‘Ik ken geen docent die het ooit over duurzaamheid heeft gehad’
Alle HvA-studenten leren in hun opleiding over duurzaamheid. Dat is het doel van de HvA. Toch krijgt het thema in de ervaring van studenten Max en Iris bij sommige opleidingen nog vrijwel geen aandacht.
In een eerder artikel over dit onderwerp sprak HvanA met docenten. De gevraagde docenten vonden unaniem dat het belangrijk is om studenten duurzaam te leren denken over het vakgebied. Hoe je dat precies per opleiding doet, en wat je studenten dan leert, is hen soms minder duidelijk. HvanA spreekt nu studenten van een paar opleidingen van deze docenten.
Studeer je aan de HvA? Dan ga je leren wat er duurzaam is aan je vakgebied. Tenminste, zo staat dat in het instellingsplan voor de komende jaren: iedere HvA’er leert duurzaamheid kennen ‘als vanzelfsprekend en belangrijk onderdeel van het beroep’. Niet alleen het bestuur heeft die ambitie; die leeft ook onder docenten, bleek in gesprek met HvanA. Zij vinden dat hun studenten niet alleen professionals moeten worden, maar duurzame professionals, welke opleiding ze ook doen (zie kader). ‘Dat is geen ideaal, maar een plicht’, zei docent Creative Business Johanneke van Marle destijds.
‘Lastig toepasbaar’
Maar wat leren studenten dan over het onderwerp? Bij een opleiding als Product Ontwerpen is dat duidelijk, legde docent Kyra Rowell uit: daar gaan alle studenten aan de slag met vakken over duurzame verpakkingsmaterialen en herbruikbaarheid. Maar bij een opleiding als Creative Business zijn die vakken over duurzaamheid er niet, en dan komt er van de duurzaamheidsplicht weinig terecht. Dat beeld ontstaat als je het de studenten zelf vraagt. Zo vindt vierdejaars student Iris Ham (24) het lastig te zeggen of ze ooit iets over duurzaamheid heeft geleerd. ‘Het is niet een onderwerp dat bij ons echt aandacht krijgt’.
‘Ik geloof dat ik in het eerste jaar weleens een video voor het Wereld Natuur Fonds heb gemaakt. Maar het is niet zo dat we bij Creative Business leren hoe je “duurzaam” te werk gaat, of hoe je een “duurzame mediaprofessional” wordt. Misschien is het ook wel lastig toepasbaar, want wat valt er in een creatieve opleiding als die van ons over te leren? Wij leren hoe je verhalen vertelt, niet hoe je een camera recyclet.’
Wel krijgen studenten tijdens de opleiding twee keer het vak Ethiek, vertelt Iris. ‘Daarin leren we over ethische afwegingen in de media, zoals de vraag of het belang van journalistieke objectiviteit altijd voorop moet staan in je werk. Ik weet niet in hoeverre dat met duurzaamheid te maken heeft? Het benadrukt in ieder geval dat ik als mediaprofessional straks verantwoordelijk ben voor wat de rest van de wereld komt te weten.’
‘We leren er niets over’
Weliswaar valt er via minors en keuzevakken voor iedere HvA’er over duurzaamheid te leren. Zo deed student Max Pijnappel (21, Sportkunde) in zijn derde jaar een keuzevak over duurzame organisaties, maar het is niet zo dat zijn eigen opleiding Sportkunde hem daar ooit iets over leerde. ‘Duurzaamheid is niet een woord dat valt in onze opleiding.’
‘Wij leren hoe je verhalen vertelt, niet hoe je een camera recyclet’
Ook Max zit inmiddels in zijn laatste jaar. Hij is zeer tevreden met zijn keus voor Sportkunde, al kan hij niet zeggen dat hij nu weet hoe je duurzaam sportbeleid uitoefent. ‘Ik weet dat we het weleens kort over de footprint van sportevenementen hebben gehad. Maar ik ken geen docent die het ooit over duurzaamheid heeft gehad.’
Ook bij de persoonlijke ontwikkelingsuren, een belangrijk onderdeel van Sportkunde, wordt er volgens Max niets over verteld. ‘We worden goed begeleid, maar je wordt dan meer gevraagd naar je persoonlijke ambities. Waar in je carrière je over vijf jaar wilt zijn, bijvoorbeeld.’ Iris merkt dat die carrièregerichte mindset ook bij Creative Business regeert. ‘Alles is gefocust op de volgende stap. Ze leiden studenten vooral op met de mindset om na vier jaar een diploma te hebben en aan de slag te kunnen, niet om erachter te komen voor welke idealen je staat.’
Als de ambitie is om alle HvA-studenten duurzaam te laten denken over hun werk, dan is er in opleidingen als die van Max en Iris nog veel te doen. Wat Iris betreft bereik je dat doel sneller door meer aan persoonsvorming te doen op de HvA. ‘Besteed wat meer aandacht aan wie wij zijn als studenten. Volgens mij gaat duurzaamheid daar ook over: het besef dat je niet alleen een student bent, maar een mens. Zet een opleiding daarop in, dan weten studenten straks ook beter welke verantwoordelijkheid ze in hun carrière willen dragen.’