Winkelketen Weekday ‘steelt’ concept van Amfi-student: ‘So not cool’
Oud-Amfi-student Boy Bastiaan Schut liep een winkel van Weekday in en zag daar schappen vol met sex essentials. Dat concept bedacht hij vorig jaar voor zijn afstudeerproject. Mag een bedrijf zomaar aan de haal gaan met een idee van een student?
Boy Bastiaan (24) studeerde vorig jaar in maart af bij Fashion & Branding met zijn concept Sex Essentials. ‘Het project was gericht op de toenemende experimentele benadering van seks onder millenials,’ vertelt Boy Bastiaan. Het resultaat was een productlijn met seksartikelen die in gewone kledingwinkels verkocht zouden worden.
De bedoeling van de campagne was om die seksartikelen op een ‘progressieve, inclusieve manier’ normaler te maken bij het jonge publiek. Boy Bastiaan richtte zich in zijn afstudeerproject op de winkels van Weekday, een modemerk dat zich richt op jongerencultuur.
‘Big hugs’
Toen hij zijn werk vorig jaar in maart liet zien aan een bekende, die bij Weekday werkt, kreeg hij heel positieve reacties. ‘THANK YOU FOR THIS! Wow, I am so impressed... ...please do share this with him <3,’ schreef een manager van het bedrijf.
Later kreeg hij een bericht doorgestuurd dat het ‘top management’ van Weekday ook heel enthousiast was. ‘Big hugs for your friend,’ kreeg Boy Bastiaan te lezen. ‘Geweldig dat mijn idee zo ontvangen wordt,’ dacht Boy Bastiaan.
Maar vervolgens was het een jaar stil en moest hij er zelf achterkomen dat de winkelketen zijn idee had gebruikt in de winkel, zonder hem in te lichten of zijn naam te vermelden. En dat neemt hij Weekday niet in dank af. Check zijn post op Instagram hieronder maar.
(De tekst loopt hieronder door.)
Is het wel ok dat een bedrijf zomaar met je idee aan de haal gaat? Boy Bastiaan vindt in elk geval van niet. ‘Weekday profileert zich als een merk voor millenials, maar ze jatten ideeën van diezelfde millenials waar ze zich op richten. Het is echt vloeken in de kerk, maar het gebeurt steeds vaker in de modewereld,’ zegt hij.
Maar dat kan toch niet zomaar? Klopt. Voor alles wat je maakt als student, geldt dat jij de eigenaar bent van het auteursrecht. Dat betekent dus dat bedrijven, of bijvoorbeeld ook de HvA, niet zomaar een product kunnen maken en verkopen op basis van jouw creatieve werk. Maar soms is het niet zo makkelijk aan te tonen dat het jouw idee is.
‘Laat nooit al je spullen achter bij een bedrijf, maar zorg dat ze jou nodig hebben als ze het idee zouden willen uitvoeren.’
Rechten claimen
Als je een modeontwerp maakt – wat ook veel gebeurt bij Amfi – dan herken je dat vrij snel als het ineens aan de rekken hangt in een kledingzaak. Als je dat tegenkomt, dan kun je het bedrijf aanklagen voor het inbreuk maken op jouw auteursrecht. Maar René van de Velde, het hoofd van de opleiding waar Boy Bastiaan studeerde, zegt daar dit over: ‘Ze hoeven maar zeven dingen te veranderen aan het ontwerp en dan heb je geen argument meer.’
Maar Boy Bastiaan creëerde een branding concept. Hij deed onderzoek naar de doelgroep en bedacht een productlijn; een idee. ‘Het is heel lastig om rechten te claimen op een idee,’ zegt Van de Velde. ‘Daarom is onze boodschap aan de studenten altijd: laat nooit het achterste van je tong zien. Laat nooit al je spullen achter bij een bedrijf, maar zorg dat ze jou nodig hebben als ze het idee zouden willen uitvoeren.’
‘Maar zo’n bedrijf gaat natuurlijk helemaal niets doen als ik alleen met met mijn onderzoekje aankom,’ zegt Boy Bastiaan. ‘Die wereld gaat zo snel. Juist door ze iets pasklaars te laten zien, worden ze enthousiast.’ Evengoed had Boy Bastiaan het advies van Amfi wel eerder willen hebben: ‘Ze zouden studenten veel beter moeten voorlichten over de wereld waar je in terecht komt als student. Er zou een les moeten zijn die ons leert hoe we ons werk moeten beschermen.’
‘Ze hebben mijn creativiteit verkracht’
Zo’n les werd ooit gegeven bij Fashion & Branding, maar daar is de opleiding een aantal jaar geleden mee gestopt. ‘Maar in deze tijd, waarin veel gekopieerd wordt, is het een goed idee om die les misschien wel weer te geven,’ zegt Van de Velde. ‘Misschien moet de hele HvA maar eens kijken hoe we met dit soort zaken omgaan. Er worden op veel meer opleidingen creatieve producten gemaakt, dus de vraag is breder dan alleen Amfi.’
Nachtmerrie
‘Ze hebben mijn creativiteit verkracht. Maar juridisch heb ik geen poot om op te staan,’ geeft Boy Bastiaan toe. ‘Maar Weekday is echt niet blij dat ze op deze manier onder de aandacht komen. Mensen pikken dit soort dingen niet meer,’ denkt hij.
Het Instagramaccount @diet_prada (met 1,2 miljoen volgers) besteedt speciaal aandacht aan bedrijven en influencers die elkaar na-apen. ‘Het is de grootste nachtmerrie voor een bedrijf als Weekday dat hier veel aandacht voor komt,’ vindt Boy Bastiaan.
We hebben Weekday gebeld, maar het bedrijf had nog geen antwoord op onze vragen.
Heb jij vragen over het auteursrecht op producten of ideeën die je tijdens je studie hebt ontwikkeld? Je kunt dan terecht bij Information Exchange Amsterdam, dat advies geeft aan HvA’ers onder andere op het gebied van intellectueel eigendom.