Omgekeerde supermarkt: niet shoppen maar doneren
Iris Schellingerhout | Marjo Allagul en Sybren Brands van de Tkramrepus
Door de inflatie komt een steeds grotere groep mensen in financiële problemen. De Tkramrepus – oftewel, de omgekeerde supermarkt – schiet te hulp door producten voor hen in te zamelen. Ook HvA-studenten zijn erbij betrokken. ‘We willen iedereen helpen.’
Op een steenworp afstand van de Amstelcampus is de Tkramrepus te vinden. Bij de Tkramrepus - inderdaad, de omgekeerde spelwijze van supermarkt - koop je geen spullen, maar doneer je die. De winkel bevindt zich in een souterrain in de Czaar Peterstraat. Aan het plafond hangen omgekeerde winkelmandjes, die omgetoverd zijn tot lampen. De eerste ingezamelde voorraden pasta, houdbare melk en soep staan al klaar in de schappen.
De Tkramrepus is de eerste permanente omgekeerde supermarkt in Nederland. Iedereen mag doneren bij de Tkramrepus. Dat kan bij de winkel zelf in de vorm van boodschappen of financieel door de aankoop van een kopje koffie. Via de website kun je ook een gelddonatie doen.
Iedereen is welkom
Iedereen die het nodig heeft mag bij de Tkramrepus aankloppen. De eerste mensen stonden tijdens de opbouw al voor de deur. Sybren Brands, oprichter van de Tkramrepus, ervaart dat hulp inroepen voor de doelgroep een drempel is. En vooral voor mensen die net geen aanspraak kunnen maken op de diensten van de Voedselbank. Zij kunnen gratis producten komen halen in de winkel. ‘Natuurlijk zijn wij wel primair gericht op deze groep, al mogen studenten ook langskomen als zij vaak in de problemen komen’, zegt de oprichter. De rest van de ingezamelde producten gaat naar de Voedselbank.
Doneren
‘De Voedselbank is de snelst groeiende bank van Nederland, maar ze krijgen steeds minder producten binnen om uit te delen,’ zegt Brands. Door de innovaties van supermarkten om voedselverspilling tegen te gaan blijft er steeds minder over voor de Voedselbank. ‘Verspilling voorkomen is natuurlijk heel erg goed, maar er ontstaat nu wel een ander groot probleem.’
Naast de vraag naar lang houdbare producten heeft de Voedselbank ook behoefte aan gelddonaties. Hiermee kunnen ze producten aanschaffen die korter houdbaar en dus lastiger te verkrijgen zijn voor de Voedselbank, bijvoorbeeld vlees. ‘De Tkramrepus wil 50.000 euro inzamelen om ook een financiële donatie aan de Voedselbank te doen, dan kunnen zij die producten inkopen.’
Brands merkt dat mensen graag boodschappen willen doneren, maar vaak niet weten waar dat kan. ‘Dit is een centraal punt waar je altijd terecht kan’. Verder richt de Tkramrepus zich ook op bedrijven voor donaties. Zo kloppen zij aan bij kantoren en zetten een mandje neer, waar medewerkers de benodigde producten voor die week in kunnen verzamelen.
‘We hebben een e-bike en daar toer ik mee door Amsterdam om de mandjes op te halen. Je bereik is zoveel groter op deze manier,’ zegt Marjo Allagul, student Communicatie aan de HvA en stagiaire bij de Tkramrepus. De uiteindelijke Tkramrepus zoals deze nu staat is bedacht door een Creative Business-student, die een eerdere pilot uitwerkte tot een volledig bedrijf.
Eerder stapte Allagul op de fiets met een fel oranje hesje om reuring te creëren voor de opening op 16 december. Er konden al wel producten gedoneerd worden. ‘Mensen zijn heel enthousiast en ik ook. Je wilt iedereen helpen’.
Studenten aan het stuur
Vanaf januari wordt de winkel wekelijks gedraaid door een andere studentenvereniging. Zij krijgen voor drie, vier dagen de sleutel en het eigenaarschap. ‘We maken er een uitdaging van waarin de studentenverenigingen tegen elkaar strijden voor de grootste inzameling. Dit mogen zowel producten zijn als geld,’ zegt Brands. In die vier dagen krijgen de studenten de vrijheid om dingen te organiseren. ‘Koekjes en taarten verkopen, koffie voor onderweg of een zelfbedachte actie: het mag allemaal.’
Studenten zijn volgens Brands een goede doelgroep voor vrijwilligerswerk. Door hun een ruimte te bieden om zich maatschappelijk in te zetten wil hij studenten ertoe zetten om iets goed te doen. Studenten hebben zonder dat ze het door hebben een hoop tijd over, aldus de oprichter. ‘Maatschappelijke organisaties vragen vaak van vrijwilligers dat ze op vaste basis komen helpen, dat schrikt af’. Bij de omgekeerde supermarkt kan je vrijblijvend kennis komen maken. ‘Hopelijk gaat het vuurtje dan aan om mensen te helpen.’
