Bewoners boos op Duwo na flatbrand: ‘Waar blijft de mentale hulp?’
Daniël Rommens | Andra Geurtz in haar studentenkamer in het getroffen flatgebouw
Bewoners van de door brand getroffen flat in West zijn boos op huisvester Duwo. De organisatie neemt niet genoeg initatief in het plaatsen van camera’s of het bieden van mentale hulp, vinden ze. ‘In dit gebouw voel ik me niet veilig.’
Zondagavond sliep HvA-student Andra Geurtz (ICT) voor het eerst weer in haar kamer op de zesde verdieping van de studentenflat in de Krelis Louwenstraat. Drie dagen ervoor werd ze midden in de nacht wakker van een sterke rookgeur, veroorzaakt door een brand op de achtste verdieping. Het doelwit: de regenboogvlaggen die studenten hadden opgehangen in het gebouw.
Rookgeur
Het was een hectisch weekend, vertelt ze. Toen het gebouw vrijdag door de brandweer werd vrijgegeven, kregen zij en haar medebewoners tien minuten de tijd om haar spullen te pakken. Daarna moest ze twee nachten ergens anders slapen, inmiddels is ze weer thuis. De afgelopen nachten sliep ze slecht; met haar raam open ruikt ze de brandgeur twee verdiepingen hoger nog steeds.
‘Er lopen schoonmakers rond, die hard bezig zijn om het pand bewoonbaar te krijgen. Maar er hangt meteen een andere sfeer. In dit gebouw voel ik me niet veilig’, zegt Andra. ‘Bij iedere stap die ik zet, ben ik heel bewust bezig met wat er is gebeurd. Overal zie je brandplekken van regenboogvlaggen die er niet meer zijn.’ Ze mist ook de privacy in haar woning. Om te controleren of er nog mensen in het pand waren, heeft de brandweer alle kijkgaatjes in de deuren verwijderd. Ze zijn nog niet teruggeplaatst.
Andra vertelt rustig wat haar het afgelopen weekend allemaal is overkomen. Over de brandgeur die haar ’s nachts wakker maakte – ‘ik dacht in eerste instantie dat iemand zuurkool stond te bakken’ – mensen die ze hoorde schreeuwen op de verdiepingen boven haar en hoe ze op deuren bonsde om andere bewoners te helpen vluchten. Ze klinkt aangedaan, maar ook strijdvaardig. Als nieuw bestuurslid van studentenorganisatie Asva staat ze voorop om als woordvoerder de studenten in de flat te vertegenwoordigen.
‘Overal zie je brandplekken van regenboogvlaggen die er niet meer zijn’
De brand is namelijk geen op zichzelf staand incident. Al sinds juli worden er regenboogvlaggen en posters om het 25-jarig jubileum van het homohuwelijk te vieren, vernield of in brand gestoken. Op de voordeur van Andra’s buurjongen zit een grote brandplek; ook aan zijn deur hing een regenboogvlag.
Andra noemt het een patroon, en is ervan overtuigd dat een medebewoner verantwoordelijk is voor de vernielingen. Daardoor voelen veel studenten zich onveilig in het gebouw, zegt ze. ‘Er is besproken in de groepsapp of we grote regenboogvlaggen uit de ramen gaan hangen, uit solidariteit. Maar sommige bewoners willen dat niet, omdat ze bang zijn voor hun veiligheid. Dat begrijp ik heel goed. Wie zegt dat het niet nog eens gebeurt?’
Geen camera’s
De studenten zijn ook boos. De brand staat niet op beeld; er hangen immers geen camera’s in het gebouw. Afgelopen weekend werden uit verschillende kamers spullen gestolen. Als er camera’s hadden gehangen, was dat nooit gebeurd, denkt Andra. ‘Duwo vindt dat als wij bewakingscamera’s willen, wij daar als bewoners voor moeten betalen. Waarom zou ik moeten betalen voor mijn veiligheid?’
Huisvester Duwo erkent dat de organisatie achteraf anders had kunnen handelen en begrijpt de boze gevoelens van de bewoners. ‘In alle hectiek hebben we de keuze gemaakt om eerst de praktische zaken te regelen, zoals tijdelijk onderdak voor de studenten. Het was in het begin ook nog onzeker dat het daadwerkelijk om brandstichting ging. Maar bij nader inzien hadden we inderdaad meer informatie kunnen geven en eerder slachtofferhulp kunnen aanbieden’, laat woordvoerder Gijsbert Mul in een reactie weten.
Inmiddels heeft de huisvestingsorganisatie alsnog een mail naar alle bewoners gestuurd. Duwo verwijst hierin naar slachtofferhulp en benadrukt dat er de komende tijd extra bewaking wordt ingezet rondom de flat. Ook vertelt de huisvester over de werking van het brandveiligheidssysteem. Zo gingen vrijdagavond niet alle brandalarmen af, omdat er in die ruimtes op dat moment niet genoeg rookontwikkeling was, zo zou de brandweer hebben geconstateerd. Verder laat Duwo weten dat het gebouw de komende tijd hersteld wordt. Onder meer de ontbrekende kijkgaatjes in de deuren worden dan vervangen.
Wel is Duwo in de mail kritisch over het opnieuw ophangen van regenboogvlaggen in de flat. Omdat de organisatie nieuwe brandstichting wil voorkomen, verbiedt Duwo het ophangen van vlaggen aan de buitenkant van deuren, in de openbare ruimte of liften. Wordt dit toch gedaan, dan zullen ze verwijderd worden. Studenten mogen wel vlaggen in hun woning ophangen, bijvoorbeeld aan de binnenkant van hun raam. Asva-voorzitter Maarten van Dorp heeft kritisch gereageerd op dit besluit van Duwo.
Om het gevoel van angst terug te dringen onder de bewoners, wil Duwo in de komende weken met hen op zoek gaan naar manieren om de veiligheid te verbeteren. ‘Als het de beste optie blijkt om camera’s te plaatsen, zeggen we hier absoluut niet langer nee tegen’, aldus Mul.
Doordat de brandalarmen op veel verdiepingen niet afgingen – een bewoner sliep zelfs door alle commotie heen en werd door de politie uit bed gehaald – vragen Andra en haar medebewoners zich af of het gebouw überhaupt wel veilig is. Als ze dit navragen bij Duwo, worden ze doorverwezen naar een contactformulier. Andra: ‘Duwo denkt vooral aan praktische dingen: of je je woning in mag om spullen te pakken, en wanneer dat dan mag. Dat is natuurlijk heel goed, maar we missen de mentale hulp. Er is nog aan niemand Slachtofferhulp of andere mentale ondersteuning aangeboden.’
Meldingen
Volgens Andra hebben verschillende bewoners melding gemaakt van de vernielingen die voor de grote brand van vrijdag plaatsvonden, onder andere bij de politie, Duwo, Roze in Blauw en het Meldpunt Discriminatie. Maar doordat er te weinig aanknopingspunten waren, werden niet alle meldingen in behandeling genomen.
Over een paar weken wordt Andra de nieuwe secretaris van Asva Studentenunie. Een rol waarbij ze de brand zeker meeneemt, zegt ze. Zo stuurde ze al een ingezonden brief naar Het Parool om de problemen met Duwo aan te kaarten. Daarin ligt een taak voor haar weggelegd, denkt ze. ‘In veel studentenhuizen schort er wat aan de veiligheid. Dit is zeker iets waar ik het komende jaar voor wil staan.’
