Hoe klimaatbewust zijn jongeren écht? Deze studenten zochten het uit

13 februari 2019 5018 Bekeken
Beeld:

Daniël Rommens

Geplaatst door
Suzanne Wijnker
Op
13 februari 2019

Spijbelde jouw broertje of zusje vorige week ook voor het klimaat? Als het aan deze generatie ligt, doen we straks véél meer tegen klimaatverandering. Maar zijn deze scholieren echt zo klimaatbewust? Dan zochten deze studenten van de opleiding Leraar Aardrijkskunde voor je uit.

In Den Haag werden politici vorige week wakker geschud door duizenden scholieren met borden en spandoeken. In de klas merken studenten Rens Bond (21), Dion Dolleman (22), Celine Uriot (23) en Edu Onderwater (24) niet zo veel van dit activisme. Samen met hun docent Adwin Bosschaart deden zij onderzoek onder 1100 scholieren in het voortgezet onderwijs in Amsterdam. De grote vraag: wat doet het klimaatverhaal met kinderen en hoe klimaatbewust zijn zij?

‘Er was een leerling die zei: ik voel de klimaatverandering niet echt als ik buiten loop’

Bewust

Leerlingen van scholen uit de Bijlmer tot de grachtengordel en van vmbo tot gymnasium werden ondervraagd door de studenten. Vooral de verschillen tussen scholen in Amsterdam kwamen duidelijk naar voren. ‘Binnen de scholen zelf kwamen de antwoorden wel overeen, maar de verschillen tussen scholen waren groot. Op een school in Oud-Zuid krijg je heel andere antwoorden dan in bijvoorbeeld Nieuw-West,’ zegt Celine.

 

En dat zorgde voor veel opvallende uitspraken. ‘Er was een leerling die zei: ik voel de klimaatverandering niet echt als ik buiten loop,’ vertelt Rens. ‘Je ziet dat ze het heel erg op hun eigen belevingswereld betrekken.’

 

De studenten merken niet aan hun leerlingen dat zij er heel bewust mee bezig zijn. ‘Met de stelling: ik denk dat de gevolgen van klimaatverandering de wereld zullen treffen, is een grote meerderheid het eens. Als je zegt: de gevolgen van klimaatverandering zullen mij ook treffen, zie je dat ze gaan twijfelen en het minder vaak eens zijn met de stelling,’ zegt Celine.

‘Veel leerlingen zien het ook als een volwassenenprobleem. Ze denken: wat moet ik nou doen als veertienjarige?’

Doordat scholieren het niet als probleem voor zichzelf ervaren, hebben ze er ook minder voor over er iets tegen te doen. Een meerderheid van de scholieren (51%) zegt het eens te zijn met de stelling: als mensen minder zouden vliegen, zou dat leiden tot minder klimaatverandering. Maar met de stelling: als minder vliegen bijdraagt aan het oplossen van klimaatverandering, ben ik bereid om minder te vliegen, zijn veel minder scholieren (36%) het eens. 

 

Fietsen en kort douchen

‘Veel leerlingen zien het ook als een volwassenenprobleem. Ze denken: wat moet ik nou doen als veertienjarige?’ zegt Dion. Dingen die je zelf kunt doen om klimaatverandering tegen te gaan, weten ze wel. ‘Vaker met de fiets gaan, minder lang douchen – ze noemen het allemaal op. Maar of ze het zelf zouden doen? Niet echt. Ze kunnen zelf niet het verschil maken, denken ze,’ zegt Rens. 

Beeld: Beeld: Daniël Rommens | Van links naar rechts: Dion Dolleman, Rens Bond, Celine Uriot en Edu Onderwater

Dat de scholieren zo denken, heeft te maken met de manier van lesgeven, vertelt docent Bosschaart. ‘Het probleem met klimaatverandering is: je bent al snel aan het uitleggen hoe het werkt, en dit kan een technisch verhaal worden. Veel docenten denken: als ik het verhaal goed uitleg, gaan ze vanzelf nadenken en worden ze bewuster. Dat werkt dus niet zo. ’

 

Met de informatie die nu verzameld is, kan uiteindelijk nieuw lesmateriaal gemaakt worden. Toch vinden de studenten het wel lastig om hun lessen aan te passen aan deze resultaten. ‘De verschillen tussen scholen zijn zo groot. Er is niet één manier om je lessen te veranderen,’ zegt Celine. ‘Je kunt wel projecten verzinnen, om scholieren klimaatbewuster te maken.’