven daar is zo duur dat werken als student nauwelijks loont’, vertelt hij. ‘In Nederland zijn doorgroeimogelijkheden pas écht mogelijk.’ Maar emigreren brengt ook nieuwe verantwoordelijkheden met zich mee: waar zijn ouders in Suriname alles voor hem regelden, moest Finn in Nederland zelfstandig leren omgaan met verzekeringen en bankzaken.
Nederlandse cultuur
Over de Nederlandse cultuur hebben beiden nog niet veel conclusies kunnen trekken, maar punctualiteit is iets wat hen opviel. ‘In Suriname kun je een afspraak verzetten als je geen zin hebt, maar hier wordt alles strak gepland’, vertellen ze beiden. ‘En het valt me ook op dat Nederlanders het altijd over het weer hebben. In Suriname is het gewoon altijd warm, of het nu regent of niet’, lacht James.
DJ Hagelslag
Ondanks de uitdagingen voelen James en Finn zich inmiddels thuis op de HvA. Het internationale karakter van hun studie heeft hen geholpen om sneller te aarden. ‘De studie is volledig in het Engels en trekt veel internationale studenten aan,’ legt James uit. ‘Maar het valt me ook op dat sommige studenten van dezelfde afkomst wat minder strikt omgaan met de regels, zoals vaak te laat komen’, zegt Finn.
Voor de toekomst zijn de twee jongens ambitieus. Zij worden gedreven door de wens om hun leven in Nederland optimaal te benutten. Finn droomt ervan om zijn passie voor cinematografie te combineren met zijn kennis over business, terwijl James hoopt veel te kunnen reizen en in Nederland zijn muzikale vaardigheden verder te ontwikkelen onder de naam ‘DJ Hagelslag’.
