Gekke plek op de HvA: het plofgat op de Leeuwenburg

Hoe goed ken jij de hogeschool? In deze serie nemen we je mee langs verborgen plekken op de HvA. We beginnen met de Leeuwenburg, het markante gebouw waar de HvA in 2021 afscheid van neemt. Vandaag: de luchtbalanskasten en het ‘plofgat’ op verdieping -3.

Nederland gaat al weken gebukt onder de hitte, maar in de Leeuwenburg is het lekker koel. Hoe regel je de temperatuur in zo’n groot gebouw? Achter twee blauwe deuren in de parkeergarage zitten de machines verborgen die hier verantwoordelijk voor zijn.

‘Luchtbalanskasten’ worden die machines genoemd. Ze filteren de lucht die van buiten naar binnen komt. Als het buiten warm is koelen de apparaten deze lucht en als het koud is warmen ze de lucht op. De opgewarmde of afgekoelde lucht wordt dan het gebouw ingeleid via buizen, om zo de temperatuur aangenaam te houden.

Kasten
Om de temperatuur van het hele gebouw te regelen zijn er veertig luchtbalanskasten. Die verschillen in grootte. De grootste kan 47 duizend kubieke meter lucht per uur verwerken. Kleinere kasten verwerken ‘maar’ 27 duizend kubieke meter lucht per uur.

Al die kasten verbruiken ook luchtfilters, die de lucht van buiten zuiveren. Naast de luchtbalanskasten staat acht kubieke meter aan filters, opgestapeld in dozen, te wachten om gebruikt te worden.

Maar hoe verwarmt en koelt zo’n machine? ‘Naast de kasten is een ruimte met koelingssystemen. Die pompen koud water naar de luchtbalanskasten. En voor de warmte zijn er, in weer een andere ruimte, verwarmingsketels,’ zegt Jeroen Wagenaar. Jeroen is medewerker een van het gebouwbeheer.

‘De grootste verwarmingsketel is bedoeld voor stadsverwarming. Als de stad hulp nodig heeft springt de Leeuwenburg bij. Er staan ook drie andere verwarmingsketels, deze zijn kleiner. Die verwarmen het gebouw zelf.’

Plofgat

Naast deze verwarmingsketels, die op gas werken, zijn een aantal ramen. Daardoor kun je een schuine betonnen muur met daarboven een rooster zien. Dat is het rooster links van de ingang van de Leeuwenburg.

‘De Leeuwenburg is het enige HvA-gebouw met zo’n “plofgat”,’ zegt Jeroen. ‘Als de ketels bijvoorbeeld oververhit raken, kan de druk van de ontploffing via dit gat naar buiten ontsnappen.’

Vanaf de bovenkant, bij de ingang van de Leeuwenburg, zie je alleen een metalen rooster. Dit rooster doet een beetje denken aan een grote versie van een asbaktegel. Jeroen wijst naar een hoopje plastic, servetjes en peuken. ‘Nu wordt het plofgat vooral gebruikt als afvalbak.’