Van ‘powerbarfje’ tot ‘stip aan de horizon’: docenten schrijven over HvA-taal
‘Gast! Ben je oké?’ ‘Ja hoor, even een powerbarfje, en ik kan weer door.’ Dit kun je zomaar eens horen in de wandelgangen van de HvA. Een groep talige docenten schrijft in hun nieuwe column op HvanA over dit soort bijzondere uitspraken.
Veel studenten vinden taal moeilijk en daarom niet leuk. Dat is erg jammer, vinden docenten Lisette Hilhorst, Machteld Bijl en Paul van der Bijl van de opleiding Creative Business. Taal kan juist zo leuk en grappig zijn, vinden zij. Zo kwamen ze vijf jaar geleden op het idee om de blog ikzegookmaarwat.nl te starten.
Ze willen studenten enthousiast maken over taal, lastige taalregels uitleggen, maar ook de soms onbegrijpelijke taal van de HvA onder de loep nemen. Dat doen ze ook in hun nieuwe column bij HvanA.
‘We willen de leuke en speelse kant van taal naar voren halen’
Hoe is ikzegookmaarwat.nl ontstaan?
Lisette: ‘Machteld, Paul en ik houden heel erg van taal. We merkten dat veel studenten taal lastig vinden, en daarom ook stom. Wij vinden taal superleuk en we kunnen er vaak om lachen. We wilden op een luchtige en grappige manier over taal schrijven, waardoor we studenten hopelijk kunnen aansteken en ze iets kunnen leren.’
Paul: ‘Taal wordt vaak gezien als iets met veel regels, waar je niet van af mag wijken. We wilden eigenlijk voorkomen dat taal alleen maar iets wordt van: je moet dit en je mag dit niet. We wilden de leuke en speelse kant van taal naar voren halen als contrast.’
Waarom zijn jullie zo gefascineerd door taal?
Lisette: ‘Ik heb lang als eindredacteur gewerkt. Dat is veel spelen met taal, koppen maken, woordjes schuiven, puzzelen en zinsbouw veranderen. Dat geknutsel vind ik zelf heel leuk. Ik ben ook altijd benieuwd naar de herkomst van woorden.’
Paul: ‘Ik had op de lagere school al interesse in taal. Ik was dol op kruiswoordpuzzels en was hoofdredacteur van een schoolkrantje.’
Is er veel veranderd in die vijf jaar op taalgebied bij studenten?
Lisette (lachend): ‘Het zou leuk zijn als ik zou kunnen zeggen: sinds onze blog is er zóveel veranderd, maar dat is helaas niet zo.’
Paul: ‘Er zit veel verschil tussen studenten. Sommige kunnen al heel prima schrijven en andere moeten van heel ver komen.’
Wat is de reden dat sommige studenten taal minder belangrijk vinden?
Paul: ‘Ik denk dat het ermee te maken heeft dat de communicatie minder tekstueel wordt. Je kunt veel makkelijker bellen, skypen et cetera. Je hoeft minder op te schrijven. Lezen en schrijven waren dingen waar je vroeger meer tijd aan besteedde.’
Lisette: ‘Video is onder deze doelgroep ook erg populair en veel groter dan andere content.’
Wat vinden jullie van de taal die de HvA zelf gebruikt?
Lisette: ‘Die is echt dramatisch. In elke organisatie worden veel vaktermen gebruikt, of management speak, zoals ze dat noemen. Vaak is het ook heel verhullend, want als je goed gaat kijken staat er zo goed als niks. Dus je kunt zo veel zeggen, zonder dat je eigenlijk wat zegt.’
Paul: ‘Niks tegen vernieuwing, maar vaak slaat het nergens op inderdaad. Inspirerende teksten prima, maar niet van die holle frases.’
Lisette: ‘Maar ook van die dingen als: “we moeten een stip aan de horizon zetten”,Bij de nieuwsjaarsborrel van de HvA had HvA-bestuurder Huib de Jong het zelfs over een ‘vlek aan de horizon’. of “we moeten een stap zetten in de nieuwe tijd”. En dat een traject ineens een track heet. Dat soort dingen.’
‘Bij rapporten denken studenten dat ze heel plechtig en formeel moeten schrijven’
Merken jullie dat studenten dat ook doen?
Lisette: ‘Je merkt het voornamelijk bij rapporten. Dan denken ze opeens: nu moeten we heel plechtig en formeel gaan schrijven. Dan zie je dingen als: door middel van, of: te allen tijde. Dat laatste wordt dan ook weer vaak verkeerd geschreven.’
Paul: ‘Of dat je drie zinnen leest waarvan je denkt: dit had prima in één zin gekund. Ik probeer dat er echt uit te rammen bij studenten. Als je studenten vraagt waar hun rapport over gaat, kunnen ze vaak een duidelijk en helder antwoord formuleren. Maar als ze dat dan moeten opschrijven, hebben ze de neiging om uit te gaan pakken en dingen zwaarwichtig te maken.’
Om de week op woensdag verschijnt op HvanA.nl een taalcolumn van een van de docenten van ikzegookmaarwat.nl