We hebben bewijs: jullie hebben seks in de Leeuwenburg
Een retro vloerkleed, marmeren onderdelen in vergane glorie en een verdacht vlekkenpatroon. In een trappenhuis in de Leeuwenburg lijkt de tijd stil te hebben gestaan. Wat gebeurt er als we studenten Forensisch Onderzoek de ruimte laten uitpluizen? ‘Dit is zeer waarschijnlijk sperma.’
Witte jas? Check. Handschoenen? Check. Samantha Kaats (19) bindt ook haar lange, blonde haar in een knot. In de serie Crime Scene Investigation stoort ze zich aan het beeld van forensische medewerkers die met los haar en soms ook op hakken hun werk doen. ‘Dat is natuurlijk onzin’, zegt ze. ‘Je moet nooit je eigen sporen achterlaten.’
Samen met studiegenoot Cédric van Dijk (20) vormt het duo ons onderzoeksteam. Zij waren wel te porren voor een experiment. Meestal onderzoeken ze namelijk een ‘plaats delict’ die door de opleiding in scène is gezet. Nu pluizen ze voor het eerst een locatie uit zonder dat het een schoolopdracht is. Cédric: ‘In dit gebouw hebben we zelf les gehad, ik ben wel benieuwd wat we aantreffen.’
Postbank
Even terug naar de geschiedenis. De Leeuwenburg is het gebouw van de faculteit Techniek en ligt naast het Amstelstation. Het bestaat sinds 1977 en tot eind jaren negentig deed het dienst als het administratiekantoor van de Postbank, een voormalige bank die herkenbaar was aan het blauwe logo met een witte leeuw.
De HvA trok in 1998 in het gebouw. Het interieur is die van een typische hogeschool, maar loop je naar de kelder, dan vind je allerlei deuren die je meevoeren naar de krochten van het pand. Een daarvan leidt naar een trappenhuis dat er waarschijnlijk al zat in de tijd van de Postbank. Het ruikt er naar de typerende warme lucht in een metrostation. Er ligt een vloerkleed dat ooit rood moet zijn geweest. De zijkanten van de trap zijn van wit marmer, al is dat bijna niet meer te zien.
Wat wel goed te zien is, zijn de vlekken. En die willen we onderzoeken. ‘Wat een opmerkelijk patroon’, concludeert Cédric als hij samen met Samantha de ruimte betreedt. Ze zien brandgaten van sigaretten, korsten op de muren en een donkere uitspatting op het vloerkleed die niet zou misstaan op een plaats delict.
De Lax
Wat kunnen we aflezen uit de vlekken in het tapijt? En zegt dat ook iets over de geschiedenis van het gebouw? Samantha en Cédric hebben er allerlei forensische middelen voor in gedachten.
Zo willen ze een stukje vloerkleed uitsnijden om er in het laboratorium vezelonderzoek op te doen. Dat kan informatie geven over het type tapijt en mogelijk iets zeggen over hoe lang het er al ligt. Ook is er een bloedtest voor de donkere uitspatting. Daarnaast willen ze een spermatest uitvoeren, want je weet het nooit met studenten. Bovendien zat vijftien jaar lang De Lax boven de onderzoeksplaats. De studentenkroeg werd in 2013 gesloten maar voor die tijd kwam een uitgang van de kroeg uit op het trappenhuis.
‘We moeten zoveel mogelijk lichten uitdraaien’, zegt Samantha, als het team aan het sperma-onderzoek wil beginnen. Cédric rommelt ondertussen in een koffer en haalt een UV-lamp tevoorschijn. Met deze lamp en speciale brillen kunnen ze bekijken of bepaalde vlekken oplichten, een teken dat het mogelijk om sperma gaat.
(Tekst loopt door onder afbeeldingen.)
‘Wow, wat is dít?’, klinkt het opgetogen. Samantha schijnt de UV-lamp van voor naar achter en ziet een lang spoor verschijnen. Cédric heeft niet hetzelfde type bril op als zijn teamgenoot en kan niet wachten om te ruilen. Zodra hij het ook kan zien, klinkt hij vastberaden: ‘Laten we het meest duidelijke markeren.’ Die vlekken krijgen een stuk tape. ‘Met het blote oog zie je dit niet’, zegt Cédric. ‘Maar hier hebben we iets.’
Enzym
Om te bepalen of de vlekken inderdaad van sperma komen, moeten de studenten een zogenoemde fosfatase-test doen. Fosfatase is een enzym dat in sperma voorkomt en de test toont aan of dit ook in de vlek voorkomt. Daarvoor gebruiken ze een rechthoekig papiertje en een speciale vloeistof die paars kleurt als het om fosfatase gaat. Zodra ze de proef willen uitvoeren, springt er alleen iets anders in het oog.
‘Hé, wat is dit?’ Samantha schuift zichzelf onder de trap en pakt een klein, vierkant doosje uit een hoek. ‘Het lijkt wel een oude postzegel’, zegt ze zachtjes. Met de geschiedenis van de Postbank in ons achterhoofd is de opwinding voelbaar. Van een afstand lijkt het doosje zelfs de lichtblauwe kleur van het oude banklogo te hebben. Iedereen is stil en schuift dichterbij. Dan schraapt de cameraman zijn keel. Droogjes: ‘Dat is hasj. Van de Tweede Kamer, een coffeeshop hier in Amsterdam.’
Paars
Terug naar het onderzoek dan maar, dat gelukkig wel iets oplevert. Want het witte papiertje kleurt paars. Felpaars. Samantha lacht, houdt het papiertje voor de zekerheid extra tegen het licht en concludeert: ‘je kunt het nooit met honderd procent zekerheid zeggen, maar dit is zeer waarschijnlijk sperma.’
Tussendoor willen de studenten eigenlijk een stukje vloerkleed uitsnijden, maar dat lijkt onmogelijk. Na een tijd snijden met een stanleymes, voorzichtig trekken en scheuren, zit er geen beweging in. Het vloerkleed lijkt tot in de eeuwigheid vastgelijmd. Als het zo veel moeite kost, kunnen de studenten zich voorstellen dat de HvA het nooit heeft vervangen.
Weinig heeft zo’n typische associatie met politieseries als de gigantische zwarte koffer die Cédric tevoorschijn haalt voor de bloedtest. Daarin zit luminol, een poeder dat vermengd wordt tot een vloeistof en oplicht als er bloed ligt. Het is de eerste keer dat de studenten een luminol-onderzoek doen. Omdat het giftige dampen kan veroorzaken zijn ze extra voorzichtig. Zeker nadat ze eerder die dag moesten bijkomen van de vrees dat er tijdens hun metroreis een vloeistof uit de koffer leek te sijpelen. Achteraf bleek dat gewoon regenwater.
(Tekst loopt door onder video.)
Omdat luminol potentiële bloedvlekken maar heel kort laat oplichten, laten de studenten hun ogen dit keer langer wennen aan het donker. Toch blijkt het onderzoek lastiger dan gedacht. Als Cédric de luminol op de roestbruine vlekken spuit, lijkt er iets op te lichten. ‘Of is het gewoon de kleur van de spray?’ De studenten besluiten dat er één vlek is die het waard is om verder te onderzoeken, al blijft het twijfelachtig. En dat bevestigt ook het vervolgonderzoek. Is de vlek mysterieus? Ja. Is het bloed? Nee.
En dus blijven we achter met een lege verpakking van hasj, een vloeitje voor een joint, een aansteker en de indicatie dat er sperma ligt in het vloerkleed. De precieze geschiedenis van de ruimte blijft mysterieus, maar een ding is zeker: het is er goed toeven in een tussenuur.