Psychische problemen in coronatijd: ‘Boodschappen halen is nu ronduit eng’
Daniël Rommens | Als student Jason Bhugwandass overprikkeld is, gebruikt hij de discobal om rustig te worden.
De onzekerheid en het weggevallen van de dagelijkse structuur raken studenten met psychische problemen hard, merken studentendecanen op de HvA. Hoe komt HvA’er en psychiatrisch patiënt Jason de dagen door? En wat doet de hogeschool om deze studenten te helpen?
Jason Bhugwandass (22, Social Work) was eind februari net weer uit een diep dal gekropen. Zijn studie Social Work had hij zelfs even on hold gezet, vanwege een acute opname in een psychiatrische instelling.
Heb jij het gevoel dat je ook hulp nodig hebt? Dan kun je contact opnemen met Stichting 113 Zelfmoordpreventie via 0900 0113 (24/7 bereikbaar) en 113.nl.
In januari interviewde HvanA Jason. Zijn leven wordt beheerst door psychische klachten als stemmingsstoornissen, depressieve perioden met psychoses en emotieregulatiestoornissen. Jason deed in het verleden meerdere pogingen om zichzelf van het leven te beroven.
Tussen vier muren
Toch is er ook die drive om te leven. Jason studeert op de HvA en strijdt voor betere jeugdzorg in Nederland. Hij zou in maart eindelijk beginnen met traumatherapie. Een therapie die hem door de ggz lang ontzegd werd. ‘Om te beginnen met traumatherapie mag ik bijvoorbeeld niet suïcidaal zijn, maar zodra ik terugga naar mijn trauma kan ik suïcidaal worden’, vertelde Jason in het eerdere interview.
En toen sloeg corona toe. Nu zit Jason nog steeds thuis, tussen de vier muren van zijn containerwoning in Amsterdam-Zuidoost. Geen therapie, alleen af en toe een online les van zijn studie Social Work. Jason: ‘Gelukkig gaat niks doen mij beter af dan de gemiddelde Nederlander. In mijn donkere periodes kom ik ook dagen niet naar buiten.’
Wat hem niet goed afgaat, is boodschappen doen. ‘Naar buiten gaan was voor mij altijd al spannend, nu is het ronduit eng. Er hangt een grimmige sfeer in supermarkten, daar ben ik gevoelig voor. Vrienden hebben aangeboden voor mij te gaan, maar dat wil ik niet. Ik moet mezelf dwingen te blijven gaan, anders wordt die angst voor drukke ruimtes alleen maar erger.’
Nog zo’n trigger: geen fysiek contact. ‘Die eerste weken alleen in huis zorgden ervoor dat ik me steeds paniekerig begon te voelen. Het deed me te veel denken aan mijn opsluiting in de gesloten jeugdzorg. Nu zie ik alleen mijn moeder en mijn broertje.’
Jason is niet de enige die een zware tijd heeft. Vanwege zijn strijd voor een betere jeugdzorg spreekt hij ook met andere jonge psychiatrische patiënten. ‘Voor hen is de coronacrisis echt een ramp. Deze mensen hebben fysiek therapie nodig en de structuur van een dagbesteding. Het is nu heel makkelijk om terug te vallen in bijvoorbeeld een drugs- of alcoholverslaving.’
Bellen vanuit de garagebox
Studentendecaan Pieter Ruijssenaars maakt zich om deze reden zorgen om sommige HvA-studenten met psychische problemen. ‘Ik sprak deze week een student van Marokkaanse komaf die al eerder bij ons is geweest. Zij is ernstig depressief, maar haar ouders weten en snappen dat niet. Zij wonen met vijf kinderen in een veel te klein huis. Ze belde mij vanuit de garagebox. Voor zo’n student is het loodzwaar, zonder rust of ruimte om je terug te trekken.’
Dat Ruijssenaars studenten telefonisch moet helpen, vindt hij lastig. ‘Zeker als studenten emotioneel zijn. Als je iemand ziet ben je stil, wacht je en geef je ruimte. Bellen is zakelijker dan ik zou willen.’
Met name eenzaamheid is een probleem waarmee steeds meer studenten bij Ruijssenaars aankloppen. En dat is extra schrijnend, omdat het nog steeds een taboe is voor studenten om erover te praten. ‘Studeren en sociale media moet allemaal maar leuk zijn, maar de praktijk is vaak anders. Wij horen dat studenten die alleen op een kamer wonen weinig aanspraak hebben, hun dag- en nachtritme omdraaien en meer alcohol drinken.’
‘Studenten die alleen wonen draaien hun dag-en nachtritme om en drinken meer alcohol’
Eenwieler
De studentendecanen helpen door een luisterend oor te bieden en de student door te verwijzen naar de huisarts of andere hulpinstanties. Maar ook op praktisch gebied. Als persoonlijke problemen zorgen voor slechtere studieresultaten, houdt de HvA daar rekening mee. De student en studentendecaan kijken samen of het verplaatsen van een deadline of een extra toetskans verlichting biedt.
Student Jason ziet ook positieve kanten aan de coronacrisis. ‘Ik merk dat de ratrace tot stilstand is gekomen. Voorheen voelde ik me in slechte periodes extra schuldig omdat ik me niet nuttig maakte. Die druk is nu weggevallen.’ Jason probeert niet te denken aan hoe lang de coronacrisis nog zal duren. ‘Om mijn gedachten te verzetten heb ik een nieuwe hobby: fietsen op een eenwieler.’
Ben je nog niet bekend bij het studentendecanaat en wil je graag een keer met iemand praten? Hier vind je meer informatie over het telefonisch spreekuur.
