Planten en een slimme afvoer: dak Benno Premselahuis kleurt groen
Esra Can
De wereld stond zo goed als stil, maar op het Benno Premselahuis groeit nieuw leven. Met een zogenoemd blauw-groen dak verwachten onderzoekers een lager energieverbruik en minder kans op wateroverlast. Ook kunnen HvA’ers straks terecht in de daktuin.
Alsof je een Amsterdams hofje binnenstapt, maar dan met uitzicht over de stad. Het dak van het Benno Premselahuis is bedekt met plukjes groen. Lage struiken en jonge bloemen wisselen elkaar af langs een kronkelend grindpad. Enkele hoge plantenbakken staan nog leeg: daar komen later vermoedelijk kleine bomen in.
De ideale plek om even uit te blazen na een intensieve les, of kort te overleggen met een collega in de buitenlucht. Het idee is dat HvA’ers na de zomer gebruik kunnen maken van de daktuin, al wordt nog onderzocht hoeveel mensen er tegelijkertijd op mogen, vanwege de veiligheid.
De aanleg stond al langer op de planning. Het zogenoemde blauw-groene dak komt voort uit een project van de HvA samen met onder meer de Gemeente Amsterdam, Waternet, Metropolder, Rooftop Revolution en diverse woningcorporaties. Met een Europese subsidie van 4,8 miljoen euro onderzoeken de partijen of dit type dak de verkoelende oplossing is voor de alsmaar warmer wordende zomers.
Het Benno Premselahuis is in dit project het eerste gebouw met zo’n blauw-groen dak. Daar komt in totaal nog 8000 vierkante meter bij, op sociale huurwoningen in de Rivierenbuurt, Amsterdam Oost en Nieuw-West.
Het dak reguleert de hitte en voert het regenwater vertraagd af, maar hoe werkt dat precies? Onder de beplanting schuilt een laag kratjes die het regenwater opslaan. Bij hete dagen verdampt het opgeslagen water. Dat effect zorgt voor verkoeling, en het voedt tegelijkertijd de planten. Daardoor wordt het dak op hete dagen maximaal dertig graden, terwijl de temperatuur bij een regulier plat dak al kan oplopen tot zeventig graden.
Buienradar
Maar Nederland heeft niet alleen last van hogere temperaturen, steeds vaker vallen er hevige regenbuien. Daarom ligt er een druppelvormig apparaat tussen de beplanting dat in verbinding staat met Buienradar. Deze ‘slimme dakstuw’ kan daarop anticiperen, door op een regenachtige dag het opgeslagen water af te voeren, terwijl het op een hete zomerse dag juist wordt vastgehouden.
‘Regenwater krijgt daardoor een functie’, legt Joost Jacobi van Metropolder uit, het bedrijf dat het daksysteem heeft ontwikkeld. ‘We hergebruiken het regenwater, in plaats van dat wegloopt en er niets mee gebeurt.’
Jacobi verwacht ook dat het dak een positief effect zal hebben op het energieverbruik van de HvA. ‘Omdat het al een verkoelende werking heeft, zal de airconditioning op de verdieping onder het dak vermoedelijk minder hard hoeven draaien. Het maakt daarnaast het risico op wateroverlast kleiner.’
Innovatielab
De HvA heeft het dak gedoopt tot ‘Innovatielab’. Verschillende lectoraten en minors doen er de komende jaren onderzoek naar. Aan het eind van het dak worden deze maand vier stroken met verschillende oppervlakten gecreëerd: zonnepanelen, een strook met reguliere dakbekleding, een gedeelte blauw-groen dak en een blauw dak met alleen grind er boven. Op die manier kan het verschil tussen de type daken worden aangetoond.
De verwachting is dat het dak vanaf juli helemaal klaar is voor gebruik. De HvA nodigt dan ook bewoners uit die in de toekomst een blauw-groen dak krijgen. Zo kunnen zij de werking van dichtbij bekijken. Tegen die tijd toont een videoscherm bij de entree van het gebouw ook live de waterstand en de temperatuur van het dak.
