Eerste hulp bij… digitale weerbaarheid: zo houd jij je staande in de online wereld
pixabay
Sommige dingen leer je niet op de hogeschool, maar moet je straks wel weten als achttienplusser. In Eerste hulp bij… verzamelen we tips die jou kunnen helpen wanneer de studieboeken je in de steek laten. Deze keer: Eerste hulp bij digitale weerbaarheid. Hoe blijf je online veilig?
Digitalisering verandert de samenleving in een rap tempo. Internetbankieren, online shoppen en zelfs belangrijke zaken zoals belastingaangifte doe je online. Dat is niet zonder gevaar: hackers en andere criminelen liggen op de loer. Daarom vroegen wij Alan Lewis, docent Cyber Security hoe jij je online kan beschermen. Tien tips.
‘Als je binnen vijf minuten moet reageren, dan had je dat nooit ontvangen in de vorm van een mail’
1. Herken phishing
Volgens Lewis hangt er een stigma rond het type mens dat slachtoffer wordt van phishing. ‘Dit zouden voornamelijk oudere mensen zijn, maar zelfs ik ben er een keer bijna ingetrapt. Sommige berichten lijken net echt. Let dus goed op de afzender’. Wat alle phishingberichten volgens de docent met elkaar gemeen hebben, is dat ze direct inspelen op je emotie. ‘Als je binnen vijf minuten moet reageren, dan had je dat nooit ontvangen in de vorm van een mail.’
2. Zorg voor een goede basisbeveiliging van je laptop.
‘Installeer antivirussoftware, een firewall en de meest recente softwareversies. Zo kun je online veilig werken. Ook het type laptop dat je hebt kan een groot verschil maken.’ Een Macbook is veiliger, omdat deze beter dichtgetimmerd is, aldus de docent. Je kunt er zelf minder makkelijk aan sleutelen, maar dat geldt dus ook voor een hacker. ‘Windows heeft een groter marktaandeel en daarmee veel gebruikers. Het is daarom voor hackers interessanter om malware, kwaadaardige software dus, te ontwikkelen om daarop in te breken.’
‘Het gevaar zit hem echter in openbare hotspots van hackers’
3. Let op bij het gebruik van een openbaar wifinetwerk
‘Het gevaar van openbare wifinetwerken is minder groot geworden, omdat veel websites een beveiligde verbinding hebben’, zegt Lewis. ‘Dat kan je herkennen aan https en een slotje in de adresbalk’. Het is daarom een stuk veiliger geworden om dingen te doen op een openbaar netwerk. Het gevaar zit hem echter in openbare hotspots van hackers. Hackers kunnen deze opzetten om bij je gegevens te komen. Je denkt misschien door de naam van het netwerk dat je op de wifi van een lokaal café zit, maar eigenlijk ben je in de val van een hacker getrapt. ‘Deze hotspots zijn moeilijk te herkennen, daarom is het altijd beter om op je eigen hotspot te blijven.’
4. Kies een sterk wachtwoord
‘Het is van belang dat je een uniek en complex wachtwoord hebt voor elk account. Als hackers toegang tot je account hebben, dan gaan ze het meteen met dat wachtwoord op andere plekken proberen’. Dat een complex wachtwoord lastig te onthouden is, herkent Lewis zelf ook. ‘Het is daarom handig om een wachtwoordmanager te gebruiken die alles voor je onthoudt. Zo'n manager is een online kluis die al je wachtwoorden voor je onthoudt. Ik heb wachtwoorden die uit meer dan 99 tekens bestaan. Dat onthoud je echt niet hoor’. Een toevoeging die de docent aan iedereen aanraadt is een tweestapsverificatie op al je accounts. ‘Dan wordt het hackers heel erg moeilijk gemaakt om daar nog in te komen.’
'Het belangrijkste is dat je goed moet kijken naar de afzender'
5. Wees kritisch met downloads
‘Bij het downloaden van bestanden loop je het risico om virussen binnen te halen. Je downloadt vaak iets, omdat je het snel nodig hebt. Het belangrijkste is dat je goed moet kijken naar de afzender, is die betrouwbaar? Verder kan je een Virtuele Machine op je computer zetten. Dit is een computerprogramma dat fungeert als ‘fysieke computer’. Deze downloadt de bestanden, zodat ze niet op de basisschijf van je laptop komen.’
