Amfi-student strijdt tegen de ‘male gaze’
Lynn van der Zaag | Karlijn Bekkernens
Veel vrouwen kennen het: het ongemakkelijke gevoel als mannen op straat je uiterlijk ongegeneerd uitchecken. Amfi-student Karlijn Bekkernens (22) schreef het boek #NoObject, dat gaat over wat de ‘male gaze’ wordt genoemd.
Karlijn kwam op het idee dit boek te schrijven tijdens de minor Visual Culture aan de Willem de Kooning Academie. Vervolgens heeft zij in januari het boek in eigen beheer uitgegeven.
Ze maakte het zelf zo vaak mee: op straat rechtop lopen om zelfverzekerder over te komen, schouders naar achteren: ‘Hé schoonheid!’ roept dan bijvoorbeeld een man. ‘Waarom zeg je niets terug?’ roept een ander.
‘Ook ik haalde vroeger mijn eigenwaarde uit hoeveel aandacht ik van mannen kreeg’
Is dat naroepen de ‘male gaze’?
‘De “male gaze” gaat vooral over hoe er naar vrouwen wordt gekeken: met overmatige aandacht voor hun uiterlijk. De term is bedacht door een feministische filmwetenschapper die vindt dat vrouwen worden afgebeeld alsof zij er zijn ten behoeve van mannen. In films bijvoorbeeld zijn vrouwen er vaak voor de sexyness: ze zijn altijd een mooie verschijning en dragen vaak hoge hakken. Vrouwen worden met die blik bekeken door mannen, andere vrouwen en zichzelf.’
Waarom heb je dit boek geschreven?
‘Meiden denken vaak dat het aan henzelf ligt als zij geen succes hebben bij jongens: alsof ze iets verkeerd doen. Ik vind het onacceptabel dat meiden dat op zichzelf betrekken. Ook ik haalde vroeger mijn eigenwaarde uit de hoeveelheid aandacht die ik van mannen kreeg. De hoofdvraag van mijn boek is: “Beïnvloedt de male gaze tienermeisjes en hun seksuele verlangens in de hedendaagse westerse samenleving?’’’
En? Wat is hierop het antwoord?
‘Jonge meiden willen graag gewild worden. Dit is gevaarlijk, omdat zij op jonge leeftijd nog niet genoeg in contact staan met hun seksuele gevoelens. Zij hebben seks omdat zij denken dat “het erbij hoort”, en dragen om die reden ook sexy kleding en make-up. Ik heb een vriendinnengroep gevolgd, meisjes tussen de veertien en zestien jaar oud. Ik ben een tijdje met ze opgetrokken alsof ik een van hen ben, om erachter te komen hoe ze denken.’
Hoe zit dat eigenlijk met mannen? Is er ook een ‘female gaze’?
‘In onze westerse cultuur zijn er allerlei genderissues: vanuit het geslacht dat iemand heeft wordt bepaald gedrag verwacht. Zo horen mannen stoer te zijn zijn en vrouwen zachtaardig. Ook mannen zitten in een keurslijf. Hierdoor identificeer ik mijzelf niet zo sterk als feminist: het is niet per se zo dat vrouwen altijd het slachtoffer zijn en mannen de boosdoener.’
Zelf studeer je aan Amfi: hoe wordt er in de mode naar vrouwen gekeken?
‘Vooral fast fashion speelt commercieel in op vrouwen: reclames geven het beeld dat alles beter, mooier en nieuwer kan. Het is een wereld die draait om snel geld verdienen.’
Wat zou je vrouwen mee willen geven?
‘Zorg dat je jezelf accepteert! Mensen zijn imperfect, en imperfecties zijn prachtig. Erbij willen horen is een aangeboren behoefte, maar bedenk wie je zelf bent en wat je wilt.’
Het boek van Karlijn is te koop via Bol.com.
