Kies je voor het klimaat of de klas? Deze HvA-docenten staakten in Den Haag
HvanA | Klimaatactivisten bezetten de A12 (11 maart, 2023)
In de geest van Greta Thunberg trokken enkele HvA-docenten vrijdag richting Den Haag om te ‘staken’ voor het klimaat. Gaan zij ook de A12 op? En laten ze hun lessen op de HvA dan links liggen? ‘Als de HvA op zo’n dag alle lessen zou schrappen, zou dat wel een statement zijn.’
‘Als ik vertel dat ik weleens opgepakt ben, vinden studenten dat stoer om te horen’
Annemarieke van de Ven
docent Commerciële Economie
Annemarieke, laat jij je vrijdag natspuiten voor het klimaat?
‘Dat zou zomaar kunnen inderdaad. Voor mij wordt het al de vierde keer dat ik ga. Niet dat ik er voor mijn lol sta, ik doe het omdat ik me zorgen maak en omdat ik vind dat we niet langer moeten wegkijken van dit probleem. Het is tijd voor actie.’
Geef je daarmee het signaal af dat het klimaat even belangrijker is dan lesgeven?
‘Zelf hoef ik vrijdag geen college te geven. Dus misschien is het voor mij wat makkelijker dan voor docenten die wel aan verplichtingen vastzitten. Maar als ik wel les had moeten geven? Ja, dan zou ik wel mijn best doen om samen met mijn studenten naar Den Haag te gaan, of hen daar in ieder geval toe te motiveren.’
‘Daarmee wil ik natuurlijk niet zeggen dat het onderwijs op de HvA niet of minder belangrijk is. Maar je plaatst de dingen wel in perspectief: feit is dat de klimaatverandering zo extreem is dat volgende generaties, onze studenten dus, daar nog meer de last van zullen dragen.’
Heb je het daar weleens over met je studenten?
‘Ja. Afgelopen dinsdag had ik het nog over deze staking met mijn studenten. Ik vroeg ze: wie maakt zich hier eigenlijk zorgen over het klimaat? Er waren er maar twee die hun hand opstaken. De meesten gaven goudeerlijk aan dat ze er niet zo mee bezig zijn, en niet zo veel doen om hun gedrag aan te passen.’
Vrijdag 15 september komen scholieren, studenten en werknemers in het onderwijs samen op het Malieveld in Den Haag voor een nieuw klimaatprotest. De onderwijsstaking voor het klimaat wordt georganiseerd door Teachers for Climate, Fridays for Future, XR Onderwijs en Scientist Rebellion.
Tegelijkertijd worden op de A12 weer blokkades verwacht van Extinction Rebellion. Beide protesten komen zo samen. Het is vrijdag de zevende dag op rij dat mensen de snelweg opgaan.
‘Ik vertel ze nu wel dat ik zelf klimaatactivist ben en probeer waar ik kan het onderwerp duurzaamheid mee te nemen in mijn lessen. Als ik zeg dat ik weleens opgepakt ben, vinden studenten dat wel stoer om te horen. Maar als docent is het soms nog wat zoeken hoe je die boodschap brengt, ik wil natuurlijk niet aanzetten tot opruiing.’
Ken je veel collega’s die protesteren?
‘Binnen de HvA heeft zich inmiddels een flinke groep medewerkers verzameld in een soort ‘klimaatprotestgroep’. Maar misschien is dat wel een bubbel: buiten die groep blijft het soms wat stil. Ik heb verder nog niemand van mijn directe collega’s kunnen overtuigen om vrijdag ook mee te gaan. Dat zegt natuurlijk wel wat.’
‘Vanuit de klimaatprotestgroep is deze week wel een brief gestuurd naar het College van Bestuur om zich meer in te spannen voor onze boodschap. Zo’n 150 medewerkers hebben die brief inmiddels ondertekend. Wat we willen? Dat de HvA zich hier als hogeschool over uitspreekt. De HvA mag nog wel wat meer kleur bekennen.’
Hoe zie je dat voor je? Had de HvA vrijdag alle lessen moeten schrappen?
‘Zo, dat zou nogal een statement zijn, hè? Dat zou wel heel stoer zijn. Maar eerlijk gezegd weet ik ook niet of dat juridisch allemaal mag. Een HvA die duidelijk maakt dat ze de docenten of studenten supporten die in Den Haag zijn, zou in ieder geval al heel mooi zijn.’
‘Zelf wil ik niet dat mijn dochter later aan me vraagt: waar was jij?’
Bart van Dalen
lerarenopleider Natuur- en Scheikunde
Ook jij gaat naar de staking in Den Haag. Ga je samen met je studenten?
‘Nee, die gaan niet met me mee. Ik heb dinsdag tijdens de les wel genoemd dat ik naar het protest ga, en heb natuurlijk geprobeerd ze te overtuigen om ook mee te gaan. Maar wat opvalt is dat studenten die hier een voltijdopleiding doen het klimaatprobleem wel belangrijk zeggen te vinden, maar niet heel actiebereid lijken.’
‘Met veel collega’s is het ook zo. Geregeld krijg ik te horen: wat goed dat je gaat, wij staan erachter. Maar protesteren gaat de meesten toch een stap te ver. Gemak, misschien? Mensen willen binnen de lijntjes kleuren. Zelf wil ik niet dat mijn dochter later aan me vraagt: waarom stond jij daar niet?’
Moet het onderwijs vrijdag even wijken voor het redden van het klimaat?
‘Dat blijft natuurlijk ingewikkeld. Zelf geef ik deze dag geen college, maar ik heb wel eerder voor die vraag gestaan. Er was toen een protest van Extinction Rebellion, maar ik moest ook college geven. Omdat er toen een tentamen op de planning stond, heb ik uiteindelijk gekozen voor de studenten en ben ik niet naar het protest gegaan.’
‘Veel docenten zijn juist heel begeisterd over hun studenten en het lesgeven. Ik kan me dan ook heel goed voorstellen dat velen niet gaan staken. Maar het hangt ook een beetje van de situatie af. Nu zijn we net begonnen. Ik denk dat ik vrijdag niet voor de klas zou zijn gaan staan, al zou ik me wel bezwaard voelen. De docenten die eigenlijk les hebben, maar toch gaan staken? Ik vind hen krachtig.’
Ook jij hebt de brief aan het College van Bestuur ondertekend. Waarom?
‘Ik zou graag zien dat de HvA de Onderwijsstaking zou onderschrijven. Onze boodschap, althans. In bredere zin kan de HvA zelf ook meer doen, denk ik. Ik zie dat er geen wegwerpbekertjes zijn, maar verder vind ik het lastig te zien waar de echt duurzame impact wordt gemaakt. Alle studenten die bij ons weggaan, moeten straks doordrongen zijn van het besef dat het aan hen is om dit probleem aan te vliegen.’
