Dit gebeurt er als je een boek uit de bibliotheek bestelt
Esra Can
Fan van Quentin Tarantino? Als student kun je het script van Reservoir Dogs bestellen. Die moet dan uit het IWO komen, het boekendepot van de HvA en de UvA. Welke weg legt het iconische filmscript af, voordat het achter de uitleenbalie van het Kohnstammhuis ligt?
De HvA-pas in jouw portemonnee voorziet je van toegang tot tentamens, studentenkorting en misschien minder bekend: bijna vijf miljoen boeken. De collectie stopt namelijk niet bij je gebruikelijke HvA-bibliotheek. Hier ver vandaan, verstopt tussen de bossen en de betonbouw van de gezondheidscampus in Zuidoost, ligt het IWO.
En daar kom je niet zomaar. Sterker nog; als je er niet moet zijn, loop je er waarschijnlijk voorbij. Toch is er veel bedrijvigheid in het pand. Elke dag pendelen chauffeurs met boeken heen en weer tussen het IWO en de locaties van de hogeschool en de universiteit. Bezoekers zijn schaars, die komen alleen voor de speciale collectie. Daarin vind je bijvoorbeeld boeken die zó oud zijn dat ze het pand niet eens uit mogen.
Honderden jaren
Dat is precies wat Kashmindra Vrede, een van de medewerkers van het IWO, bijzonder vindt aan haar werk. ‘Er liggen hier boeken uit 1700. Het idee dat iemand hetzelfde boek honderden jaren geleden heeft vastgehouden, vind ik onbeschrijfelijk.’ Ze leidt ons naar het computerscherm waar een iets moderner boek oppopt: Reservoir Dogs van Tarantino.
Op dat scherm ziet ze de bestellingen binnenkomen. Kashmindra controleert elke keer de titels en de serienummers, print de aanvraag en geeft die vervolgens aan haar collega Mario. Met een boekenkar en de aanvraagbon in de hand, leidt hij ons het depot in. Op het eerste gezicht gewoon een opslagplaats voor boeken, maar zodra we verder lopen ontvouwen zich eindeloze rijen aan archiefkasten. ‘Kun je het einde al zien?’, vraagt Mario.
‘Ik denk dat het wel acht voetbalvelden bij elkaar zijn’, schat Kashmindra de grootte van het depot in. Navraag leert dat er bijna vier miljoen boeken en tijdschriften liggen opgeslagen, in kilometers goed voor een spoor van Amsterdam naar Apeldoorn. Als Mario de juiste archiefkast heeft gevonden, draait hij met een ouderwets wiel de kast open, en pakt hij het script van de Amerikaanse cultfilm er tussen uit.
Wie bij het IWO werkt weet als geen ander dat je nooit iets moet laten liggen in een van de kasten. ‘Een bril, een papier, zelfs een telefoon: je vindt het niet meer terug’, vertelt Kashmindra lachend. ‘Er wordt hier zoveel gepakt en teruggelegd dat je heel bewust moet zijn van wat je waar neerlegt.’
Nieuwe lading
Ondertussen klinkt de bel van de lift en het gerammel van een ijzeren wagen. Chauffeur Paulus Palyama is gearriveerd met een lading blauwe kisten vol boeken die weer braaf zijn ingeleverd op de verschillende locaties. Gelijk pakken medewerkers van het IWO de kisten aan om de boeken te scannen en op de juiste plank te leggen. En uiteraard gaat er weer een nieuwe lading boeken de deur uit.
Het is een goede dag, vindt Paulus. Hij loopt voor op schema, dus hij hoeft dit keer niet te haasten. Als de blauwe kisten zijn ingeladen in de bus, begint hij weer aan zijn route. Die is nagenoeg elke keer hetzelfde, beginnend bij het Nicolaes Tulphuis, eindigend bij het Kohnstammhuis.
Eenmaal bij het Kohnstammhuis meldt hij zich bij de invalideningang, waar zijn boekenkar in een lift kan. Dan loopt hij naar de receptie waar Nadia Zouyane van de bibliotheek in het Kohnstammhuis hem al opwacht. Ze tillen de kisten van zijn boekenkar naar die van haar, en vervolgens brengt Nadia de boeken naar boven.
Secuur werken
‘Het gaat allemaal heel automatisch’, vertelt Nadia, terwijl ze de boeken in de bibliotheek uitlaadt. ‘Maar het is belangrijk om geen fouten te maken. Als je bijvoorbeeld de verkeerde datum op de bon van een boek schrijft, dan raakt alles in de war. En dat is vervelend voor je collega. Je moet dus secuur werken, en alles regelmatig checken.’
Aan de balie meldt zich de ene student na de andere. Ze willen hulp bij het bestellen, zoeken een specifiek boek of komen hun bestelling ophalen. Dat laatste kan tegenwoordig ook digitaal. Achter de balie staan computers waar studenten met hun HvA-pas zelf hun boeken kunnen ophalen en inleveren.
Als de blauwe kisten bijna helemaal leeg zijn, heeft Nadia Reservoir Dogs van Tarantino in haar handen. Slechts een dag was er voor nodig om een boek dat diep in de krochten van het IWO lag naar het Kohnstammhuis te krijgen. ‘Niet vergeten in te leveren hè?’
