HvA fel tegen langstudeerboete: ‘Leidt tot stress en grotere kansenongelijkheid’

De langstudeerboete is nog niet ingevoerd of er klinkt al veel kritiek op. En niet alleen studenten zijn kritisch, ook de HvA is niet blij met het plan: ‘Dit is puur een bezuiniging, die de kansengelijkheid van studenten schaadt en niet wordt terug geïnvesteerd in het onderwijs.’ 

De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) organiseerde al een protest, in verschillende kranten beten studenten in opinies van zich af en inmiddels spreken ook onderwijsinstellingen zich uit. Want waarom wil het aanstaande kabinet studenten opzadelen met een langstudeerboete?

Ook de HvA kan zich niet vinden in de plannen, blijkt nu. ‘We vinden het een onverwachte en onwelkome maatregel’, zo laat een woordvoerder van de hogeschool weten. ‘Voor studenten die langer over hun studie doen, is dit absoluut geen goed plan: zij worden straks de dupe van deze langstudeerboete.’ 

Bezuiniging

De langstudeerboete is een van de aangekondigde maatregelen van het aanstaande kabinet-Schoof, dat de komende jaren fors wil bezuinigen op het hoger onderwijs. Studenten die meer dan een jaar vertraging oplopen in hun studie, zijn voor elk extra collegejaar 3.000 euro duurder uit. 

Studentenorganisaties zoals de LSVb zijn bang dat dit studenten ontmoedigt om zich te ontwikkelen naast hun studie, door bijvoorbeeld een bestuursjaar te doen. Ook zijn er genoeg studenten die door persoonlijke omstandigheden, mantelzorgtaken of ziekte vertraging oplopen in hun studie. 

‘De herinvoering van de langstudeerboete raakt daarnaast vooral studenten die geen financiële steun krijgen van hun ouders’, aldus de woordvoerder van de HvA. ‘Vanuit het verleden weten we dat de langstudeerboete van 2012 vooral effect had op studenten uit lagere inkomensgroepen en hen ontmoedigde om te studeren. Dit stimuleert de kansengelijkheid niet.’

Het idee achter de langstudeerboete is dat je studenten stimuleert wat sneller hun studie af te maken. In 2012 constateerden sommige instellingen dat de boete bij studenten inderdaad als een steuntje in de rug werkte. Maar het gaat om een kleine groep, denkt de HvA, die er dus op wijst dat de boete studenten ook kan afschrikken om te gaan studeren. ‘De invoering van de langstudeerboete zal bovendien administratief een behoorlijke uitdaging met zich meebrengen. Dat geldt ook voor DUO.’

5.300 studenten

Als het plan doorgaat, kost een jaar langer studeren 3.000 euro extra. Strikt genomen gaat het niet om een boete: het Rijk geeft instellingen simpelweg minder geld voor langstudeerders, en studenten moeten het verschil vervolgens zelf bijleggen. Instellingen zijn dus niet verplicht de boete op te leggen. Hoe de HvA hiermee om zal gaan, kan de woordvoerder nog niet zeggen. ‘We wachten eerst de voorwaarden af.’ 

Hoe groot de groep langstudeerders is? Op de HvA gaat het (als je rekent vanuit de criteria die in 2012 bij de langstudeerboete golden) om ongeveer 5.300 bachelor- en masterstudenten, volgens de woordvoerder. ‘De druk op het onderwijs zal groter worden om studenten sneller door de opleiding te helpen. Of dat de kwaliteit van het onderwijs ten goede komt, is echt de vraag.’