Peshmerge slaagt cum laude: ‘Ik mis Syrië, maar voel me ook gelukkig hier’
Bram Belloni | Peshmerge Morad
Programmeren kon Peshmerge Morad (28) al toen hij uit Syrië vluchtte voor het bewind van Assad. Maar bij de opleiding ICT leerde hij de Nederlandse taal en maakte hij vrienden. Nu is hij met vlag en wimpel geslaagd.
Toen Peshmerge eind juni hoorde dat hij officieel geslaagd was, stond bij het softwarebedrijf waar hij werkt de volgende dag het bier koud. ‘Leuk hè? Ze organiseerden een borrel, gewoon voor mijn afstuderen.’
Drie jaar geleden vertelde Peshmerge nog in Folia dat ‘gewoon doorgaan’ het beste was wat hij kon doen in zijn situatie. De uit Syrië gevluchte student had net zijn propedeuse voor de opleiding ICT op de Hogeschool van Amsterdam gehaald en stond er op de uitreiking wat verloren bij tussen de versierde statafels.
Voordat hij naar Nederland vluchtte vanwege het bewind van Assad, zat Peshmerge in het derde jaar van zijn studie Computer Science aan de Universiteit van Aleppo. ‘Ik was al best ver, maar had nog geen diploma. Met mijn cijferlijst kon ik helaas geen vrijstellingen krijgen of vakken overslaan. Ik moest dus opnieuw beginnen.’
Op de HvA kwam hij als vierentwintigjarige, net iets meer dan twee jaar in Nederland, in de klas met zeventien- en achttienjarigen. ‘Ik vroeg me af: hoe ga ik met hen communiceren? Naast een taalbarrière kwamen mijn medestudenten ook uit een heel andere cultuur. Nederlandse studenten gaan heel anders met elkaar om dan Syrische studenten. In Syrië was ik gewend dat mannen elkaar een knuffel geven of een hand op iemands schouder leggen. Maar dat wordt hier niet altijd geaccepteerd.’
IJsbreker
Toen hij een paar jaar in Nederland woonde en in 2014 aan zijn studie ICT begon was dat niet ‘gigantisch moeilijk’, zegt Peshmerge. ‘Ik heb alles gehaald en nooit iets hoeven herkansen. Maar daar ging het mij ook niet om. Ik wilde vooral de Nederlandse taal leren en samenwerken met andere mensen.’
Inmiddels zijn de zeventienjarigen waarbij hij als twintiger in de klas kwam zijn vrienden. ‘Het helpt dat ik vrij easy going ben. En drank is een goede ijsbreker. Vrienden maak je als Nederlandse student in de kroeg.’
Peshmerge heeft meer Nederlandse vrienden dan vrienden met Turkse, Marokkaanse of Syrische roots, zegt hij. ‘Ik voel me bij hen meer op mijn gemak, dat komt bijvoorbeeld door het alcohol drinken en de grapjes die ze maken. Het was ook een beetje een bewuste keuze, want ik wilde goed Nederlands leren. Niet dat Marokkaanse en Turkse studenten dat niet kunnen, maar je kunt Nederlands toch beter leren van een Hollander.’
‘Als nieuwkomer moet je jezelf extra bewijzen’
‘Sommige Nederlanders met een migratieachtergrond die hier geboren en getogen zijn, doen geen moeite om om simpele dingen in het Nederlands correct te zeggen, bijvoorbeeld “die meisje” of “die systeem”. Ik denk dan: jongens, kom op, het is simpel, het is gewoon “het meisje” en “het huis”. Ik heb een bloedhekel aan zulke fouten. Als nieuwkomer moet je jezelf extra bewijzen. Niet alleen op het vlak van werk of studie, maar ook door Nederlands foutloos proberen te spreken.’
Jihadisten
Tijdens zijn studie liep Peshmerge twee keer stage. ‘Op de universiteit in Syrië was ik vooral in mijn eentje met programmeren bezig. Dat ik op de HvA verplicht stage moest lopen, vond ik heel chill. Ik kwam in aanraking met veel nieuwe dingen.’
Inmiddels kan hij zijn stageplek zijn werk noemen. ‘Ze wilden graag dat ik doorging met mijn afstudeerproject, waarvoor ik software ontwikkelde voor kinderopvangcentra. Een fijne werkomgeving is sowieso leuk, maar zeker als je uit een ander land komt is het echt heel waardevol. Mijn plan is nu om hier twee jaar te werken en daarna een master te gaan doen, waarschijnlijk in de richting van data science.’
Dat Peshmerge nu zijn diploma op zak heeft, was in januari nog niet zo voor de hand liggend. De Koerdische stad Afrin, waarin zijn ouders nog steeds woonden, werd toen aangevallen door Turkije en jihadisten. ‘De situatie van mijn ouders beïnvloedde me verschrikkelijk. Ik heb mijn decaan gebeld en gezegd dat ik niet wist of het zou lukken om af te studeren. Mijn ouders moesten vluchten tijdens de aanval en zijn nu teruggekeerd naar de stad, die nu bezet is door Turkije en jihadisten. Ze zijn niet in gevaar, maar ze zijn ook niet veilig.’
‘Nederland voelt ook als mijn vaderland’
Vanuit Nederland probeert Peshmerge te doen wat hij kan. ‘Ik ga naar de Tweede Kamer om aandacht te vragen voor de situatie en praat erover op televisie en de radio.’ Ook zette Peshmerge zich tijdens zijn studie in voor vluchtelingen in Nederland, bijvoorbeeld voor Students That Matter, een samenwerkingsprogramma van de HvA en het UAF, een stichting voor vluchtelingstudenten.
Terug naar Syrië kan niet, denkt Peshmerge. ‘Dat idee is nu heel onrealistisch. Ik ben gevlucht vanwege Assad, en hij is nu juist de oorlog aan het winnen en heeft meer dan vijftig procent van het land in handen. Ik mis Syrië, maar ik voel me ook gelukkig hier. Doordat ik hier mijn studie kon afmaken en een veilige plek heb waar ik kan leven, voelt Nederland ook als mijn vaderland.’
