Inflatie treft ook HvA-studenten: ‘Ik sla de lunch gewoon over’
De afgelopen tijd kun je niet meer om de term inflatie heen. Door inflatie worden producten in de winkels alsmaar duurder, en dat merken studenten ook. ‘Zodra mijn salaris een keer minder is dan verwacht, heb ik echt een probleem.’
Het is zaterdagavond en je gaat met drie vrienden de kroeg in. Jij betaalt het eerste rondje en voor tien euro hebben jullie alle drie een biertje. Maar door de inflatie kan het zomaar zijn dat je straks voor tien euro nog maar twee biertjes kan halen.
Voor Bea Sasiadek (20), die een minor volgt aan de HvA, is dit een realistisch voorbeeld. Dat de prijzen zijn gestegen, merkt ze de laatste tijd flink in haar portemonnee. ‘Tijdens het uitgaan is een drankje sowieso al 50 cent duurder geworden. Dan valt het toch tegen als je aan het eind van de avond op je rekening kijkt. Daarnaast zijn ook de broodjes in de kantine van de HvA flink duurder geworden.’ Bea gaat graag naar festivals en ook daar is de inflatie te merken. ‘Twee jaar geleden was een festivalkaartje gemiddeld 35 euro, nu is dat minstens 50 euro en soms zelfs 80 euro. Dat is echt een hoop geld.’
‘Ik probeer nu bij alles goed na te denken of ik het echt nodig heb’
Ook Lot Laan (22), student aan Amfi, zit inmiddels krap bij kas. ‘Vorig jaar moest ik al zuinig aan doen, maar kwam ik er elke maand wel mee uit. Nu is dat anders. Zodra mijn salaris een keer minder is dan verwacht, heb ik echt een probleem. Ik probeer nu bij alles goed na te denken of ik het echt nodig heb. Als ik bijvoorbeeld niet echt trek heb, sla ik de lunch gewoon over.’ Dat ze nu minder geld overhoudt voor leuke dingen, vindt ze misschien wel het ergste. ‘Na die lastige coronatijd wil ik eropuit, maar helaas wordt dit mij onmogelijk gemaakt.’
Wat is inflatie nu eigenlijk precies? ‘Kort uitgelegd’, zegt Fred Huibers, docent op de faculteit Economie en Bedrijfskunde, ‘houdt inflatie in dat je vandaag met dezelfde euro minder kan kopen dan over drie maanden.’ Hoe komt het dat de prijzen ineens zo zijn gestegen? Allereerst is er de oorlog in Oekraïne, die zorgt voor een tekort aan gas. Als een product schaars is, wordt het duurder. Daarnaast hebben de centrale banken in Amerika, Europa en Japan hebben veel geld ‘bijgedrukt’. Huibers: ‘Dit deden ze om de terugval in de economische groei te bestrijden, die werd veroorzaakt door de lockdowns. Dat bijgedrukte geld is nog steeds in omloop.’ Simpel gezegd: hoe meer er van iets is, hoe minder het waard wordt. Dat geldt ook voor geld.
Tien euro duurder
Creative Business-student Dorine Meijerhof (25) werkt naast haar studie in een restaurant, waar ze de inflatie ook merkt. ‘Laatst wilde er een vriendin bij mijn werk komen eten. Ze vroeg hoe duur dat eigenlijk was. Ik zei dat het haar 39,95 euro kostte voor drie gangen. Toen ik ’s avonds op mijn werk kwam, zag ik dat het 49,96 euro was geworden. Ik had helemaal niet door dat we zo snel tien euro omhoog waren gegaan.’
‘Na die lastige coronatijd wil ik er weer op uit, helaas wordt dit mij onmogelijk gemaakt’
Studenten die nog thuis wonen, hebben het minst last van de prijsstijgingen. De boodschappen en de huur zijn nog voor de rekening van hun ouders. Maar juist de hoge prijzen beletten studenten dan ook om het ouderlijk huis te verlaten. Zo ook communicatiestudent Joey de Groot (23): ‘Een aantal jaar geleden had ik het plan om op kamers te gaan wonen. Nu ben ik blij dat ik dat niet gedaan heb. De huurprijzen rijzen de pan uit en ook de rest wordt allemaal duurder. Zo blijft er niets over om te sparen.’ Wanneer hij dan wel uit huis gaat? ‘Ik maak eerst mijn studie af, daarna zie ik wel verder.’
Door het leenstelsel, de rentestijging en dure huren stonden studenten financieel al met 3-0 achter, aldus Asva Studentenvakbond. Voorzitter Emma Buining (21) stelt dat de hoge inflatie daarom voor studenten de zoveelste druppel is die de emmer doet overlopen. ‘Het zijn keer op keer tegenslagen waar studenten mee moeten dealen. Zo wordt het steeds moeilijker voor studenten om te ontspannen. Het studentenleven ziet er nu als volgt uit: overdag ben je bezig met studeren, in de avonduren moet je werken om alles te kunnen betalen en in het weekend moet je proberen zo min mogelijk geld uit te geven.’
Daarnaast is het onbegrip voor studenten enorm groot, meent Emma. ‘We worden steeds vergeleken met de studenten van twintig jaar geleden, toen alles veel makkelijker was. Maar die tijd is voorbij. Uit onderzoek blijkt dat wij sinds lange tijd de eerste generatie zijn die het slechter heeft dan onze ouders.’
Wat is de oplossing?
Goed, het inflatiespook is er. Maar wat kan er nu worden gedaan om het probleem op te lossen? Volgens Huibers zou het allereerst helpen als de oorlog in Oekraïne stopt. Ook zou het helpen als de productie en transport van goederen weer soepel gaat lopen, zodat daar geen schaarste meer is. Met name in China moet dit behoorlijk verbeteren, stelt Huibers. Als deze zaken verbeteren, zal de inflatie dalen. Dit kan dus nog wel even duren.
Kunnen studenten tot die tijd iets doen? Er lijkt niets anders op te zitten dan een extra baantje te zoeken of ‘ome Duo’ om meer centjes te vragen. Al pakt Dorine het anders aan: ‘Ik doe een keer per week boodschappen. Hierdoor neem ik alleen het hoognodige mee en geef ik de rest van de week minder geld uit. Wat ook helpt: maak goede boodschappenlijstjes. Zo voorkom je bijvoorbeeld dat je kaas koopt, terwijl je thuis nog twee pakjes hebt liggen.’
Volgens Bea helpt het ook om naar goedkopere supermarkten te gaan: ‘Dat scheelt echt iedere keer een paar euro. En wanneer je naar school moet, kun je beter thuis broodjes smeren en meenemen.’ Voor het probleem tijdens het stappen heeft Bea ook een goede oplossing. ‘Je kunt altijd nog op zoek gaan naar een leuke man die drankjes voor je haalt.’
Charlotte Versteeg is tweedejaarsstudent Creative Business aan de HvA. Ze schreef dit stuk als opdracht voor het vak ‘Schrijven: Achtergrond’ en in samenwerking met HvanA.
Ben je HvA'er en zou je ook graag eens publiceren voor HvanA? Mail je idee of stuk dan naar info@hvana.nl.