6. Update je computer
‘Oudere versies van software op je computer verliezen na verloop van tijd hun effectieve beveiliging. Elke dag zijn er weer nieuwe kwetsbaarheden waar je aan wordt blootgesteld. Er is dus geen reden om niet de meest recente software update geïnstalleerd te hebben.’
'Elke dag zijn er weer nieuwe kwetsbaarheden waar je aan wordt blootgesteld'
7. Kijk naar je eigen dreigingsmodel
‘Bedenk voor jezelf wat je belangrijk vindt’ zegt Lewis. ‘Het is voor iedereen belangrijk om de juiste software te hebben voor de basisbeveiliging van je apparaat, maar verder moet je zelf bepalen hoe zwaar je alles beveiligd wil hebben’. Vind jij je privacy belangrijk en wil je niet dat Google al je gegevens heeft? Of wil je je wapenen tegen een overheid? ‘Om je privacy te waarborgen bij Google is bijvoorbeeld een VPN al genoeg. Mensen die in de security werken hebben grote interesse voor de beveiliging en kunnen daarin misschien wel eens doorslaan. Laat je niet gek maken en kijk wat voor jou belangrijk is.’
8. Even naar de wc? Vergrendel je apparaat en scherm
‘Alle laptops hebben een sneltoets om je scherm te vergrendelen. Doe dit altijd voordat je wegloopt van je werkplek. Je wil niet dat er iemand in de tussentijd aan de haal kan gaan met je apparaat. Bij een Macbook is dit control + command + Q. Op Windows is dit de Windowstoets + L,’ zegt Lewis. Tijdens zijn lessen loopt hij nog wel eens langs een laptop die nog openstaat. ‘Ik zet dan snel ‘the screen of death’ aan. Dit is een blauw scherm waarop je laptop aangeeft dat er handelingen zijn verricht die de laptop niet aankon. Het is gelukkig een grapje, maar hiermee creëer ik wel bewustzijn over de gevaren van het onbeheerd achterlaten van je apparaat.’
Je laptop fysiek wapenen tegen diefstal kan ook. Als je uit het zicht gaat of als je écht die ene studieplek wil behouden is er een beveiliging om je laptop vast te zetten. ‘Veel laptops hebben een gaatje aan de zijkant waar een T-Bar Lock aan vast gemaakt kan worden. De kabel die aan het slot vastzit bind je dan vast aan de poot van je bureau, bijvoorbeeld. Zo kan je laptop niet meegenomen worden.’
‘Op je eigen laptop werken is altijd veiliger’
9. Werk op je eigen laptop
Rennen om je trein te halen en er dan achter komen dat je laptop nog op de tafel ligt. Gelukkig kan je terecht op de vaste computers van de HvA of de openbare bibliotheek. Maar hoe veilig is dat? ‘Je weet niet precies wie de software geïnstalleerd heeft en daarmee ook niet wat er allemaal op staat. Studenten hoeven nu niet gelijk ongerust te zijn, maar op je eigen laptop werken is altijd veiliger.’
10. Neem je verantwoordelijkheid
Lewis is er trots op dat hij als docent studenten mag opleiden in deze in rap tempo veranderende digitale wereld. ‘Maar wat ik daarin vooral zie is dat je zelf je verantwoordelijkheid moet blijven nemen om op de hoogte te blijven van de veranderingen.’
‘De opmerking ‘Ik heb niets te verbergen, dus ik ben geen doelwit’ wil ik bovendien uit de wereld helpen. Online inbraak gaat zoveel verder dan jijzelf. Als je in huis een raam open laat staan dan komt er misschien één dief binnen, maar als je dat raam online openlaat dan krijg je te maken met tientallen inbrekers. Zij kunnen door jouw gegevens ook bij heel veel anderen komen. Dat jij dan niet persoonlijk het doelwit bent is dan bijzaak.’
