‘Zelfs LinkedIn is inmiddels verworden tot digitale klaagmuur’

Docent Jacob Eikelboom schrijft elke twee weken een column over het verwarrende leven op en rond de hogeschool. Deze keer is het bijna 5 mei en staat Jacob stil bij alle vrijheden die vaak zo doodnormaal lijken. Misschien is het land waarin we wonen zo vreselijk nog niet, concludeert hij.

Als ik sommige studenten en collega’s moet geloven, dan wonen, studeren en werken we in een vreselijk land. Via sociale media wordt de onvrede over alles wat er mis is ongevraagd de wereld in geslingerd. Zelfs het professionele netwerk LinkedIn is verworden tot een digitale klaagmuur.

Ja, er valt een hoop op en aan te merken op de status quo van de wereld. Vrede is ver te zoeken, de aarde is overbevolkt en uitgeput en economisch en politiek zijn het woelige tijden.

Toch vier ik juist deze week dat ik in Nederland en specifiek in Amsterdam woon, leef en werk. Op 4 en 5 mei herdenk en vier ik hoe vrij ik ben. Ik kan in vrede boodschappen doen, eten met familie en vrienden en dansen waar ik wil. Ik heb toegang tot romans, musea, theatervoorstellingen en films die alle zekerheden in het leven aan de kaak mogen stellen. Ik kan in mijn blootje de zee in of in boerkini, als ik daar zin in heb.

Van sommige vrijheden denk ik dat ze doodnormaal zijn, tot je hoort en leest wat er in andere landen gebeurt

Ik heb enorm veel studie- en werkmogelijkheden. Ik mag kiezen in welke god of anderszins ik geloof, of in niet één. Ik mag samenwonen of trouwen met wie ik wil, of juist alleen door het leven gaan, of misschien met z’n drieën. Ik kan mijn eigen gender, naam en levensstijl kiezen. Kleding, muziek en andere smaakuitingen bepaal ik helemaal zelf. Ik kan fietsen naar mijn werk, of met de tram of auto als ik wil.

Ik mag mijn eigen politieke partij oprichten of mij verkiesbaar stellen. Ik kan via verkiezingen mijn idealen of opvattingen kwijt. Ik mag grappen maken over de premier of andere bazen en lelijke spotprenten tekenen over wie of wat ik maar wil. Ik mag mijn mening uiten, met de mond en de pen. Ik mag een column schrijven met kritische geluiden over de inhoud van het onderwijs of over besluiten die door hogere hand zijn genomen. Ik kan nog wel even doorgaan, vooral met zaken waarvan ik denk dat ze doodnormaal en vanzelfsprekend zijn.

Tot je leest, hoort of ervaart wat onvrije landen en systemen aanrichten.

Ik snap wel dat mensen al eeuwenlang naar Amsterdam komen om vrijheid te ervaren

Ik snap best dat het moeilijk is om door alle ellende en negativiteit in de wereld het positieve van vrijheid te zien en te ervaren. En ja, bij sommige mensen is het glas ook nog eens altijd halfvol. Wat ik minder goed snap zijn mensen die hun eigen ongeluk of teleurstelling in het leven publiekelijk uiten in woede en bitterheden naar de ander. Ik ongelukkig? Dan iedereen ongelukkig, zo lijkt het soms.

Wat ik ook niet snap zijn mensen die vrijheid verwarren met verbieden, of met onaardigheid of uitsluiting. Net zo min als ik snap dat mensen vrijheid misbruiken om onvrijheden via politieke of religieuze overtuigingen aan de ander op te leggen. If you can’t stand the heat of freedom, stay out of the kitchen.

Wat ik wel snap, is dat mensen naar Nederland en naar Amsterdam komen om vrijheid te ervaren en te vieren, al eeuwen lang. Ik snap dat vrijheid kwetsbaar is en beschermd en gekoesterd moet worden. En wat ik ook steeds meer snap, is dat je pas beseft wat vrijheid betekent, als je onvrijheid hebt meegemaakt. Gekke paradox, niet?

Mijn lijst van herdenken en vieren wat ik als vrij ervaar, ook al is het nog zo vanzelfsprekend, ga ik komende week bewuster dan normaal nog een keer langs. De lijst is hopelijk op 5 mei zo lang, dat ik niet aan klagen of onvrije gedachtes toekom. Mocht er toch een bittere klacht of onvrije gedachte opkomen, dan deel ik die niet met de wereld, maar schrijf ik die op een briefje en stop hem ergens in een plek waar iemand hem ooit kan lezen, net zoals bij de enige echte Klaagmuur.