Een iftar van binnenuit: samen eten na zonsondergang
Jan-Kees Steenman
De faculteit Bewegen, Sport en Voeding organiseerde dinsdagavond een Iftar voor studenten en medewerkers. Een maaltijd voor HvA’ers die begon toen de zon onderging. Het doel: kennis delen over de ramadan, de iftar en hoe de HvA rekening kan houden met vastende studenten.
‘Een iftar van binnenuit’, noemen de organisatoren Beyza Dogan, Betul Yildirim, Mirte de Vries en Annelein van der Knaap het. Een initiatief van onderop, om van elkaar en over elkaar te leren. Het viertal, als docent verbonden aan de faculteit Bewegen, Sport en Voeding (FBSV) organiseert deze dinsdagavond een iftar, vlak na zonsondergang, voor HvA’ers.
Het idee voor de maaltijd ontstond bij Mirte op sinterklaasavond: ‘Ik wilde deze iftar graag zo vormgeven dat het toegankelijk zou zijn voor iedereen, ongeacht achtergrond. Ik ben er van overtuigd dat je een onderwerp soms expliciet moet bespreken om van elkaar te leren. We dachten, al komen er maar drie mensen, we zetten dit op’. De belangstelling is echter groter dan de keuken van de opleiding aankan. Annelein: ‘Zeker honderd mensen waren geïnteresseerd, maar we hebben maar beperkte capaciteit. En catering laten komen vonden we niet passen bij de opzet.’
Dadels en water
Om precies 20.13 uur beginnen de 72 deelnemers aan de maaltijd, na het gebed van een van hen. Iftar is een Arabisch woord dat verwijst naar de maaltijd die moslims gebruiken om het vasten tijdens de ramadan te breken. Betul: ‘Het is gebruikelijk om te beginnen met dadels en water, gevolgd door een maaltijd die vandaag bestaat uit verschillende gerechten zoals soep, salades, rijst en desserts. En ook Hollandse hete bliksem staat op het menu.’ Alle gerechten zijn terplekke bereid door mensen van de opleiding Voeding en Diëtetiek én door HvA-voorzitter Jopie Nooren.
Workshop
Vooraf, tijdens het koken, is er een workshop over de ramadan. Drie oud-studenten vertellen over de betekenis van de ramadan en hoe zij naar de rol van de HvA hierin kijken. Ook beantwoorden ze vragen van bezoekers. Sam Gabriël, elf jaar geleden afgestudeerd bij Voeding en Diëtetiek, vertelt gestructureerd over de betekenis van de ramadan. Zijn boodschap is: vasten is slechts een onderdeel, het gaat vooral om de spirituele groei, saamhorigheid én het zuiveren van je lichaam.
Waar kan de HvA rekening mee houden? De Academie voor Lichamelijke Opvoeding zou in het onderwijs meer aandacht kunnen besteden aan het effect dat vasten heeft op scholieren. Gymleraren kunnen het beste laten zien dat ze kinderen begrijpen en aanpassingen doen waar nodig. Bewegen blijft belangrijk. Sommigen hebben last van energieverlies, anderen niet. Sterker nog, door het vasten kan de prestatie ook omhoog gaan. ‘Helemaal geen gym tijdens de ramadan is dus een slecht idee,’ zegt oud-student Jamal Adriaans uit het panel.
Impact
Ook vastende studenten en medewerkers ondervinden effecten van de ramadan. In het begin van de vastenmaand gaat de concentratie vaak omlaag. Het niet-eten op zich is niet het probleem, maar eerder het gebrek aan slaap door het late eten en het vroege ontbijt. Een introductieweek en bijvoorbeeld de ALO-toelatingstest tijdens de ramadan organiseren is niet handig, vertellen twee andere sprekers. Het leidt tot stress en het komt uiteindelijk de diversiteit niet ten goede, omdat ze onbedoeld een drempel opwerpen die helemaal niet nodig hoeft te zijn.
Het succes van de FBSV-iftar is al opgepikt door andere faculteiten. In elk geval de Faculteit Gezondheid gaat snel een iftar organiseren en de Faculteit Maatschappij en Recht heeft de organisatoren om informatie gevraagd.
