Eerste hulp bij... onderhandelen: hoe vraag je om een hoger salaris?
Pixabay
Sommige dingen leer je niet op de hogeschool, maar moet je straks wel weten als achttienplusser. In Eerste hulp bij… verzamelen we tips die jou kunnen helpen wanneer de studieboeken je in de steek laten. Deze keer: Eerste hulp bij onderhandelen. Want hoe pak je dat aan, vragen om een hoger salaris?
Een krappe woningmarkt, groeiende inflatie en een flinke studieschuld. Er zijn genoeg redenen om als jongvolwassene meer geld te willen verdienen. Misschien heb je een bijbaan of ga je bijna beginnen met een echte grotemensenbaan, hoe dan ook: het is belangrijk om te onderhandelen over je salaris. Maar hoe pak je dat in hemelsnaam aan? Vragen om meer geld terwijl je net komt kijken op de arbeidsmarkt en je het gevoel hebt dat je ieder moment door de mand kan vallen.
We vroegen het Japke Keesmaat, die Human Resource Management doceert aan de HvA en naast docent ook coach is. Keesmaat geeft trainingen aan young professionals en leert hun over persoonlijk leiderschap en communicatie. Japke geeft zes belangrijke onderhandeltips.
‘Je denkt misschien dat je geen ervaring hebt, maar bedenk goed wat je allemaal al hebt gedaan’
1. Weet hoeveel je waard bent
‘Allereerst’, begint Japke, ‘is het goed te realiseren dat we een krappe arbeidsmarkt hebben.’ Dat betekent volgens haar dat er meer ruimte is om te onderhandelen. Japke: ‘Jouw werkgever wil jou! Met dat in je achterhoofd moet je nagaan wat een gebruikelijk salaris is voor jouw vakgebied, met jouw ervaring. Bedenk wat je minimaal wil verdienen en ga daar tien procent boven zitten. Dan zit je al snel goed als je een tegenbod krijgt.’
‘Je denkt misschien dat je geen ervaring hebt, maar bedenk goed wat je allemaal al hebt gedaan. Misschien was je aanvoerder van je voetbalteam, teamleider in de supermarkt of bestuurslid van de studievereniging. Dat is allemaal goed om mee te nemen.’
‘Je startsalaris is bepalend voor de rest van je carrière’
2. Laat je werkgever het eerste bod doen
‘Soms vraagt een werkgever wat je wil verdienen, nog voordat je een aanbod krijgt. Dat is best ingewikkeld. Laat je werkgever daarom een eerste bod doen. Belangrijk daarbij is dat je realiseert dat een werkgever, hoe leuk en goed je ook bent, je in eerste instantie nooit het beste aanbod zal doen. Dat is nou eenmaal hoe het gaat. De werkgever zal altijd proberen de kosten zo laag mogelijk te houden.’
Volgens Japke is je startsalaris bepalend voor de rest van je carrière. ‘Als je met een laag salaris begint, maak je wel stappen, maar verdien je uiteindelijk minder dan iemand die aan het begin hoger inzette’, legt ze uit. Daarnaast is het belangrijk om aan je werkgever duidelijk te maken dat je serieus genomen wilt worden. ‘Laat zien dat je het spelletje snapt en dat je niet over je heen laat lopen.’
3. Denk na over andere beloningen
‘Het is goed om na te denken over andere beloningen dan geld. Wil je bijvoorbeeld graag kunnen thuiswerken of flexibele uren maken? Denk ook aan een toezegging van doorgroeimogelijkheden en persoonlijke ontwikkeling. Vaak is er een budget voor trainingen zodat je op kosten van de werkgever nieuwe dingen kan leren. Daarnaast mag je vragen om een reiskostenvergoeding en vakantiedagen. Zet al deze dingen op een rij voordat je überhaupt gaat onderhandelen.’
‘Oefen het gesprek met iemand die met tegenargumenten kan komen’
4. Bereid het gesprek goed voor
De volgende tip die Japke geeft gaat over het gesprek zelf. ‘Laat je niet overvallen’ is haar advies. ‘Oefen het gesprek met iemand die met tegenargumenten kan komen. Op die manier laat je zien dat je er goed over nagedacht hebt. Dat staat professioneel.’
Japke geeft een voorbeeld van hoe je een tegenbod kan doen. Begin met: ‘Bedankt voor uw aanbod, ik zal er even over nadenken.’ Op een later moment zeg je: ‘Gezien mijn ervaring in dit, dit en dit of in vergelijking met andere bedrijven denk ik dat … een redelijk bedrag is.’
5. Houd bij waarom je op een later moment meer geld zou moeten krijgen
‘Ben je van plan om binnenkort om een hoger salaris te vragen, verzamel dan vooraf genoeg bewijs waarom jij meer geld waard bent. Bijvoorbeeld omdat een functioneringsgesprek goed verloopt. Of omdat jij je goed ontwikkelt binnen bepaalde competenties.’
Maak ook afspraken met je leidinggevende, adviseert Japke, bijvoorbeeld tijdens een functioneringsgesprek. ‘Bespreek wat je moet doen om op een later moment meer te verdienen. Laat een onderhandeling niet afhangen van de gemoedstoestand van je baas. Spreek dingen aan de voorkant goed af: wanneer kan ik doorgroeien, wat moet ik daarvoor doen? Zet dat zwart op wit en laat dat ondertekenen.’
‘Zet afspraken zwart op wit en laat die ondertekenen’
6. Laat je niet uit het veld slaan wanneer je een “nee” te horen krijgt
Heb je al deze tips toegepast en krijg je toch een “nee” te horen? Laat je dan niet uit het veld slaan, zegt Japke. ‘Bekijk wat er wel mogelijk is. Misschien dus met andere beloningen, zoals de mogelijkheid om flexibele uren te maken.’
Japke sluit af met een tip die voor iedereen geldt: ‘wees niet te bescheiden’. Maar vooral vrouwen wil ze oproepen om de onderhandeling aan te gaan. ‘Het verschil in salaris tussen mannen en vrouwen begint soms al bij de start.’ ‘Maar pas op’, zegt ze. ‘Te veel zelfverzekerdheid kan natuurlijk ook tegen je werken. Wees hard op de inhoud, maar zacht op de relatie. Zie het als een spel dat je met z’n tweeën speelt. Kijk hoever je kan komen, maar accepteer ook “nee”.’
‘Het is vooral goed om te realiseren dat onderhandelen onderdeel is van de arbeidsmarkt. De werkgever wil jou en is bereid om met jou in gesprek te gaan over een hoger salaris.’
