Jolene: agressie, foute mannen, F-side én een HvA-diploma

20 april 2018
Beeld:

Halal Docs/BNNVARA | Jolene Niedick

Geplaatst door
Altan Erdogan Lynn van der Zaag
Op
20 april 2018

Dat ze in 2016 afstudeerde als psycholoog aan de HvA kon Jolene zelf ook amper geloven. Er is een tv-documentaire gemaakt over haar leven vol agressie, destructieve relaties, het gemis van een vader en psychische problemen. ‘Trots? Daarvoor ben ik nog te veel in oorlog met mezelf.’

Jolene Niedick (36) heeft het maar druk. Vandaag geeft ze uitleg aan leerlingen van een ROC over Jolene, een documentaire over haar af en toe bizarre leven. Vervolgens heeft ze de komende dagen een reeks interviews af te werken, moet ze nog met de F-side van Ajax naar de wedstrijd tegen VVV, is ze te gast bij de talkshow Pauw en werkt ze drie nachten per week als barvrouw in een stripclub op de Wallen, tot vier uur ’s ochtends. Jolene: ‘Daar stop ik nog niet mee hoor. Het geld is veel te goed.’

 

Ze piept er niet over; zo zit ze niet in elkaar, zegt ze als we haar spreken op een zonovergoten dakterras in de buurt van de Wibautstraat – de plek waar ze tussen 2010 en 2016 psychologie studeerde aan de HvA . ‘Ik leef op chaos en adrenaline, nog steeds.’

Beeld: Beeld: Halal Docs/BNNVARA | Jolene Niedick

Een samenvatting van de heftige dingen die Jolene meemaakte is bijna niet te geven. Dat ze als zestienjarige havo 4-leerling haar eerste kind kreeg, zou al genoeg kunnen zijn voor een verhaal vol hobbels en tegenslagen. Maar daardoorheen speelden ook nog geweld, destructieve relaties, het gemis van een vader, psychische problemen en een leven vol chaos.

 

Radicale verandering
‘Op het moment dat ik in een maand tijd drie keer met een mes was bedreigd en de loop van een pistool tegen mijn slaap had gevoeld, wist ik dat het tijd werd voor een radicale verandering in mijn leven.’ Ze ging toegepaste psychologie studeren. ‘Die studie gaf me structuur. Dat was nodig, want ik bracht mezelf steeds meer in gevaar. Er waren zevenhonderd aanmeldingen toen ik me in 2010 bij de HvA inschreef. Godzijdank ben ik ingeloot. Toen het zover was, dacht ik: ik ga er 1000 procent voor.’

 

Dat was – elf jaar na het afronden van de havo – wel even wennen. Jolene is, zacht uitgedrukt, geen studiebol. ‘Een boek lezen? Ik viel bij de eerste pagina in slaap. Als ik praatte, miste ik hele woorden, terwijl de HvA best een hoog niveau van taal en schrijven vraagt. Met computers had ik niets te maken gehad; pas in m’n vierde jaar begreep ik dat je via Google woorden kon checken of synoniemen kon vinden. Ik had geen idee.’

‘Studeren ging ’s nachts het best. Tussen harde muziek en zuipende mensen in een café’

‘Voordat ik naar de HvA ging, kwam ik nooit buiten mijn eigen wereld vol haat en vernietiging. Ik had alleen Ajax, de Wallen en mijn huis. Toen ik bij een Rotterdammer in de klas kwam, heb ik haar gewaarschuwd dat zij beter niet in Amsterdam kon studeren. Dat meende ik destijds, ik háát dat accent omdat ik het associeer met Feyenoord. Zij is toen gestopt met de opleiding.’

 

‘Het lukte me ’s nachts het beste om me te concentreren. Tussen harde muziek en zuipende en snuivende mensen in een café. Des te groter de onrust, des te kalmer ik word. Als ik met de F-side bij een stadion sta, de stenen in het rond vliegen en de ambulances af en aan rijden, word ik juist heel rustig.’

 

Hooligans
‘Ik koos voor toepaste psychologie om mezelf te helpen, niet zozeer anderen. Ik heb extra coaching nodig gehad voor mijn grootste leerdoel: luisteren naar anderen. Ik heb mijn eigen leven kunnen betrekken bij verschillende studieprojecten. Ik heb bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar het gedrag van hooligans bij Ajax.’ Ze lacht. ‘De politie wilde dat onderzoek graag hebben, maar dat heb ik niet gegeven.’

(De tekst loopt door onder de afbeelding.)

Beeld: Beeld: Halal Docs/BNNVARA | Jolene met haar stiefvader Keith Bakker

‘Daarnaast heb ik een praatgroep opgezet voor mannen die hun vrouwen slaan. Voor dat project kon ik een van mijn exen interviewen, die heeft mij vijf jaar mishandeld. Om een goede flyer te maken heb ik de grafitti-makers van de F-side om hulp gevraagd. Een onderzoek over klanttevredenheid voor de HvA heb ik gedaan bij m’n stripclub La Vie en Proost in de rosse buurt.’

‘Ik zat met een groot mes onder m’n kleding in de collegebanken’

Woedetherapie
‘Intussen werd ik dag en nacht gestalkt door een zeer gewelddadige ex. Ik zat in die tijd met een groot mes onder m’n kleding in de collegebanken. Rechts had ik m’n schoolwerk, links had ik een stapel papieren waarmee ik een politiedossier over hem opbouwde.’

