De risico’s van zzp’en: leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker
Leuk hoor, eigen baas zijn. Maar wat gebeurt er als je een burn-out krijgt, invalide raakt of een conflict met een opdrachtgever krijgt? Wij zetten op een rij waar jij niet over na wilt denken (maar toch moet!).
Ziekte
Dat overkomt een ander, maar mij niet. Toch? Dat denken veel zzp’ers in Nederland. Want volgens cijfers van de Kamer van Koophandel is 73 procent van de zelfstandigen niet verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid.
Of er een verplichte verzekering voor arbeidsongeschiktheid moet komen is onderwerp van discussie in de landelijke politiek. De linkse partijen in de Tweede Kamer zijn voor, omdat verplicht verzekeren zorgt voor een lagere premie. Rechtse partijen vinden dat ondernemers zelf de vrijheid moeten hebben om zich wel of niet te verzekeren.
Een arbeidsongeschiktheidsverzekering bij een verzekeraar kost gemiddeld 250 tot 300 euro per maand. De premie is afhankelijk van het werk dat je doet, want bouwvakkers lopen een groter risico dan bedrijfsadviseurs bijvoorbeeld. Zeker voor beginnende ondernemers is een paar honderd euro veel geld.
Broodje Bakpao
Een alternatief voor een verzekering is een broodfonds. Je kunt je daar aanmelden als je een jaar zzp’er bent en netto per maand 750 euro uit je onderneming haalt. Het idee is simpel: ondernemers vormen als groep een vangnet, zonder tussenkomst van een commercieel bedrijf of een arboarts. Je salaris bepaalt hoeveel geld je per maand inlegt. Meestal is dat tussen de vijftig en tachtig euro. Die inleg bepaalt hoeveel je schenkt als een groepslid arbeidsongeschikt raakt, en ook hoeveel je zelf in dat geval ontvangt. Verlaat je het broodfonds? Dan krijg je je eigen spaarpot weer terug.
Zelfstandig filmmaker Elsie Vermeer was de eerste zzp’er die bij broodfonds ‘Broodje Bakpao’ een uitkering kreeg. Dit fonds heeft ongeveer vijftig leden uit de creatieve industrie in de Randstad. Elsie kreeg in mei 2018 een zwaar fietsongeluk. Ze werd geschept door een andere fietser en belandde met een breuk in haar nekwervel, een schedelbreuk en een hersenbloeding in het ziekenhuis.
Elsie bracht zes weken in het ziekenhuis door en moest daarna revalideren. In totaal kreeg ze vier maanden een uitkering van ongeveer duizend euro. ‘Het voelde heel raar om een groep mensen die je kent om geld te vragen, maar de bestuursleden drukte me op het hart de tijd te nemen voor mijn herstel,’ zegt Elsie. ‘Doordat ik de tijd kreeg was er geen stress om geld, en kon ik mij volledig focussen op revalideren.’
Ruzie en ongevallen
Als zzp’er doe jij natuurlijk naar eer en geweten je werk. Toch kan een opdrachtgever daar anders over denken en misschien zelfs weigeren te betalen, ook als de afspraken op papier staan. Omdat je als zzp’er toch afhankelijk bent van de betaling van je opdrachtgevers is het wel fijn om het afgesproken bedrag te krijgen, desnoods via de juridische weg.
Omdat het inschakelen van een advocaat en de kosten van een proces een dure aangelegenheid zijn, is een rechtsbijstandsverzekering een goed idee. Die kost tussen de vijftien en vijftig euro per maand.
Een ander risico waar jij je als zzp’er tegen in kunt dekken is de wettelijke aansprakelijkheid. Jouw persoonlijke WA-verzekering keert namelijk niet uit als je iemand onbedoeld letsel toebrengt of iemands eigendommen stuk maakt tijdens je werk. De bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering kost rond de tien euro per maand en kan je een hoop ellende besparen.
Oude dag
Als twintiger is je pensioen nog ver weg. Maar het loont zeker om je er alvast in te verdiepen. Want hoe eerder je begint, hoe hoger het bedrag op je rekening is als jij straks achter de geraniums wil gaan zitten.
Iedereen in Nederland heeft recht op een overheidspensioen. Maar dat bedrag is geen vetpot én het wordt steeds later uitgekeerd. Als het huidige politieke beleid door wordt gezet ontvangt de huidige twintiger pas AOW op een leeftijd van 71 jaar en drie maanden.
Als je eerder wilt stoppen met werken, af en toe een uitje met je kleinkinderen wilt maken, wat van de wereld wilt zien of lekker wil golfen zul je tijdens je werkende leven geld opzij moeten zetten.
Met een paar financiële regelingen moedigt de overheid zzp’ers aan om te sparen. Wist je bijvoorbeeld dat je het geld dat je voor je pensioen spaart deels af kunt trekken van de belasting? En dat je over je vermogen dat is gereserveerd voor je oude dag geen belasting betaalt? Pas als je met pensioen gaat betaal je belasting. Voorwaarde is wel dat je het geld stalt op een bankrekening voor je pensioen of investeert in een beleggingsproduct bij een bank, verzekeraar of pensioenfonds.
Een ander manier van sparen is de zogenoemde ‘oudedagsreserve’. In dat geval gebruik je een deel van de winst uit jouw zzp-onderneming voor je oude dag. Dat geld mag je jaarlijks tijdens het doen van inkomstenbelasting aftrekken van je inkomen. Je betaalt er dus geen belasting over. Extra voordeel: je oudedagsreserve mag je nu ook in je bedrijf investeren in plaats van op een rekening laten staan.
