Provincie Noord-Holland herinnert studenten op de HvA aan hun stem
Benne van de Woestijne
De verkiezingen voor de Provinciale Staten en het Waterschap staan voor de deur. Veel jongeren zijn er echter niet mee bezig, en dus kwamen medewerkers van de provincie woensdag langs op de businesscampus om voorlichting te geven. ‘Het is een ver-van-hun-bed-show.’
‘Jullie ook een taartje?’ Studenten met zoete trek hebben woensdagochtend mazzel. Op de begane grond van het Corry Tendeloohuis deelt een team medewerkers en Statenleden van de provincie Noord-Holland gebakjes uit. Wie toehapt, kan uitleg krijgen over de provincie, waar die zoal over beslist, wat waterschappen doen en waarover je dus stemt, aanstaande 15 maart.
Want ja, waarover gaan de verkiezingen eigenlijk? Hete aardappelen als het stikstofdossier, de woningnood of de bereikbaarheid met openbaar vervoer bijvoorbeeld, vertelt Jelka de Roos, een medewerker die dat namens de provincie Noord-Holland komt uitleggen. ‘De provincie doet dus van alles, maar is niet altijd even zichtbaar. Voor veel jongeren zijn deze verkiezingen een ver-van-hun-bed-show.’
Dat merkt De Roos ook op de businesscampus. ‘Het leeft nog niet echt. Maar daarom staan we hier ook: we willen deze jongeren erop wijzen dat de provincie ook over hún toekomst gaat.’ Ze wordt geflankeerd door een paar Statenleden, ook zijn er twee vertegenwoordigers van een lokale politieke partij die de naam ‘Nederland met een PLAN’ draagt.
Kies Maar
Studenten overhalen voor een praatje vergt echter wat overtuigingskracht, op de begane grond van de businesscampus, waar veel HvA’ers toch vooral onderweg zijn naar huis of de volgende les. De meeste studenten houden het dan ook bij taart en laten het praatje links liggen.
Elke vier jaar kun je stemmen op de Provinciale Statenverkiezingen. Je stemt daarbij op een kandidaat van een politieke partij, die wat jou betreft een plekje moet krijgen als lid van het parlement van de provincie: de Provinciale Staten.
Die Statenleden stellen het beleid van de provincie vast. De provincie beslist over zaken als ruimtelijke ordening, natuur en landschap, en verkeer en vervoer. Ook kiezen de Provinciale Statenleden wie er in de Eerste Kamer komt, die de Tweede Kamer controleert.
Op 15 maart zijn ook de Waterschapsverkiezingen. Daarbij stem je op een kandidaat van een politieke partij die gaat beslissen over het waterbeleid. Oftewel, het stevig houden van de dijken, sluisbeheer, schoonhouden van beekjes en rivieren, dat soort waterige kwesties.
Het gros van de jongeren weet nog niet dat je volgende week kunt stemmen, bleek deze week uit peilingen van onderzoeksbureau Ipsos. Minder dan de helft van de door Ipsos ondervraagde jongeren (tot 34 jaar) wist eind februari van de aanstaande verkiezingen af. De stembereidheid bij Provinciale Staten- en Waterschapsverkiezingen ligt altijd een stuk lager, weet De Roos. ‘Daarom doen we dit jaar deze regiotour’.
Stemmen of niet?
Jip Beerse, een tweedejaarsstudent Commerciële Economie, heeft wel tijd voor een praatje. Of hij gaat stemmen? ‘Ik ben er niet zo mee bezig: de politiek maakt gewoon niet echt onderdeel uit van mijn leven’, zo legt Jip uit. ‘Mijn vrienden interesseren zich er ook niet in. En ik kijk geen televisie, want dat is voor boomers.’
Van een van de provinciemedewerkers krijgt Jip een flyer in handen gedrukt. Er staat een QR-code op die doorlinkt naar een soort stemhulp. ‘Ja, die ga ik zeker even doen, zo. Overigens vind ik het ook goed dat ze hier staan om voorlichting te geven. Op school heb ik er namelijk nooit les over gekregen. Het is best leuk om eens te horen wat de provincie doet.’
Belevingswereld
Volgens Willemijn Rinnooy Kan, die in het Centre of Expertise of Urban Education onderzoek doet naar het stemgedrag van jongeren, is het niet zo dat jongeren totaal niet betrokken zijn bij de samenleving. ‘Als de opkomst voor de verkiezingen onder jongeren laag is, wordt dat vaak te gemakkelijk vastgesteld’, merkt Rinnooy Kan. ‘Maar dat is niet waar. Deze generatie is wel met de wereld bezig, dat uit zich alleen niet zo gauw in de stem voor een politieke partij.’
Jongeren geëngageerd krijgen in de politiek vraagt in ieder geval om twee zaken, volgens Rinnooy Kan. Ten eerste een structurele aanpak, ten tweede een benadering die aansluit bij de belevingswereld van jongeren.
‘Een concreet voorbeeld is het Instagram-kanaal Represent!, dat straattaal gebruikt om jongeren uitleg te geven over de verkiezingen. Dat spreekt aan. Daarnaast moeten politici niet pas “zichtbaar” worden rond verkiezingstijd, zodra er een stem moet worden gehaald. Jongeren voelen dat dat niet klopt. Het gesprek met hen en de interesse in hun ideeën zou veel structureler vorm moeten krijgen, niet pas een week voor de verkiezingen met taart.’
In de volgende aflevering van onze podcastserie HvanA Hoofdzaken praat redacteur Maja de Goede verder over dit onderwerp met Hessel Nieuwelink (lector burgerschapsonderwijs). Hoe krijgen we jongeren meer betrokken bij de politiek? De podcast is vanaf vrijdag 17 maart te beluisteren.
