Finalisten Docent van het Jaar opnieuw bijna alleen maar mannen
Daniël Rommens | RENSKE BIJL WAS IN 2018 DE LAATSTE VROUW DIE GENOMINEERD WERD VOOR DOCENT VAN HET JAAR.
‘Stem op een vrouw’, klonk het nadrukkelijk op de vooravond van het stemmen voor de Docent van het Jaar-verkiezing. Maar opnieuw bestaat de erelijst bijna alleen uit mannen. De enige vrouwelijke finalist deelt die plek met een mannelijke collega.
Het zouden er normaal zeven zijn, maar dit jaar maken acht docenten kans op de titel Docent van het Jaar 2020. Voor het eerst in de geschiedenis van de verkiezing kregen twee docenten evenveel stemmen van studenten. De finaleplek van de Faculteit Bewegen, Sport & Voeding wordt nu gedeeld door een mannelijke en een vrouwelijke docent.
Studenten brengen in februari hun stem uit voor de beste docent van de opleiding. De docent die binnen een faculteit de meeste stemmen krijgt, is finalist voor Docent van het Jaar. Een jury, bestaande uit een student van elke faculteit, bezoekt normaal een les van elke finalist. Door de coronamaatregelen woont de jury die lessen nu digitaal bij. Op basis daarvan wordt de winnaar bepaald. De uitreiking van de verkiezing is nu gepland voor juni. Hoe die eruit zal komen te zien, is nog niet bekend. De top drie winnende docenten krijgt een geldprijs (2000 euro, 1000 euro en 500 euro) waarmee ze het onderwijs kunnen verbeteren.
Toeval
Al langer klinkt er kritiek op de erelijst die regelmatig (bijna) uit alleen maar mannen bestaat. Dat er nu ook een vrouwelijke finalist is door het gelijke aantal stemmen op de faculteit is toeval, vertelt Ruben Neuhaus, student HBO Rechten en medeorganisator van de verkiezing vanuit Studentenzaken. ‘We hebben het nooit eerder meegemaakt dat docenten precies hetzelfde aantal stemmen behaalden. Daarom hebben we besloten dat beide docenten mee mogen doen met de eindstrijd.’
In februari riep Neuhaus zijn medestudenten nog nadrukkelijk op om dit jaar op een vrouw te stemmen. Dat deed hij tijdens een debatavond van Floor en HvanA, waar veel aandacht was voor onbewuste vooroordelen die mogelijk de stemming beïnvloeden. ‘Ik hoop dat we na vandaag bewust nadenken over wie we nomineren’, zei hij daar.
Maar die oproep heeft niet tot het gewenste effect geleid. ‘Het is heel jammer’, reageert Neuhaus. ‘Na het debat zijn er veel mensen naar ons toegekomen die zeiden: ‘‘fijn dat hier nu aandacht voor is’’. We hebben dit jaar ook gekeken naar onze eigen communicatie. Onze tekstschrijver heeft er bijvoorbeeld op gelet dat de e-mail die studenten oproept om te stemmen, zo genderneutraal mogelijk geschreven is. Helaas zien we dat effect nog niet terug in de uitslag.’
Man-vrouwverhouding
Volgens de laatste cijfers zijn er iets meer vrouwelijke (51 procent) dan mannelijke docenten op de HvA. Onder studenten is dat precies andersom, daarin hebben de mannen een kleine meerderheid (51 procent). Van alle opleidingen zijn dit jaar in totaal 54 mannen genomineerd voor Beste Docent en 20 vrouwen. Cijfers over vorig jaar ontbreken, omdat de verkiezing toen in handen was van een andere organisatie.
Opvallend in een intern nieuwsbericht van de HvA is de stereotypering in de citaten van studenten over hun gekozen docent. De keuze voor de vrouwelijke finalist wordt gemotiveerd met het citaat ‘altijd met een lach voor de klas’, bij de mannelijke docent is dat ‘de beste’. Die citaten zijn er toevallig uitgepikt voor het nieuwsbericht, zegt Neuhaus. Lang niet alle opmerkingen zijn volgens hem van die aard. ‘Ik zie ook dat manelijke docenten eigenschappen als betrokken krijgen toegeschreven en vrouwelijke docenten eigenschappen als hardwerkend.’
Onbewuste vooroordelen
Maar dat betekent niet dat studenten zich bij hun stemkeuze niet laten beïnvloeden door onbewuste vooroordelen, denkt Neuhaus. ‘Is een mannelijke docent streng, dan is-ie rechtvaardig, is een vrouwelijke docent streng, dan is ze een bitch. Dat de lijst nu vooral uit mannelijke docenten bestaat, kan daar wel een gevolg van zijn. Wij zijn ook niet de enige die dat probleem ervaren. Steeds meer organisaties willen een betere verhouding tussen mannen en vrouwen, en hebben moeite om dat te bereiken.’
Neuhaus noemde een quotum voor het aantal vrouwelijke docenten in februari nog ‘een laatste redmiddel’. Of die er volgend jaar wel komt, is afhankelijk van de evaluatie van dit jaar. ‘Ik vind dat we er meer voor moeten doen om vrouwen genomineerd te krijgen. Daar ga ik ook gesprekken over voeren. Wat ik persoonlijk een interessante optie vind, is om studenten per faculteit een mannelijke en een vrouwelijke docent te laten nomineren. Dit soort aanpassingen zullen we na de evaluatie bespreken.’
Deze docenten zijn dit jaar de faculteitswinnaars: Anouk van der Steen en Jack van de Wal (FBSV), Carlos Karels (FBSE), Janno Kapritsias (FDMCI), Jeroen Veltman (Gezondheid), Malcolm Biezeveld (FMER), Gert Meijer (Techniek), Emran Riffi Acharki (FOO).
