Meer ketamine en cocaïne, minder cannabis. Dit doen jullie op drugsgebied
Pexels/Wendy Wei
Dag en nacht feesten, optredens van veelbelovende dj’s en ook – laten we eerlijk zijn – pillen, lijnen en ballonnen. Het is de week van ADE en daarom schenken we aandacht aan drugs. Vandaag: wat doen drugsgebruikende studenten anno 2019?
HvA-onderzoeker Ton Nabben brengt al ruim vijfentwintig jaar het drugsgebruik onder uitgaande jongeren in Amsterdam in kaart. Aan de hand van drie trends vertelt hij wat hem opvalt aan de huidige generatie drugsgebruikers.
Jaarlijks brengen onderzoekers van de HvA in opdracht van verslavingsinstelling Jellinek trends in alcohol, tabak en drugs bij jonge Amsterdammers in kaart. Dat doen ze via surveys onder cafébezoekers en club- en festivalgangers, waarvan ongeveer de helft uit studenten bestaat. Ook worden jaarlijks uitgaanders geïnterviewd in een panel.
Xtc verslaat cannabis
De jonge uitgaanders van nu hebben een bijzonder punt bereikt: voor het eerst sinds Nabben onderzoek doet is de harddrug xtc populairder dan cannabis. Cannabis werd in 2017 door 43 procent van de uitgaanders recent gebruikt (de afgelopen maand), xtc door 48 procent.
Nabben: ‘Roken en blowen is uit. Wij zien in de cijfers dat het bij mensen door begint te dringen hoe veel gezondheidsschade roken en ook alcohol met zich meebrengen. Dat komt ook doordat deze middelen vaker worden gebruikt. Mensen die drinken en blowen doen dat vaker wekelijks of zelfs dagelijks. Terwijl xtc-gebruikers gemiddeld zo’n vijf keer per jaar gebruiken.’
Met het recente verbod op rookruimtes in uitgaansgelegenheden verwacht Nabben dat de populariteit van cannabis alleen nog maar verder afneemt.
Een van de redenen waarom xtc-gebruik in Amsterdam is toegenomen, is de opkomst van locaties die geschikt zijn voor grotere technofeesten, ziet Nabben. ‘Denk aan De School in Nieuw-West en het NDSM-terrein in Noord. Locals zoeken eerder de rafelranden en andere stadsdelen op om te feesten, dan het centrum.’
Agendahedonisten
Nabben noemt jongeren die hun drugsgebruik plannen en inpassen in hun drukke en ambitieuze leven agendahedonisten.Hedonisme is een filosofische term voor een levenshouding waarin genot het hoogste goed is. ‘Drugsgebruik is onder de huidige jeugd een spannend onderdeel van hun leven dat doordeweeks draait om sporten, gezond leven en goed presteren op werk of studie.’
Ook binnen vriendengroepen is drugsgebruik genormaliseerd. Zakjes met xtc-pillen of cocaïne op verjaardagen is in bepaalde groepen geen uitzondering meer. Nabben: ‘Je staat als drugsgebruiker niet meer buiten de maatschappij, maar er middenin. Het taboe op het gebruik is minder groot, maar het mag goede prestaties in het dagelijks leven niet in de weg staan.’
Toch zijn er ook drugs die nog wél controversieel zijn, en binnen vriendengroepen breuken opleveren, vertelt Nabben. GHB is er zo een. ‘GHB heeft een heftige werking en kan ook absoluut de sfeer verzieken. Mensen gaan snel out, stuiptrekken en het is verslavend.’ Ongeveer 10 procent van de ondervraagden in 2018 gebruikte het middel ooit.
Snelle ontsnapping
Drugsgebruik mag dan normaler zijn, dat betekent niet dat er meer wordt gebruikt, integendeel zelfs. Het gebruik van de populairste drugs alcohol, xtc en cannabis, is langzaam aan het dalen. Generatie Z, geboren vanaf 1995, domineert nu de uitgaansscene en lijkt wat meer binnen de gebaande paden te blijven.
Xtc-pillen of cocaïne op verjaardagen is in bepaalde groepen geen uitzondering
Wel heeft deze generatie meer behoefte aan een makkelijke en snelle ontsnapping aan de prestatiemaatschappij, denkt Nabben. Dat kan de toenemende populariteit van cocaïne verklaren. 38 procent van de ondervraagden gebruikte het afgelopen jaar cocaïne, en deed dat gemiddeld elf keer per jaar. Dat is een verdubbeling ten opzichte van 2000.
Ketamine (of ‘keta’) is door 20 procent het afgelopen jaar gebruikt, en dat gemiddeld vijf keer per jaar. Dat is een vertienvoudiging sinds 2005. Het middel wordt tijdens uitgaan en vooral op afters populairder. Iemand die keta heeft gebruikt keert vaak helemaal in zichzelf en heeft een rustige roes. Nabben: ‘Dit is een duidelijke trend, maar waarom keta nou populairder is geworden? We vermoeden omdat het relatief nieuw is en via Whatsapp overal op bestelling verkrijgbaar is.’
De studenten van nu plannen met de agenda in de hand momenten in waarop ze de teugels laten vieren, ziet Nabben. ‘Maar niet teveel, want op maandagochtend moet er wel weer gepresteerd worden.’
