Het kamertekort in Amsterdam wordt amper kleiner: ‘Daar moeten we mee leven’

Nederland wil het kamertekort het hoofd bieden en dus moeten er in 2030 zeker 60.000 studentenwoningen bij zijn gebouwd. Maar komen die woningen wel in Amsterdam? En wórdt het wel makkelijker om een kamer in 020 te scoren? Vandaag: aflevering 1 in een miniserie over het kamertekort. ‘Pas als het aantal studenten afneemt, krijg je weer wat lucht op de markt.’

Ruim zevenhonderd nieuwe studio’s voor jongeren en studenten in de Sluisbuurt. Een stuk of 130 erbij in Sloterdijk. Nog een paar honderd woningen op een nieuwe campus in Amstelveen. Én, kortgeleden nog: een subsidie van drie miljoen euro voor de bouw van meerdere studentencomplexen in Zuid, Zuidoost en Oost.

Het gaat de goede kant op met het kamertekort in Amsterdam, denk je als je al die nieuwbouwprojecten zo op een rijtje zet. De gebouwen lijken wel als paddestoelen uit de grond te schieten. En dan wordt het ook nog eens makkelijker om bij een hospita in te wonen, mocht je dat een leuke optie vinden.

Verhuren wordt minder aantrekkelijk: ‘Gevolg is dat woningen nu en masse worden verkocht’

Draaisma verdiept zich als gastonderzoeker bij het lectoraat Grootstedelijke Vraagstukken aan de HvA in de Amsterdamse woningmarkt, houdt op zijn eigen site alle bouwprojecten voor studenten bij en kent de ontwikkelingen op de markt.

Het korte antwoord? ‘Het wordt niet heel veel slechter, denk ik. Maar ik ben ook zeker niet optimistisch dat het kamertekort de komende jaren hier heel erg afneemt’ (zie video onder).

Woningen verkocht
Hoe zit het dan met die 60.000 woningen die erbij moeten komen in Nederland? De ambities zijn groot, maar Amsterdam waait als gemeente ook haar eigen koers en heeft heel wat doelgroepen te huisvesten.

De stad heeft mede daarom geen specifieke doelstellingen voor studentenhuisvesting meer. Die waren er ooit wel, inmiddels richt Amsterdam zich op jongeren in het algemeen – ook die niet studeren. Zij verdienen ook een kans op een plek in de stad, iets waar Draaisma het persoonlijk wel mee eens is.

Daarnaast gebeurt er van alles op de markt. Zo zijn de regels voor kamerverhuur veranderd. Met de nieuwe Wet betaalbare huur trachtte voormalig minister Volkshuisvesting Hugo de Jonge de woekerprijzen voor kamers op de vrije markt deels aan banden te leggen.

Goed dat minder huurders met zulke hoge prijzen worden opgezadeld, vindt Draaisma. Gevolg is alleen wel dat particuliere eigenaren, goed voor ongeveer de helft van alle kamers, afstand doen van hun woningen.

‘Met name de kleinere woningen worden daardoor en masse in de verkoop gedaan. Er is ingeschat dat het om zeker 10.000 woningen gaat in Amsterdam, al is nog onduidelijk hoeveel er precies worden verkocht. Dat zijn woningen met kamers die straks niet meer naar studenten gaan. Die ontwikkeling is wat dat betreft natuurlijk heel negatief.’

Corporaties
Draaisma is niet de enige die de verwachtingen van studenten tempert. Ook bij woningcorporaties is men weinig optimistisch dat het kamertekort in Amsterdam de komende jaren afneemt.

Lieven de Key, als corporatie goed voor zo’n 7.000 studentenwoningen in de stad, ziet ook dat veel particuliere verhuurders afstand doen van hun woningen.‘We verwachten dat het huisvestingstekort voor studenten in de regio Amsterdam daarom toeneemt’, reageert een woordvoerder per mail.

‘De alternatieven voor studenten, buiten de corporatiesector, worden zo steeds minder.’ Zelf wil de corporatie er de komende acht jaar zeker 700 studentenwoningen bijbouwen, al verdwijnen er ook weer 450 tijdelijke units uit het aanbod van Lieven.

Stichting DUWO, studentenhuisvester pur sang, ziet het kamertekort ook toenemen. ‘Op dit moment komt Amsterdam zo’n 3.600 studentenwoningen tekort. Als we niets doen, zal dat over een jaar of zes zijn opgelopen tot 9.000, misschien wel 11.000 woningen’, aldus Frans-Pieter de Jong, teamleider bij DUWO. ‘Er moet wat dat betreft ook worden gezocht naar andere opties in Amsterdam. Bijvoorbeeld het optoppen van gebouwen met extra verdiepingen.’

Koffiedik
In feite blijft het ‘enorm koffiedik kijken’ wat er met het kamertekort gebeurt, vindt Draaisma. ‘Nogmaals: veel is uiteindelijk afhankelijk van het aantal studenten. Als dat de komende jaren niet terugloopt, wordt het kamertekort in Amsterdam de komende tijd zeker niet kleiner.’

‘Van de 10.000 verhuringen van corporaties aan studenten gaan er ruim 6.000 naar buitenlandse studenten’

De onderzoeker wijst op het grote aantal buitenlandse studenten. ‘Van de 10.000 verhuringen van corporaties aan studenten in Amsterdam, gaan er nu 6.000 naar buitenlandse studenten. Als daar de helft van vrijkomt, krijg je weer flink lucht op de markt. Maar goed, ik zag dat het aantal internationals bij de UvA dit jaar niet is afgenomen, dus ik vraag me af hoe snel dit zal gaan.’

‘We moeten de komende jaren dus leren leven met het tekort’, stelt Draaisma vast. Studenten moeten evengoed niet bij de pakken neer zitten, vindt hij, maar voor zichzelf opkomen en actief de markt opgaan. Hij beveelt je aan nieuwbouwprojecten in de gaten te houden, je in te schrijven bij sites als Studentenwoningweb, punten op te bouwen en zo achter woningen aan te gaan.

Nee, makkelijk is het zeker niet. ‘Maar het gaat het je binnen een jaar of anderhalf lukken. Echt.’

In een volgende aflevering besteedt HvanA aandacht aan wát er precies wordt bijgebouwd, de komende jaren. Komen er huizen met gedeelde kamers bij, of blijven we vooral zelfstandige studio’s bouwen?