Oud-student over verslaving: ‘Neem een shotje voor je presentatie, was het advies’
Daniël Rommens
Loïs Bisschop liep zes jaar geleden over de Wibautstraat toen ze instortte en besefte dat ze alcoholverslaafd was. Vanwege haar nieuwe boek over dit thema is ze even terug op de HvA. ‘Het was een bitterzoete tijd.’
De laatste keer dat ze voet zette in een HvA-gebouw? Loïs kijkt om zich heen in de kantine van het Wibauthuis. Toch wel vier jaar geleden, rekent ze uit. Zeker geen decennium terug en toch verschilt het schoolbeeld flink. ‘Het is nu heel modern. In mijn tijd was het wat stoffiger. En de kantine was zeker niet zo gezond als nu.’
Het was ook de tijd dat – ironisch genoeg – de nummer 1-hit Drank & Drugs van Lil’ Kleine & Ronnie Flex overal door de geluidsboxen schalde. Loïs studeerde Culturele Maatschappelijke Vorming (tegenwoordig Social Work) en werkte aan haar afstudeerproject: een documentaire over haar afkickproces.
Bekijk hieronder een selectie fragmenten uit de documentaire die Loïs maakte. Tekst loopt door onder video.
‘Ik heb een alcoholprobleem’
Haar nieuwe leefstijl is het gevolg van een belangrijk inzicht twee jaar daarvoor, toen ze met een verschrikkelijke kater midden op de Wibautstraat ineenzakte.
‘Ik moest stoppen om me vast te houden aan een lantaarnpaal’, schrijft ze in de vernieuwde editie van haar boek “Ik drink niet meer”. ‘Noem het bezinning, noem het een ingeving, maar hangend aan die lantaarnpaal kwam het onverwachte besef: ik heb een alcoholprobleem. Ik heb een fucking alcoholprobleem.’
In de dagelijkse chaos van de kantine van het Wibauthuis wisselen herinneringen aan een wilde, euforische feesttijd zich af met de confronterende beelden die ze van zichzelf maakte voor haar documentaire over afkicken. ‘Het is bitterzoet.’
‘Ik wil niet zeggen dat niemand moet drinken’, begint ze. ‘Er zijn heel veel mensen die gebalanceerd met alcohol kunnen omgaan, maar er is een selecte groep voor wie dat niet geldt. Voor wie alcohol een wondermiddel is om gevoelens te onderdrukken. Voor wie het een immense strijd is om af te kicken in een maatschappij die doordrenkt is met alcohol en social pressure om te drinken. Die reële gevaren, daar wil ik bewustzijn over creëren.’
In haar boek schrijft Loïs rauw, eerlijk en soms humoristisch over haar relatie met alcohol. Van de terugrit naar huis op de achterbank van een politiewagen, het paraderen in een andersom aangetrokken badpak en wakker schrikken in het ziekenhuis na een wilde nacht. Naast haar beroep als schrijfster werkt ze bij verslavingskliniek Brijder en geeft ze als ervaringsdeskundige presentaties aan studenten.
‘Veel drinken is onder deze groep nog steeds normaal’, merkt Loïs. ‘Zeker in verenigingen. Alcohol blijft een bindmiddel, iets dat er “gewoon bij hoort”. Maar naar mijn idee komen er nu meer drugs bij kijken. Natuurlijk was dat er ook toen ik studeerde, maar het type drugs is veranderd en ook de gebruikers. Ik hoor veel verhalen over middelen zoals Ritalin en Oxazepam en ook partydrugs als amfetamine en ghb. Vroeger waren het vooral de wilde, rebelse types die gebruikten. Nu zijn het ook nette, hoogopgeleide meisjes van achttien.’
‘Als je erg onder druk staat zijn dit soort middelen gewoon fucking verleidelijk’
Verleidelijk
Zorgwekkend? ‘Ja. Studenten staan onder druk. Er zijn niet voor niets zoveel burn-outs onder deze groep. En laat me niet eens beginnen over de druk van social media en het schoonheidsideaal waar iedereen maar aan moet voldoen. Het is heus niet zo dat iedereen verslaafd raakt, maar we moeten niet doen alsof het jou nooit zal overkomen. Een verslaving krijg je niet van de een op de andere dag, het sluipt er in. En als je erg onder druk staat zijn dit soort middelen gewoon fucking verleidelijk – en dáárdoor gevaarlijk.’
In Loïs’ verhaal komt naar voren hoe alcohol haar onzekerheid en angsten laat verdwijnen. ‘Ik weet nog goed dat ik hier op de HvA een presentatie moest geven. Ik stelde het continu uit omdat ik enorme presentatie-angst had. Een UvA-studente gaf me toen een tip: neem een shotje wodka vantevoren. Dat ruik je niet en dan voel je je zekerder. Wát een goed idee, dacht ik. Ja, echt! Ik vond het briljant. Zo onbewust van gevaar kun je zijn.’
Trillende handen
Als student lijkt het al snel alsof veel drinken normaal is. Loïs somt een aantal signalen op die kunnen duiden op het ontwikkelen van een verslaving. ‘Als je alleen begint te drinken en moeilijk kunt stoppen. Er zijn ook signalen op de dag daarna, zoals blackouts, trillende handen, je moeilijk kunnen concentreren en een onrustig gevoel als je niet kunt drinken.’
‘Als ik in de club sta te dansen associeer ik dat alleen maar met naar de klote gaan’
Loïs adviseert om elkaar aan te spreken als je merkt dat iemand steeds te hard gaat. ‘Het kan goed dat je in eerste instantie afstand creëert; ik deed bezorgdheid ook af als gezeik. Maar je plant een zaadje als je het wel doet. Het maakt je een goed mens. Een oud-collega heeft me lang geleden aangesproken en zei: jij drinkt teveel. Later heb ik haar hiervoor bedankt.’
Door Loïs’ verleden gaat ze nu niet meer stappen in de weekenden. ‘Ik kan het niet meer. Als ik in de club sta te dansen associeer ik dat alleen maar met naar de klote gaan. Daar word ik wel verdrietig van. Ik heb mezelf de kans ontnomen om op een goede manier met alcohol om te gaan. Maar het heeft me ook iets moois gebracht. Ik heb een boek mogen schrijven, ik mag anderen helpen. In de Japanse kunst worden gebroken kommetjes aan elkaar gelijmd met goud. Iets dat schade heeft hoeft niet te worden weggegooid, je kunt er iets moois van maken.’