 

Door m’n studie ben ik gaan inzien dat ik hulp nodig had: ik heb anderhalf jaar woedetherapie gehad en heb drie en een half jaar bij een psychiater gelopen. Hierdoor heb ik nog maar twee woedeaanvallen per week, in plaats van tien per dag. Mensen om me heen merkten op dat ik opeens een gesprek kon voeren, in plaats van honderdduizend verhalen door elkaar te vertellen. Ik kon voorheen ook niet luisteren naar anderen. Ik zou bijvoorbeeld nooit iemand hebben opgebeld om te vragen hoe het ging, destijds. Ik kon me niet inleven in anderen.’

Beeld: Beeld: Halal Docs/BNNVARA | De filmposter

‘De HvA had niet zo veel door. Pas toen ik per ongeluk een deel van dat politiedossier bij het kopieerapparaat liet liggen, vroegen een paar docenten: gaat het wel goed met je, Jolene?’

 

Red Bull
Haar eerste stage op de HvA werd geen succes. ‘Ik zat de hele dag op kantoor projecten uit te werken, niks voor mij. Toen ben ik even gestopt met studeren. Het is uiteindelijk toch gelukt met een stage die een beetje te combineren was met mijn leven, en waar ik veel op pad was om jongeren te begeleiden. Vier dagen stage, een dag school, drie nachten werken in de bar en naar wedstrijden van Ajax, uit en thuis. Het lukte allemaal, omdat ik elke vitaminepil die ik tegenkwam slikte, en liters Red Bull en koffie dronk.’

 

‘Tja die film. We zijn er gewoon mee begonnen. We hadden geen plan, niks. De filmmaker [Elza Jo van Reenen van Halal docs, red.] kende ik al. Ze wilde eerst als fotograaf een shoot met me doen op het strand. Dat zag ik niet zitten. Toen zei ze: “En als ik je nou volg voor een documentaire?” Uiteindelijk zijn we ruim drie jaar met elkaar opgetrokken voor de opnames.’

‘Ik heb op de HvA geleerd eerst tot tien te tellen, echt met mensen te praten’

Tips voor HvA’ers die het moeilijk hebben heeft Jolene ook. ‘Kijk uit met wie je in zee gaat en zorg dat je niet in destructieve relaties terechtkomt, zoals mij is gebeurd. En je kunt jezelf altijd bevrijden uit dit soort situaties. Als je problemen hebt als student, geef het dan aan bij je opleiding. Maar: verschuil je er niet achter, je bent verantwoordelijk voor jezelf en iedereen heeft wel eens iets.’

 

Studentenfeestje
‘School lijkt saai en stom, maar mij heeft het de regelmaat gegeven die ik nodig had. Het mooie is ook: als je het moeilijk hebt, geeft een studie je af en toe kleine overwinninkjes: als je een goed cijfer haalt of als je een project afkrijgt. Ik heb op de HvA geleerd eerst tot tien te tellen, echt met mensen te praten en in groepen samen te werken.’

 

Jolene was allesbehalve een standaard student. ‘Ik deed met niks mee. Joh, ik werk ‘s nachts in de horeca, dan hoef ik echt niet nog naar een of ander studentenfeestje. En behoefte aan vriendschappen had ik ook niet.’

Beeld: Beeld: Halal Docs/BNNVARA | Jolene in de klas op de HvA

Of ik ooit verder wil studeren? Ab-so-luut niet. Ik heb m’n scriptie zestig keer moeten aanpassen en moest dertien maanden wachten voordat het goed was. Ik had het bijna opgegeven, maar uiteindelijk kreeg ik een 8. Ik heb bij elkaar vijf jaar moeten knokken voor m’n opleiding. Toen ik mijn diploma ging ophalen, kon ik het niet geloven. Ik twijfelde of het geen grap was.’

 

‘Ik ga niet aan de slag als therapeut die een-op-een met patiënten in gesprek gaat. Om me heen heb ik al genoeg mensen waarvoor ik klaar moet staan en die ik kan helpen met alles wat ik op de HvA heb geleerd.’

 

Kapotmaken
‘Uiteindelijk wil ik een bemiddelingsbureau beginnen tussen de overheid en probleemgezinnen, als tusseninstantie. Ik wil de gezinnen wijzen op hun rechten en daarnaast hulpverleners wakker schudden. Ze moeten gezinnen helpen, niet kapotmaken. Ik denk dat ik goed kan doordringen tot mensen die normaal geen hulpverlening accepteren.’

 

Ook in de liefde gaat het inmiddels beter met Jolene. ‘Ik heb nu een relatie met iemand die m’n destructieve gedachten en agressie kan stoppen. Hij spiegelt m’n gedrag voortdurend en dat werkt. Ik leef niet meer voor de haat. Trots ben ik nog niet, daarvoor ben ik nog te veel in oorlog met mezelf.’ 

 

‘Kijk, als je elke dag niet weet of je de avond haalt, let je niet meer op de kleine mooie dingen in het leven. Ik kan nu zelfs genieten van het geluid dat de wind in de bomen maakt. Daar had ik voorheen geen oog voor. ’

 

De documentaire Jolene van Halal Docs en BNNVARA is maandagavond te zien, om 21.00 uur op NPO2. Bekijk hier de trailer.