‘Cultuur wordt een luxeproduct voor HvA-student als deze plannen doorgaan’

Het kabinet dreigt cultuur en sport duurder te maken voor studenten en medewerkers. CREA-directeur Dennis van Galen maakt zich grote zorgen over deze politieke koers én mogelijke bezuinigingen binnen de HvA. In deze opinie doet hij een oproep aan het College van Bestuur: ‘Spreek je uit voor cultuur en sport als wezenlijk onderdeel van het studentenleven.’

Ik las de brief van de minister van Onderwijs over de inzet van publieke middelen in private activiteiten na bezorgde berichten van collega’s in het land. Dat er nu vanuit de politiek voorgesorteerd lijkt te worden op een toekomst waar cultuur en sport ontoegankelijk (want duur) worden gemaakt voor studenten is echt onbegrijpelijk.

Cultuur en sport zijn een wezenskenmerk van een onderwijsinstelling als de HvA. In de Wet op het hoger onderwijs staat dan ook het volgende: ‘Instellingen voor hoger onderwijs schenken mede aandacht aan de persoonlijke ontplooiing van hun studenten en de bevordering van hun maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef.’

CREA vult deze opdracht op dagelijkse basis concreet in. Dat doen we met onze cursussen, lezingen en debatten – in academische context heet deze rol al eeuwen ‘Studium Generale’, oftewel ‘het brede opleiden’. Studeren gaat dus over meer dan alleen kennis en feiten, maar ook persoonlijke ontwikkeling en culturele vorming. Die rol is geen ‘nice to have’, maar een ‘must-have’: het is een essentieel onderdeel van de wettelijke opdracht van het hoger onderwijs.

Ik maak me grote zorgen om de visieloze richting die deze minister nu schetst

Ik maak me dan ook grote zorgen om de visieloze richting die deze minister nu schetst. Via onze cursussen, lezingen, creatieve projecten en ontmoetingsplekken bieden wij studenten in Amsterdam de ruimte om zich breder te ontwikkelen dan alleen binnen het curriculum. De visie van CREA is op dit hele principe gestoeld: dat we meewerken aan een wereld waarin creativiteit en kunst centraal staan in de persoonlijke en maatschappelijke ontwikkeling van mensen.

Op dit moment is onduidelijk wat het scenario precies gaat worden. Als we vanuit Den Haag marktconforme prijzen moeten gaan hanteren voor onze cursussen, wordt cultuur onbetaalbaar voor sommige studenten. Dan wordt het veel meer een luxeproduct, enkel voor studenten met welgestelde ouders, stel ik me zo voor. Dat gaat tegen alles in waar ik als directeur van CREA voor sta: cultuur en kunst moet er zijn voor en door iedereen. Vergeet trouwens niet hoeveel onderzoek aangeeft dat kunst en cultuur goed is voor sociale en mentale gezondheid.

CREA biedt al meer dan 25 jaar een grootstedelijke speelplaats voor de HvA waar diversiteit en inclusie vanzelfsprekend zijn, en waar mensen vanuit verschillende culturele achtergronden en disciplines kunnen leren en groeien. Bij CREA ontwikkelen HvA-studenten vaardigheden voor het leven – niet alleen artistiek, maar ook sociaal en emotioneel. Hier ontstaan vriendschappen voor het leven en leren deelnemers de waarde van autonomie, empathie en zelfreflectie. Het doel is impact te maken op zowel het welzijn als de creativiteit van alle deelnemers, en zo bij te dragen aan een levendige en verbindende samenleving.

Het is des te schrijnend dat ook de HvA nu nadenkt over het opzeggen van de samenwerking met CREA

Tegen deze achtergrond – en nog los van het belang van cultuur en sport voor mentale en sociale gezondheid – is het des te schrijnender dat, los van deze beweging in de politiek, er momenteel bij de HvA gesproken wordt over het opzeggen van de samenwerking met CREA om financiële redenen.

Stelling nemen
We zien het aantal HvA-studenten dat bij CREA komt per jaar toenemen terwijl onze naamsbekendheid nog beperkt is. Het nu stopzetten van de samenwerking vanuit de HvA zou betekenen dat de korting voor HvA-studenten wegvalt.

Dan worden cursussen of het huren van ruimtes vijftig procent duurder voor HvA-studenten terwijl UvA-studenten nog wel met korting kunnen komen dansen, zingen of fotograferen. Ik begrijp dat instellingen moeilijke keuzes moeten maken, maar het zou wrang zijn als precies die activiteiten die zó duidelijk tot de kern van de publieke taak behoren, onder druk komen te staan of erger: opgezegd worden.

Ik hoop daarom dat het CvB van de HvA, maar ook decanen zich helder en krachtig uitspreken voor cultuur én sport als wezenlijk onderdeel van de HvA voor studenten en daarmee stelling nemen tegen het voornemen van de minister én tegen de mogelijk interne bezuiniging. Op die manier blijft cultuur (en sport) toegankelijk voor alle studenten.

Deze opinie is geschreven door Dennis van Galen, directeur van CREA, het culturele centrum voor studenten.

Zelf een opinie schrijven voor HvanA? Dat kan, bekijk de voorwaarden hier. Alle eerder geschreven opinies op onze site vind je hier.